اسکلت انسان از استحکام بالایی برخوردار است اما با این حال در معرض بیماریهایی مانند پوکی استخوان، آرتروز و همچنین شکستگی قرار دارد و آسیب دیدگی آن به سختی قابل ترمیم است.
همه ما با وجود آگاهی نسبت به اهمیت اسکلت، در طول روز اشتباهاتی مرتکب میشویم که آسیبپذیری استخوانها را افزایش میدهد. در این مطلب شما را با این عادتها بیشتر آشنا میکنیم تا نسبت به سلامت استخوانهایتان حساستر باشید.
روغنی که در آشپزخانه به کار میبرید ناسالم است
اسکلت انسان بافتی است که دائماً در حال احیا است. با گذشت زمان و بالا رفتن سن، توده استخوانی به تدریج کاهش مییابد. باید بدانید عادات روزمره ما در طول زندگی روی استخوانهایمان تأثیر میگذارد. افرادی که توده استخوانی آنها کاهش پیدا میکند بیشتر در معرض پوکی و شکستگی استخوانها قرار میگیرند. یکی از این عادتهای روزمره تغذیه است. داشتن تغذیه متنوع و متعادل سلامت استخوانها را تضمین میکند. بدانید که محتویات بشقابهایتان روی تراکم استخوانی تأثیر دارد و مصرف میوه و سبزیجات کاهش بافت استخوانی را محدود میکند. علاوه بر این لازم است نسبت به روغنی که مصرف میکنید حساس باشید. روغن زیتون سرشار از امگا 9 است و به همین دلیل یکی از بهترین روغنها برای تقویت تراکم استخوانی محسوب میشود.
نمکدان از دستتان نمیافتد
هر چه نمک بیشتری وارد بدنتان شود کلسیم بیشتری از دست خواهید داد و این یعنی کلسیم کافی برای محافظت از استخوانها را نخواهید داشت. مواد غذایی مختلفی از جمله پنیر، چیپس، سوسیس و کالباس و غیره حاوی میزان زیادی نمک هستند. نیازی نیست نمک را به طور کلی حذف کنید. حواستان باشد که مصرف سدیم را به زیر 2.300 میلیگرم (یک و نیم قاشق چایخوری نمک) در روز کاهش دهید.
ساعات طولانی مقابل تلویزیون لم میدهید
درست است که میخواهید برنامههای دلخواهتان را تماشا کنید اما تاوان ساعتها لم دادن در مقابل تلویزیون را استخوانهایتان خواهد داد. چون این کار باعث بیتحرکی شده و بافت استخوانهایتان را تحلیل میدهد. ایستادن برای اسکلت بهتر است و زمانی که پاها وزن بدن را تحمل میکنند، استخوانها و عضلات مجبور میشوند که برای مقابله با جاذبه زمین فعال باشند. این مسئله نیز باعث تقویت استخوانها میشود.
به میزان کافی محصولات لبنی مصرف نمیکنید
اگرچه در خصوص محصولات لبنی و سلامت استخوانها حرف و حدیث زیادی وجود دارد اما در هر حال مصرف این مواد غذایی برای داشتن اسکلتی سالم لازم و ضروری است. متخصصان توصیه میکنند که در زمان رشد و سپس در سنین بزرگسالی روزانه دو واحد محصول لبنی مصرف کنید. میزان نیاز روزانه بدن به کلسیم 1000 میلیگرم است و یک تغذیه معمولی بدون لبنیات فقط 300 میلیگرم کلسیم برای بدن تأمین میکند. یک پیاله ماست حدود 150 و یک سهم پنیر بین 200 تا 400 میلیگرم کلسیم به بدن میرساند.
اهل دوچرخهسواری طولانی مدت هستید
دوچرخهسواری جزو ورزشهای مورد علاقه میلیونها نفر است و در سرتاسر جهان افراد زیادی با دوچرخه سرکار میروند و یا تفریح میکنند. ساعتها رکاب زدن باعث تقویت قلب و ریهها میشود اما در مورد استخوانها اوضاع کمی فرق میکند. برخلاف دویدن و پیادهروی، دوچرخهسواری به افزایش تراکم استخوانی کمکی نمیکند. اگر شما عاشق دوچرخهسواری هستید زمانی را نیز برای ورزش در باشگاه اختصاص دهید و فعالیتهایی مانند تنیس، پیادهروی و شنا را نیز به برنامه روزانهتان اضافه کنید.
خودتان را در کارگاه یا دفتر کار خود حبس میکنید
اگر ساعتها خودتان را در کارگاه یا محل کار خود حبس میکنید بدانید که به سلامتی استخوانهایتان آسیب میزنید. برای اینکه کلسیم دریافتی روی استخوانها فیکس شود باید ویتامین D جذب کنید. این ویتامین نیز از طریق قرار گرفتن در معرض اشعههای خورشید در بدن تولید میشود. بنابراین باید هر هفته چندین مرتبه به مدت 10 تا 15 دقیقه در معرض نور خورشید قرار بگیرید. البته نیازی نیست مدت زمان بیشتر در معرض آفتاب باشید چون اشعههای مضر آفتاب خطر ابتلا به سرطان پوست و بیماریهای دیگر را افزایش میدهند. رنگ پوست، سن، فصل و محل سکونت جزو عواملی هستند که روی میزان جذب ویتامین D تأثیر میگذارند. برای افزایش میزان این ویتامین از مصرف غلات، آبمیوهها و محصولات لبنی غنی شده غافل نشوید. حتماً با پزشک مشورت کنید و در صورت نیاز مکمل ویتامین D مصرف کنید.
نوشیدنیهای الکلی مصرف میکنید
واقعیت این است که نوشیدنیهای الکلی دشمن استخوانها هستند. برای پیشگیری از کاهش تراکم استخوانی باید دور این قبیل نوشیدنیها را خط قرمز بکشید. الکل یک عصر سمی است و اجازه نمیدهد بدن به خوبی کلسیم را جذب کند.
نوشابه خور هستید
زیادهروی در مصرف نوشیدنیهای گازدار به سلامت استخوانها آسیب میزند. نتایج پژوهشهای متعدد نشان میدهد که بین کاهش تراکم استخوانها و کافئین و فسفر موجود در این قبیل نوشیدنیها ارتباط زیادی وجود دارد. بنابراین زمانی که به جای نوشیدنیهای سالم حاوی کلسیم نوشابه مصرف میکنید استخوانهایتان را در معرض خطر قرار میدهید. یادتان باشد که قهوه و چای زیاد نیز میتواند کلسیم را از استخوانهایتان بیرون بکشند.
سبوس گندم را با شیر میل میکنید
هیچ چیز به اندازه سبوس گندم مفید و سالم نیست. اما مصرف آن با شیر باعث کاهش جذب کلسیم میشود. البته نگران نباشید. مواد غذایی دیگری مانند انواع نانهای سبوسدار وجود دارند تا از فواید آن بهرهمند شوید. اگر مکمل کلسیم میل میکنید یک فاصله حداقل دو ساعته با مصرف سبوس ایجاد کنید.
سیگار میکشید
حتی به صورت به اصطلاح تفننی نیز سیگار نکشید. چون مصرف دخانیات باعث میشود که بدن نتواند بافتهای استخوانهای سالم و جدید بسازد. هرچه مصرف سیگارتان بیشتر باشد، این شرایط پیچیدهتر شده و بدن با مشکلات بیشتری مواجه میشود. بدانید که سیگاریها بیشتر در معرض شکستگی قرار دارند و دوره بهبودی آنها نیز به مراتب طولانیتر است. با ترک سیگار میتوانید این خطرات را کاهش داده و سلامتی استخوانهایتان را بهبود دهید.
داروهای مصرفیتان دردسرساز میشود
برخی داروها بهویژه اگر مصرف آنها طولانی مدت باشد، میتواند تأثیر منفی روی سلامت استخوانها داشته باشد. برخی داروها از رده گلوکوکورتیکوئید و ضدصرع ها مانند پردنیزون و کورتون ها حتی باعث بروز پوکی استخوان میشوند. داروهای ضدالتهابی مانند گلوکوکورتیکوئیدها برای درمان بیماریهایی مانند پلی آرتریت روماتوئید، لوپوس، آسم یا بیماری کرون تجویز میشوند.
کم وزن و لاغر هستید
کم وزنی و داشتن شاخص توده بدنی 18.5 یا کمتر به معنای این است که بیشتر در معرض شکستگی استخوان قرار دارید. بهتر است ورزش کنید و وزن بگیرید. کلسیم بیشتری به برنامه غذاییتان اضافه کنید و در صورت نیاز مکمل کلسیم مصرف کنید. اگر دلیل لاغری زیاد و کاهش وزنتان را نمیدانید به پزشک مراجعه کنید تا وجود اختلال غذایی یا احتمال بیماریهای دیگر بررسی شوید.
زمین میخورید
با بالا رفتن سن، زمین خوردن خطرناکتر میشود بهویژه اگر استخوانها ضعیفتر باشند. در این صورت نیز زمان زیادی طول میکشد تا شکستگی یا ترکخوردگی استخوانها ترمیم شود. اگر سالمند هستید و یا سالمندی در منزل دارید باید اقدامات لازم برای افزایش ایمنی وی را در نظر داشته باشید. حتماً روی دیوار دستشویی و حمام دستگیرههایی نصب کنید تا این افراد راحتتر جابجا شوند. زیر فرشها ترمز فرش قرار دهید تا احتمال لیز خوردن کاهش پیدا کند. هر نوع مانع را در داخل و یا خارج از خانه از مقابل سالمندان بردارید تا راحتتر تردد کنند.
ورزش نمیکنید
بیتحرکی و خانهنشینی بلای جان استخوانها است. افراد بزرگسال باید به طور مرتب یک فعالیت ورزشی مناسب انجام دهند. اگر میتوانید با یک متخصص ورزشی مشورت کرده و ورزش مناسب خود را انتخاب کنید. اما در هر صورت بدانید که پیادهروی تند بهترین ورزش برای سلامتی است.