پازل پیچیده فوتبال ایران؛ مهدی تاج واقعا ماندنی شد؟

مهدی تاج، رئیس فدراسیون فوتبال ایران در سمت خود باقی ماند. اما شاید این، آخرین قطعه از پازل پیچیده بازی سیاست در زمین فوتبال ایران نباشد. بقای آقای تاج پس از جلسات چهارشنبه و پنج‌شنبه او با رضا صالحی امیری، رئیس کمیته ملی المپیک و مسعود سلطانی‌فر، وزیر ورزش و جوانان به نتیجه رسید.
 
احتمال کنار رفتن مهدی تاج و بیش از ۱۵ رئیس فدراسیون دیگر در فدراسیون‌های ورزشی از جایی آغاز شد که شورای نگهبان ایران، طرح دو فوریتی مجلس برای منع به کارگیری بازنشسته‌ها در نهادهای دولتی را به تصویب رساند.
 
پس از تصویب و اعلام این قانون، مهدی تاج مدعی شد قادر است به دلیل درصد جانبازی‌اش، در سمت ریاست فدراسیون فوتبال ایران باقی بماند. طبق قانون "منع به کارگیری بازنشسته‌ها" مدیرانی که بیش از ۵۰ درصد جانبازی داشته باشند می‌توانند در پست‌های خود ابقا شوند.
 
اظهارنظر مهدی تاج البته واکنش‌هایی را هم به همراه داشت. دکتر غلامرضا طائبی، مدیر کل کمیسیون پزشکی بنیاد شهید و امور ایثارگران گفت: "آنچه مهدی تاج مدعی شده، نظر متخصصان و پزشکان خارج از کمیسیون است و فعلا قابل اتکا برای کمیسیون پزشکی بنیاد شهید نیست."
 
این تنها تلاش رئیس فدراسیون فوتبال ایران برای بقا در فدراسیون فوتبال نبود. اول مهر امسال سایت ورزش سه از دیدار و مذاکره ناگهانی و بی‌ سر و صدای مهدی تاج و جانی اینفانتینو، رئیس فیفا خبر داد. یک روز بعد خبرگزاری تسنیم ادعا کرد که رییس فدراسیون فوتبال ایران از فشارهای سیاسی برای برکناری خود به رییس فیفا گفته است.
 
درحالی که روابط عمومی فدراسیون فوتبال ایران در سال‌های اخیر، کوچک‌ترین ملاقات‌های مدیران فدراسیون با روسای فدراسیون جهانی فوتبال یا کنفدراسیون آسیا را بازتابی گسترده می‌داد، دیدار تاج و اینفانتینو در سکوت خبری انجام شد.
 
و البته یک نکته قابل توجه دیگر: مهدی تاج در مصاحبه با تلویزیون ایران گفته بود که برای شرکت در کمیته مسابقات فیفا به سوئیس سفر کرده. این در حالی است که کمیته مسابقات در تابستان امسال جلسه‌ای نداشته و آخرین جلسه آن در ماه فوریه برگزار شد.
 
آقای تاج البته شایعات مبنی بر گزارش دادن آن‌چه فشار سیاست بر فوتبال ایران خوانده می‌شد را رد کرد و در بازگشت به ایران به خبرگزاری مهر گفت: "ما صرفا برای بازپس گرفتن پول‌های بلوکه شده خود با آقای اینفانتینو مذاکره کردیم و هیچ بحث دیگری در میان نبود."
 
مازیار ناظمی رئیس روابط عمومی فدراسیون فوتبال در واکنش به این موضوع در توییتر نوشت: "می‌آیند در وزارت ورزش و جوانان از فرصت دادن به جوانان و احترام به قانون و حفظ منافع کلی حرف می زنند و برای نشان دادن حسن نیت، استعفای بدون تاریخ امضا می‌کنند و بعد می‌روند به فدراسیون جهانی‌اش می‌گویند یک کاری بکنید که من بمانم."
 
۱۵ آبان امسال علی لاریجانی، رییس مجلس ایران با رئیس و اعضای هیات رییسه فدراسیون فوتبال دیدار کرد. برخی از فعالان رسانه‌ای، دیدار مدیران فدراسیون فوتبال ایران با آقای لاریجانی را آخرین تلاش او برای تغییر دادن حکم فعالیت بازنشسته‌ها در فدراسیون‌های ورزشی دانستند. رییس مجلس ایران صراحتا اعلام کرد فدراسیون فوتبال هم شامل قانون جدید منع به کارگیری بازنشسته‌ها می شود و مدیران بازنشسته باید هرچه سریع‌تر پست‌های ریاستی خود را ترک کنند. جانی اینفانتینو (راست) رئیس فیفا و شیخ سلمان، رئیس کنفدراسیون فوتبال آسیا برای دیدار پرسپولیس با کاشیما به تهران سفر کردند یک روز پس از این دیدار، نامه‌ای از سوی فاطما سامورا، دبیرکل فدراسیون جهانی فوتبال به محمدرضا ساکت، دبیر فدراسیون فوتبال ایران رسید. خانم سامورا در این نامه به صراحت از انتشار اخباری مبنی بر احتمال دخالت‌های سیاسی در فدراسیون ایران ابراز نگرانی کرده بود.
 
دبیرکل فیفا در نامه خود ضمن این ادعا که بخش عمده‌ای از اطلاعات خود را از طریق رسانه‌ها به دست آورده، نوشته بود: "با توجه به محتویات و گزارش‌های منتشره شده و قابل دسترس، به نظر می‌رسد دولت جمهوری اسلامی ایران مدعی این حق شده است که می‌تواند روسای فدراسیون‌های ورزشی که فدراسیون فوتبال هم شامل آن می‌شود را برکنار کند." او همچنین به ماده ۱۴ اساسنامه فدراسیون جهانی فوتبال اشاره کرد.
 
ماده ۱۴ اساسنامه فدراسیون جهانی فوتبال می‌گوید نهادهای عضو باید در فدراسیون کشور متبوع خود به صورت دموکراتیک انتخاب یا منصوب شده باشند و از استقلال کامل برخوردار شوند. همچنین در بند دوم این ماده اشاره شده است که هرگونه عزل و نصب غیردموکراتیک مدیران فدراسیون فوتبال و یا دخالت از سوی نهادهای سیاسی در انتخاب مدیران، فیفا را مجاب می‌کند تا افراد جدید یا حتی فدراسیون تابعه را به رسمیت نشناسد.
 
فدراسیون فوتبال ایران پیش از این در سال ۱۳۸۵ و پس از کنار گذاشته شدن محمد دادکان از سوی محمد علی‌آبادی ریاست وقت سازمان تربیت بدنی، از سوی فدراسیون جهانی فوتبال تعلیق شده بود.
 
پس از اعلام رسمی وزارت ورزش و جوانان به عنوان نماینده دولت و همین طور علی لاریجانی رئیس قوه مقننه ایران، مبنی بر لزوم کنار رفتن مهدی تاج و مدیران بازنشسته هیات رئیسه فدراسیون فوتبال، کنفدراسیون فوتبال آسیا هم طی بیانیه‌ای از هرگونه دخالت سیاسیون در امور فدراسیون فوتبال ایران ابزار نگرانی کرد.
 
کنفدراسیون فوتبال آسیا در بیانیه روز ۲۲ آبان ماه که روی سایت رسمی AFC منتشر شد، تاکید کرد فدراسیون فوتبال ایران قطعا یک نهاد غیر دولتی است و تمام اعضای آن باید بدون نظارت نهاد سوم یا دولت و مجلس به کار خود ادامه دهند. کنفدراسیون فوتبال آسیا همچنین هرگونه دخالتی که منجر به برکناری احتمالی مدیران فدراسیون فوتبال ایران شود را عاملی برای اخراج تیم ملی فوتبال ایران از جام ملت‌های آسیا اعلام کرد. جام ملت‌های آسیا دی امسال به میزبانی کشور امارات برگزار خواهد شد.
 
پس از انتشار این بیانیه، به نظر می‌رسید روابط نزدیک علی کفاشیان، نایب رئیس فدراسیون فوتبال ایران و نایب رئیس کنفدراسیون فوتبال آسیا در نثر و نشر این موضع‌گیری کنفدراسیون فوتبال آسیا دخیل بوده است. آقای کفاشیان یکی از بازنشسته‌های فدراسیون فوتبال ایران است که براساس قانون جدید باید همراه مهدی تاج رئیس و محمدرضا ساکت، دبیر فدراسیون فوتبال ایران استعفا دهد.
 
پیچیدگی روایت خروج یا عدم خروج مدیران بازنشسته فوتبال ایران، سرانجام به جلسه مشترک میان رئوسای ورزش ایران با مهدی تاج رسید. خبرگزاری ایسنا چهارشنبه (۱۴ نوامبر) از نشست فوری رضا صالحی امیری رییس کمیته ملی المپیک ایران، مسعود سلطانی فر وزیر ورزش و جوانان و مهدی تاج رئیس فدراسیون فوتبال خبر داد. جلسه‌ای که بیش از ۶ ساعت زمان برد، اما به نتیجه‌ای نرسید. ایسنا ساعاتی بعد خبر از تجدید جلسه در روز پنج‌شنبه داد.
 
روز پنج‌شنبه خبرگزاری تسنیم از قول رضا صالحی امیری رئیس کمیته ملی المپیک ایران با اشاره به این که تیم ملی در آستانه جام ملت‌ها نیاز به آرامش دارد، از بقای تاج در اتاق ریاست فدراسیون فوتبال خبر داد. آقای صالحی امیری در گفت‌وگو با تسنیم، به ماده ۶۰ "قانون خدمات مدیریت کشور" اشاره کرده و گفته است: "بر اساس این قانون، تاج می‌تواند خود را از حالت بازنشستگی، به اشتغال مجدد با رعایت قانون برگرداند."
 
در عین حال سایت ورزش سه در گزارشی خبر از برگزاری احتمالی مجمع فوق‌العاده فدراسیون فوتبال در آذرماه را داد. این خبر دو تفسیر متفاوت داشت. نخست این که وزارت ورزش و جوانان با بقای مهدی تاج در ریاست فدراسیون فوتبال موافقت کرده و خواهان کنار رفتن مدیران بازنشسته با رای قانونی مجمع فدراسیون فوتبال شده است و دوم این که احتمال دارد فدراسیون فوتبال با برگزاری مجمع فوق‌العاده، تمامی مدیران حتی مهدی تاج را با رای دموکراتیکی که مورد نظر فدراسیون جهانی فوتبال است برکنار کند.
 
هرچند که برگزاری مجمع فوق العاده در آذر قطعی نشده است، اما شاید برگزاری این مجمع بجای این که گره کار را باز کند بر پیچیدگی موضوع بیافزاید.