روسیه ارتش سوریه را به سامانه دفاع ضدهوایی "اس ۳۰۰" مجهز کرد. این اقدام پس از سرنگون شدن یک هواپیمای نظامی روسی با شلیک غیرعمدی پدافند هوایی سوریه انجام گرفته است. روسیه اسرائیل را مسئول غیرمستقیم این حادثه دانسته بود.
روسیه پس از سرنگون شدن هواپیمای نظامیاش در سوریه، ارتش این کشور را به سامانه دفاع ضدهوایی اس ۳۰۰ مجهز کرد
تصویری از شرکت موشکهای زمین به هوای سامانه "اس ۳۰۰" روسیه در تمرینی نظامی در آوریل ۲۰۱۱
سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه، روز سهشنبه ۱۰ مهر (دوم اکتبر) در جریان نشست شورای امنیت این کشور در مسکو اعلام کرد که محمولههای سامانه دفاع موشکی "اس ۳۰۰" دوشنبه گذشته به سوریه تحویل داده شدهاند.
به گفته شویگو، از جمله این محمولهها چهار سکوی پرتاب این سامانه هستند و بقیه تجهیزات آن نیز به سوریه ارسال خواهند شد. وزیر دفاع روسیه همچنین گفت که آموزش نیروهای ارتش سوریه در رابطه با نحوه استفاده از این سامانه سه ماه به طول خواهد انجامید.
واکنش آمریکا
وزارت خارجه آمریکا در نخستین واکنش خود به این خبر از تحویل سامانه "اس۳۰۰" به سوریه ابراز بیاطلاعی کرده است. هدر ناوئرت، سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده، روز سهشنبه با اشاره به اینکه نمیتواند چنین خبری را تأیید کند، در عین حال گفت: «امیدوارم روسیه این کار را نکند. این اقدام نگرانیزاست و موجب تشدید وخامت اوضاع در سوریه خواهد شد.»
خبرگزاری روسی اسپوتنیک نیز به نقل از شان رایان، سخنگوی ائتلاف ضد داعش در سوریه به رهبری آمریکا، اعلام کرده است که ارسال سامانه "اس ۳۰۰" به دمشق، تأثیری بر عملیات این ائتلاف بینالمللی در سوریه نخواهد گذاشت. به گفته رایان: «ما کانالی را برای پرهیز از رویارویی با روسها در اختیار داریم. ورود تسلیحات جدید به منطقه همواره مایه نگرانیاند، ولی راههایی هم برای جلوگیری از تنش پیشبینی شدهاند.»
وزیر دفاع روسیه چند روز پیش (دوم مهرماه ۹۷) از قصد مسکو برای ارسال این سامانه موشکی به مقصد دمشق خبر داده بود. شویگو موشکهای پدافند زمین به هوای "اس ۳۰۰" را "سیستمهای پیشرفتهای" خوانده بود که در عین افزایش "ظرفیت جنگی ارتش سوریه"، توانایی شناسایی هواپیمای روسی را نیز دارند.
شامگاه ۲۶ شهریورماه گذشته یک هواپیمای نظامی روسی در سوریه سقوط کرد و هر ۱۵ سرنشین آن جان خود را از دست دادند. ارتش روسیه که ابتدا از ناپدید شدن هواپیمای نظامی خود در ۳۵ کیلومتری ساحل لاذقیه خبر داده بود، سپس اعلام کرد که این هواپیما در جریان حمله هوایی اسرائیل به اهدافی در نزدیکی این شهر سوریه، اشتباها توسط دفاع ضدهوایی سوریه هدف قرار گرفته و سرنگون شده است. این اشتباه در حالی رخ داد که روسیه خود این سامانه دفاع ضدهوایی را در اختیار ارتش سوریه قرار داده بود.
پاسخی به اسرائیل؟
روسیه اسرائیل را به خاطر حمله هوایی به لاذقیه که سرنگونی این هواپیمای نظامی و کشتهشدن سرنشیناناش را در پی داشت "مقصر" شناخت و "حق پاسخدهی" به آن را برای خود محفوظ دانست. به گفته سخنگوی وزارت دفاع روسیه، جنگنده "اف−۱۶" اسرائیلی در جریان حمله به اهدافی در سوریه، هواپیمای روسی را سپر خود کرده و بدین شکل مسبب هدف قرار گرفتن هواپیمای نظامی روسی و سرنگونی آن شده است.
اسرائیل اما این اتهام را رد کرده است. ارتش اسرائیل ۲۷ شهریور با رد ادعای روسیه مبنی بر "مقصر" بودن این کشور در سرنگونی هواپیمای نظامی روسی بر فراز دریای مدیترانه، مسئولیت حادثه را متوجه دولت سوریه کرد و در بیانیه خود از جمله نوشت که این کشور علاوه بر سوریه، ایران و حزبالله لبنان را نیز مسئول این حادثه میداند.
طبق اعلام نیروی هوایی اسرائیل، هدف جنگندههای این کشور یکی از پایگاههای ارتش سوریه بوده است. به ادعای ارتش اسرائیل، قرار بوده مدت کوتاهی پس از عملیات نیروی هوایی این کشور، از این پایگاه سیستمهایی برای ساخت "سلاحهای مرگبار و دقیق" به مقصد شبهنظامیان حزبالله در لبنان فرستاده شود.
در پی لحن تند مقامهای نظامی روس و پاسخ ارتش اسرائیل، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، از "زنجیرهای از حوادث ناگوار" سخن گفت، اما در عین حال حملات هوایی اسرائیل به سوریه را نقض "حاکمیت ملی" این کشور توصیف کرد.
در نهایت نیز وزارت دفاع روسیه روز اول مهرماه گذشته با انتشار بیانیهای اسرائیل را بار دیگر به دخالت غیرمستقیم در سقوط هواپیمای نظامی خود متهم کرد و در بیانیهای نوشت که "پرواز جنگنده اسرائیلی" در نزدیکی هواپیمای روسی "تحریکآمیز" و نقض توافق مسکو و تلآویو برای پرهیز از برخورد هوایی در سوریه بوده است.
مسکو سپس اعلام کرد، "برای افزایش امنیت" نیروهای خود در حریم هوایی سوریه، ارتش این کشور را به سامانه "اس ۳۰۰" مجهز میکند. به ادعای روسیه، موشکهای این سامانه امکان هدف قرار دادن هواپیماهای دشمن را در فاصله ۱۵۰ کیلومتری داشته و قادرند ۱۰۰ هدف را به صورت همزمان رهگیری کنند.
روسیه پیشتر نیز بحث مجهز کردن ارتش سوریه به سامانه "اس ۳۰۰" را مطرح کرده بود. اما پس از سفر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، به مسکو در اردیبهشتماه سال جاری (۱۳۹۷) دولت روسیه اعلام کرد که از تحویل این سامانه موشکی به سوریه صرف نظر کرده است.