گوشت گاو، سرد نیست !

 معلوم نیست چرا و به چه هدفی برخی افراد در شبکه‌های مجازی دیدگاه‌هایی را با نام طب اسلامی و سنتی باب کرده‌اند و اصرار دارند کاربران بدون چون و چرا آن را بپذیرند. مثلا باب شده که شتر و شترمرغ و بلدرچین مناسب‌ترین گوشت را داشته و بقیه گوشت‌ها بخصوص گوشت گاو مضر است یا این‌که توصیه‌های زیادی به مصرف شیر شتر و الاغ شده و در جایی دیگر فرآورده‌های لبنی و ماهی را به دلیل طبع سرد بیماری‌زا عنوان کرده‌اند. برای دستیابی به چرایی موضوع و صحت و سقم این دیدگاه‌ها سراغ دکتر سیدمهدی میرغضنفری، متخصص فیزیولوژی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ارتش رفتیم. او در این‌باره توضیحاتی داده که در ادامه می‌خوانیم:
 
این‌که با استفاده از برخی متون طب سنتی بتوانیم همه افراد را طبابت کنیم باور اشتباهی است و نباید آن را باب کرد و کلیت دادن آن شایعه است. مناسب‌ترین گوشت آن است که قدرت هضم بالایی داشته و سازگار با مزاج فرد باشد و هر چه حیوان کوچک‌تر و کم‌سن‌تر باشد بهتر است. بره، بزغاله و گوسفند مناسب‌ترین گوشت را دارند. برخلاف دیدگاه‌های رواج‌یافته گوشت شتر طبع بسیار گرم و خشک و غلیظ داشته و سفت بوده و هضم سختی دارد و برای شهرنشینان و کسانی که معده‌های ضعیف و طبع گرم دارند یا اسید اوریک و چربی ‌خون‌شان بالاست گزینه مناسبی نیست. البته استفاده از گوشت بچه‌شتر برای بومیان شتردار، ورزشکاران و کارگران با معده‌های قوی مناسب است.
 
گوشت گاو، سرد و سنگین
 
برخی بر این باورند که گوشت گاو سرد و سودازاست و با مزاج‌شان سازگار نیست. گوشت گاو سنگین است اما مزاج سردی ندارد. همه گوشت‌های قرمز از جمله گوشت گاو و گوساله طبع گرمی دارند اما درجه حرارت آنها متفاوت است. دلیلی که برخی می‌گویند گوشت گاو سرد است این‌که گوشت گاو برای هضم انرژی زیادی از بدن و معده دریافت می‌کند و احتمال دارد بدن را کمی دچار سردی کند. کسانی که فعالیت بدنی زیاد و معده قوی دارند می‌توانند از همه انواع گوشت استفاده کنند و برعکس افرادی که گوارش ضعیفی دارند باید از گوشت‌های با هضم راحت‌تر مثل گوشت مرغ و ماهی استفاده کنند.
 
بلدرچین بهترین است!
 
در میان پرندگان گوشت مرغ خانگی که در حال دویدن و چریدن باشد مناسب است و آن‌طور که از دیدگاه طب سنتی گوشت شترمرغ و بوقلمون و بلدرچین را بهترین معرفی کرده‌اند باور درستی نیست. گوشت بلدرچین طبع خیلی گرمی دارد و بیشتر برای سردمزاجان و بیماران مناسب است و گوشت کبک نسبت به بلدرچین بهتر است. ضمن این‌که گوشت شترمرغ غلیظ است و هضم سختی دارد.
 
گوشت‌ها را مخلوط نکنید
 
برخی خانواده‌ها بر این عقیده‌اند که با مخلوط کردن چند گوشت با یکدیگر می‌توانند عوارض آنها را کم کنند. به‌عنوان مثال گوشت گاو به اصطلاح سرد را با گوشت شتر گرم مخلوط و چرخ می‌کنند.
 
افراد مجازند در هر وعده فقط از یک نوع گوشت استفاده کنند چون هر گوشت هضم متفاوتی دارد و ترکیب آنها باعث سخت شدن هضم می‌شود.
 
گوشت ماهی نخورید!
 
باور غلطی که با نام طب سنتی مطرح است این‌که ماهی مزاج سردی دارد و بلغم و بیماری‌های ناشی از سردی را تشدید می‌کند و نباید آن را مصرف کرد. این متخصص بیان می‌کند ماهی گوشت نرم و لطیف و سهل‌هضمی دارد و بخصوص مصرف آن در اقلیم‌های گرمسیر جنوب کشور بسیار مناسب است و برای مناطق سردسیر و مزاج‌های سرد و رطوبی باید با احتیاط مصرف شود. البته ماهی‌ها مزاج مختلف دارند. ماهی‌هایی با جثه بزرگ رطوبت و سردی بیشتر و ماهی‌های کوچکی که سریع حرکت می‌کنند رطوبت کمتر و خشکی بیشتر داشته و برای افراد سردمزاج در فصول گرم به صورت کبابی مناسب است.
 
شیر شتر یا الاغ؟
 
در اغلب کانال‌های مجازی طب سنتی خواص درمانی شیر الاغ و نوشیدن شیر شتر سفارش و تبلیغ می‌شود.
 
شیر شتر بیشتر جنبه دوایی داشته و یک نوع داروی غذایی است. این شیر طعم شوری دارد و برعکس شیر گاو طی تدابیری می‌تواند لاغرکننده باشد و برای افراد با تنگی نفس و آسم خوب است. شیر الاغ با مزاج رطوبی در صورتی خواص درمانی پیدا می‌کند که روی تغذیه حیوان کار کرده تا شیرش جنبه دوایی پیدا کند.
 
این‌که گفته می‌شود شیر الاغ برای عفونت ریه مناسب است بستگی به سن، مزاج، علت و علائم مشکل ریوی دارد. این نوع شیر دارویی غذایی است که باید همراه با سایر تدابیر پزشکی مصرف شود.
 
شیر سرد است، نخورید!
 
این‌که گفته می‌شود شیر و ماست و دوغ و کشک طبع سردی دارند و به جهت بروز بیماری‌های سرد نباید مصرف شوند باور نادرستی است. برخلاف تصورات، شیر طبع گرم و تری دارد که رطوبت زیاد آن اندکی گرمی آن را پوشش داده است و مصرف فرآورده‌های لبنی بخصوص برای افراد گرم مزاج توصیه می‌شود. شیر گاو چون از نظر قدرت هضم و میزان ترکیبات با شیر انسان مشابهت دارد بهترین شیر است. همچنین شیر بز در مقایسه با شیر گوسفند که چرب است و هضم سنگینی دارد، رطوبت کمتری داشته و مناسب‌تر است.