مسیر بالکان غربی، دروازه جدید مرگ برای پناهجوها + ویدیو

از زمانی که کرواسی و دیگر کشورهای اتحادیه اروپا کنترل مرزهای خود را تشدید کرده‌اند قاچاقچیان نیز قیمتها را افزایش داده‌اند.
 
با این وجود برخی از پناهجویان مثل عبدالله که از افغانستان خود را به اینجا رسانده‌است، حاضرند برای عبور از مرز هر کاری بکنند.
 
او می‌گوید: «هر کاری که لازم باشد انجام خواهم داد. به قاچاقچی‌ها پول می‌دهم یا اینکه منتظر می‌مانم. باید هر طور که شده از مرز رد شوم. از افغانستان تا اینجا ۶۵۰۰ یورو به قاچاقچی ها پول داده‌ام.»
 
پناهجوها عمدتا از مسیرهای کوهستانی عبور می‌کنند. با وجود پولی که به قاچاقچی‌ها می‌دهند تضمینی وجود ندارد که از مرز رد شوند.
 
این پناهجوها نمی‌دانند که دوربین‌های حرارتی و هواپیماهای بدون سرنشین آنها را زیر نظر دارند. کرواسی و بوسنی با آژانس کنترل مرزی اتحادیه اروپا موسوم به «فرونتکس» همکاری نزدیک دارند.

Last week, a #Frontex surveillance airplane started monitoring the EU’s external borders to help Croatia, as well as the neighbouring Western Balkan countries, address the challenges on the ground https://t.co/JN3RHoCAps pic.twitter.com/9N4f6KmVDQ

— Frontex (@Frontex) 25 July 2018

به بوسنی برمی‌گیریم. پارک شهر «بیهاچ» خانه موقت صدها مهاجری است که ماههاست منتظرند از مرز عبور کنند.
 
محمد جوان کُرد که از عراق می‌آید از خشونتهای پلیس مرزی در کرواسی می‌گوید: «پلیس کرواسی همه ما را داخل یک ون کرد و به آن طرف مرز برد. ما را نشاندند. موبایلهایمان را گرفتند و گفتند از جایمان تکان نخوریم. جلوی چشممان گوشی‌های موبایلمان را خرد کردند و شکستند. توسط پنج پلیس و دو فرمانده محاصره شده بودیم. به ما گفتند بایستیم. از آنها پرسیدیم: پولی که از ما گرفتید کجاست؟ به جای اینکه به ما جواب بدهند با باتوم به جانمان افتادند. من از ناحیه بازو و دست مصدوم شدم. یک گروه پنج نفره بودیم. از رودخانه رد شدیم. باران می‌آمد و هوا سرد بود. می‌خواستیم به بوسنی برگردیم. درحالیکه از مرز می‌شدیم شروع به پرتاب سنگ به طرف ما کردند.»
پاسخ پلیس کرواسی به این اتهامات چیست‌؟
پس از چند هفته مذاکره بالاخره مقامات وزارت کشور کرواسی به ما اجازه بازدید از واحد محلی محافظت از مرزها را در روستای مرزی «ستینگارد» دادند. این مرکز اینجا به تازگی با بودجه اروپا بازسازی شده است.
دامیر بوتنیا، سرپرست این مرکز چند ساعت پیش تجهیزات تجسسی جدیدی دریافت کرده است:‌ یک دوربین حرارتی که از راه دور کنترل می‌شود.
 
نیروهای پلیس در اینجا کتک زدن یا شکستن موبایل پناهجوها را انکار می‌کنند.
 
از سرپرستواحد محلی محافظت از مرزها می پرسیم برای جراحات وارده به پناهجویان چه توضیحی دارد؟‌ او می‌گوید:‌ «ما خبر داریم که در خود بوسنی و هرزگوین بین گروه‌های پناه‌جویان درگیری‌های خشونت‌آمیز هست. اگر کسی مجروح شده، حتماً کار خود پناهجوها و گروه‌های رقیب است که با هم جنگ دارند. احتمالا خودشان یکدیگر را زخمی می‌کنند و بعد ادعا می‌کنند کار پلیس کرواسی‌ است.»
 
بحث درباره خشونتهای پلیس کرواسی تبدیل به مسئله‌ای سیاسی تبدیل شده است. کرواسی قرار است به زودی عضو منطقه شنگن شود. به همین دلیل هم کنترلهای مرزی را افزایش داده است.
 
آیا ممکن است عضویت کرواسی در منطقه شنگن به این دلیل به تاخیر بیفتد؟ کمیسیون اروپا همچنان مشغول بررسی نحوه کنترل مرزی در کرواسی است.
 
از سوی دیگر، شورای اروپا که کارش نظارت بر حقوق بشر در اروپاست از دولت کرواسی توضیح خواسته است.
 
در مقابل، دولت کرواسی ارتکاب هرگونه تخلف را رد می‌کند و روی موفقیتهایش در مبارزه با قاچاقچیان انسان تاکید می گوید.
 
اتحادیه اروپا و دولت کرواسی برای کنترل مرزی علاوه بر فناوری‌های پیشرفته از منابع انسانی هم استفاده می‌کنند. در حال حاضر ۶۳۰۰ پلیس مرزی در کرواسی مشغول نظارت بر مرزهای اتحادیه اروپا هستند.
از کرواسی به بوسنی برمی گردیم. صدها مهاجر در پناهگاه‌های موقت می خوابند. از جولین کلابر یکی از مسئولان سازمان پزشکان بدون مرز می پرسیم آیا گزارش‌های اِعمالِ خشونت پلیس کرواسی نسبت به مهاجران را تایید می کند؟
 
او می‌‌گوید:‌ «ما در مواردی که به ما مراجعه می‌کنند فقط گفته‌های افراد و جراحت‌ها و کبودی‌ها و تطبیق این آسیب‌ها با گفته‌های فرد مجروح را بررسی می‌کنیم. این کبودی‌ها و جراحات با چیزهایی که به ما گفته‌اند مطابقت دارد. این کبودی‌ ناشی از لگد یا ضرب و شتم با باتوم است.»
پناهجوی ایرانی : می‌خواهم خانواده‌ام را متقاعد کنم که به کشورمان برگردیم
دمای هوا زیر صفر است و چادرها وسایل گرمایی ندارند. کسانی که اینجا هستند به‌زودی با وضعیتی اضطراری و فاجعه‌بار روبرو خواهند شد. محمد از ایران آمده است. او روزهای سختی که در اردوگاه‌ها از سر گذرانده است و جزء آن دسته از کسانی است می خواهد به کشورش برگردد.
 
او می‌گوید: «یکی از قاچاقچی‌ها سرم کلاه گذاشت. من شخصا می‌خواهم به ایران برگردم و درسم را ادامه بدهم. از دیدن تعداد کسانی که اینجا هستند تعجب کردم. این جا خیلی کثیف است. حتی یک ساعت هم نمی‌توانید اینجا دوام بیاورید. اما عده‌ای از این افراد از سه، چهار ماه پیش اینجا هستند. امکان ندارد بتوانم اینجا بمانم. حتی نمی‌توانم تصورش را بکنم. الان سعی می‌کنم خویشاوندم را متقاعد کنم که به کشورمان برگردیم.»
 
اوایل سال جاری میلادی اکثر بوسنیایی‌ها از مهاجران حمایت می‌کردند. اما در حال حاضر افزایش تعداد مهاجران در مرز باعث شده که مردم محلی دست به تظاهرات ضد مهاجرتی بزنند.
 
مرزهای اتحادیه اروپا چند کیلومتر با اینجا فاصله دارد. پناهجوها در نزدیک مرز کرواسی از جاده اصلی خارج می شوند. بقیه راه را از مسیرهای خطرناک می پیمایند. راه‌افتادن گل و لای تاکنون جان افراد زیادی را گرفته است.
 
این منطقه کوهستانی همچنین پر از مین است. گروه‌های محلی نجات در مناطق کوهستانی اخیراً برای عملیات اضطراری فراخوانده شده بودند.
 
ارمین لیپوویچ، یکی از افراد گروه‌ نجات می‌گوید: «پناهجوها برای رسیدن به کرواسی از مسیرهای خطرناک کوهستانی استفاده می‌کنند چون فکر می کنند اینجا پلیس جلویشان را نمی گیرد. اما واقعا نمی فهمم چرا اینگونه زندگی‌شان را به خطر می‌اندازند. سه ماه پیش عملیات پرخطری انجام دادیم چون یکی از پناهجوها از کوه پلیسویچا بالا رفته و ناگهان وسط شب متوجه شده بود که راهش را گم کرده و وسط میدان مین است. صبح دیده بود که تمام دوروبرش علامت مین است و با تلفن تقاضای کمک کرده بود. تیم امداد کوهستانی ما بالای کوه رفت تا نجاتش بدهد. همراه با ادارات دیگر مثل پلیس بیهاچ توانستیم بدون اینکه به او آسیبی برسد از میدان مین بیرونش بیاوریم و جانش را نجات دهیم.»
 
تعداد بسیار کمی از پناهجویان در فکر پر کردن مدارک رسمی سازمان بین‌المللی مهاجرت برای بازگشت به کشورشان هستند. در حالی که بسیاری دیگر دوباره تلاش خواهند کرد به شکل غیرقانونی وارد خاک اتحادیه اروپا بگذرند به این امید که زیر پوشش باران یا مه یا تاریکی موفق شوند از مرز عبور کنند.