سه روز تا بازگشت تحریم‌ها؛ گمانه‌زنی‌ها درباره کشورهایی که از آمریکا معافیت گرفته‌اند

در حالی که دور دوم از بازگشت تحریم‌های آمریکا علیه ایران قرار است از روز دوشنبه، ۱۴ آبان، به اجرا گذاشته شود، رسانه‌های بین‌المللی گزارش‌هایی درباره نتیجه مذاکرات چند کشور با مقام‌های واشینگتن برای اخذ معافیت منتشر کرده‌اند.
 
با خروج آمریکا از برجام، بخشی از تحریم‌هایی که ذیل این توافق لغو شده بود در مردادماه گذشته از سر گرفته شد و دور دوم آن نیز که عمدتا نفت و مبادلات بانکی را هدف می‌گیرد قرار است از ۱۴ آبان به اجرا گذاشته شود.
 
خبرگزاری بلومبرگ روز جمعه گزارش داد که آمریکا موافقت کلی کرده است که هشت کشور پس از آغاز تحریم‌ها نیز بتوانند به خرید نفت از ایران ادامه دهند.
 
بلومبرگ با اشاره به نام چهار کشور کره جنوبی، هند، ژاپن و چین گفته است که هویت چهار کشور دیگر مشخص نیست.
 
مقام‌های آمریکا هنوز واکنشی به این گزارش نشان نداده‌اند، اما به نوشته بلومبرگ، قرار است فهرست کشورهای معاف از تحریم روز دوشنبه همزمان با آغاز تحریم‌ها به طور رسمی منتشر شود.
 
خبرگزاری رویترز با اشاره به اینکه مقام‌های ژاپن و کره جنوبی حاضر به گفت‌وگو در این باره نشدند گفته است که یک مقام چینی تنها تایید کرده که مذاکراتی با واشینگتن «در حال انجام است و انتظار می‌رود نتیجه آن در چند روز آینده مشخص شود».
 
در هند نیز رسانه‌های آن کشور در روزهای اخیر گزارش‌هایی درباره موافقت کلی آمریکا با معافیت دهلی‌ نو منتشر کرده‌اند.
 
گزارش‌هایی نیز درباره معافیت ترکیه منتشر شده است، اما وزارت انرژی این کشور گفته است با وجود شایعات مطرح‌شده، این کشور هنوز سندی مکتوب از واشینگتن دریافت نکرده است.
 
ابهام در ادامه دسترسی ایران به سوئیفت
 
در حالی که دور دوم تحریم‌های آمریکا به جز نفت، مشمول مبادلات بانکی ایران نیز خواهد بود، موضوع دسترسی یا عدم دسترسی ایران به شبکه بانکی سوئیفت همچنان مبهم است.
 
وب‌سایت محافظه‌کار «واشنگتن فری بیکن» روز جمعه به نقل از چند منبع ادعا کرد که کارشناسان وزارت خارجه آمریکا توانسته‌اند مایک پومپئو را به ادامه دسترسی ایران به سوئیفت متقاعد کنند.
 
به نوشته فری بیکن، مقام‌های وزارت خارجه و وزارت خزانه‌داری آمریکا حاضر به واکنش در این باره نشدند اما مطرح شدن این موضوع باعث خشم برخی هواداران آقای ترامپ شده است.
 
چند روز پیش خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داده بود که شماری از حامیان دونالد ترامپ در کنگره نگران آن هستند که وزارت خزانه‌داری به ادامه دسترسی ایران به سوئیفت رضایت دهد و به این ترتیب تعهد دولت آمریکا برای اِعمال «فشار حداکثری بر ایران» نقض شود.
 
ادامه واکنش‌های ایران
 
در همین حال مقام‌های جمهوری اسلامی در روزهای اخیر با کم‌اهمیت نشان دادن دور دوم تحریم‌های آمریکا گفته‌اند اتفاق جدیدی نخواهد افتاد.
 
در تازه‌ترین مورد غلامعلی خوشرو، نماینده ایران در سازمان ملل، گفته است که تحریم‌های آمریکا «موجب اختلال در وضعیت تجارت جهانی شده است».
 
به گزارش ایرنا، غلامعلی خوشرو روز پنج‌شنبه در سخنانش در مجمع عمومی سازمان ملل گفت: «تحریم‌های جدید نه تنها مردم ایران را هدف قرار می‌دهد، بلکه دارای پیامدهای مضر برای مردم کشورهای دیگر» هم هست.
 
مقام‌های آمریکا بارها تأکید کرده‌اند که تحریم‌ها علیه ایران پاسخی است به «اقدامات مخرب جمهوری اسلامی در منطقه و در جهان» و علیه مردم ایران طراحی نشده است.
 
سایر مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی نیز تحریم‌های آمریکا را کم‌اهمیت جلوه داده‌اند.
 
از جمله حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، روز چهارشنبه با تأکید بر این که «آمریکا در این توطئه جدید علیه ایران پیروز نخواهد شد» خطاب به مقام‌های واشینگتن گفت: «شما نه می‌توانید نفت ایران را قطع کنید و نه می‌توانید به آن حدی که مورد نظرتان است، برسانید.»
 
محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، روز دوشنبه با اشاره به این که تحریم‌ها «معمولا بیش از آن که عملی باشد روانی است» گفت بعید می‌داند که هفته آینده «اتفاق جدیدی بیفتد».
 
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، اردیبهشت گذشته با اشاره به این که برجام تأثیری بر «رفتار مخرب» جمهوری اسلامی نگذاشت و «به ارتقای صلح در جهان منجر نشد» خروج رسمی آمریکا از توافق هسته‌ای را اعلام کرد.
 
آقای ترامپ هفته گذشته نیز گفت: برای مقابله با «اقدامات شرورانه» جمهوری اسلامی هر کاری خواهد کرد.