اگر بیش از پنجاه سال سن دارید، توصیه میکنیم که چک لیست زیر را مطالعه کنید تا با رعایت آن از سلامت خود اطمینان حاصل کنید.
هرگز برای تلاش در راستای کسب سلامتی دیر نیست و هیچ ارتباطی به سن انسان ندارد. به محض آنکه تصمیم بگیریم که در جادهی سلامتی گام برداریم؛ میتوانیم با مشورت با متخصصان به هدف اصلیمان یعنی زندگی سالم برسیم. چکاپ سالانه اولین گام در این زمینه است؛ اما پس از آنکه آزمایشهای ضروری برای این تستها به پایان رسید؛ در زمان کنترل فاکتورهای مورد آزمایش توسط پزشک، هنگام آن است که سؤالاتی را از پزشک خود بپرسیم. از فهرستی که در ادامه مشاهده میکنید میتوانید به عنوان راهنما استفاده کرده و سؤالات ضروری را از پزشکتان بپرسید.
سؤال اول: با توجه به سن من، چه فاکتورهایی باید در آزمایشهای دورهای را سنجیده شود؟
آزمایشهای گوناگونی برای تشخیص بیماریهای احتمالی در سنین بالا وجود دارد؛ اما مواردی که باید در فهرست این آزمایشهای پیشگیرانه لحاظ شود عبارتاند از:
* آنوریسم آئورت شکمی: اگر سن شما بین 65 تا 75 سال است و در دورهای سیگاری بودهاید، از پزشک خود بخواهید این مسئله را بررسی کند.
* سرطان رودهی بزرگ: بین سنین 50 تا 75 سال، مردان باید مرتباً برای احتمال سرطان روده بزرگ مورد آزمایش قرار گیرند. آزمایشهای متعدد تشخیصی وجود دارد، که هر کدام مزایا و معایب خود را دارد.
* دیابت یا میزان قند خون: اگر فشارخون شما بیشتر از 135 روی 80 است یا داروی فشارخون مصرف میکنید، لازم است در هر بار آزمایش، میزان قند خونتان نیز بررسی شود.
* فشارخون: ضروری است که فشارخون هر فرد در سن بالا هر دو سال یک بار کنترل شود.
* کلسترول خون: آزمایشهای معمولی خون باید میزان کلسترول خوب و بد خون را بسنجند.
* اچ آی وی و سایر عفونتهایی که از طریق ارتباط جنسی منتقل میشوند: اگر فعالیت جنسی شما در طول یک سال گذشته تغییر کرده از پزشک خود بپرسید آیا نیاز به آزمایش اچ آی وی و سایر بیماریهای مقاربتی وجود دارد.
* بی ام آی یا شاخص تودهی بدنی: از پزشک خود بخواهید تا شاخص تودهی بدنی شما را بسنجد تا مشخص شود آیا نیاز به کاهش وزن دارید یا خیر.
* سلامت استخوانها: مردان مصون از ضعف استخوانها نیستند؛ پس لازم است هر چند وقت یک بار از نظر پوکی استخوان، بررسی شوید.
سؤال دوم: برای پیشگیری از بیماریها باید چهکاری بکنم؟
با پزشک خود مشورت کنید که آیا به موارد زیر نیاز دارید:
* دریافت واکسن برای ممانعت از ابتلا به بیماریهای عفونی همانند آنفلوانزا، کزاز، سرفهی مزمن. با توجه به سن، ممکن است نیاز به واکسن پنومونیا یا سینه پهلو داشته باشید.
* مصرف آسپرین برای کاهش احتمال حملهی قلبی
* استفاده از ضد آفتاب برای جلوگیری از ابتلا به سرطان پوست
* آزمایشهای دورهای برای پیشگیری از سرطان پروستات. این مسئله بسیار مهم است؛ زیرا عدم درمان به موقع سرطان پروستات ممکن است اثرات و عوارض ناخوشایندی بر سیستم کلیه و مجاری ادراری و زندگی جنسی فرد بگذارد. پس اکیداً توصیه میکنیم با پزشک خود دربارهی آن صحبت کنید.
سؤال سوم: آیا تغذیهی من مناسب است؟
مردان در سنین مختلف نیازهای غذایی متفاوتی دارند. مردان سن بالا نیاز به ویتامین دی، کلسیم، فیبر، و پتاسیم بیشتر و سدیم و چربی اشباع کمتری دارند تا احتمال ابتلا به بیماری قلبی در آنها کاهش یابد. پس توصیه میکنیم دربارهی شیوهی تغذیه و روش زندگی و فعالیت خود با پزشک مشورت کنید.
سؤال چهارم: آیا باید ویتامین مصرف کنم؟
ویتامینها و سایر مکملهای غذایی میتوانند به شما کمک کنند تا موادی را که بدن به آنها نیاز دارد دریافت کنید. اگرچه برخی از مکملها ممکن است با سایر داروهای شما تداخل داشته باشد. پس توصیه میکنیم فهرستی از مکملهای غذایی خود تهیه کرده و به پزشک نشان دهید و از وی راهنمایی بخواهید.
سؤال پنجم: آیا احتمال ابتلای من به افسردگی وجود دارد؟
اگر احساس ناراحتی، غم و ناامیدی شما برای چند هفته ادامه داشت، یا اگر از چیزهایی که باید لذت ببرید، راضی نیستید و لذت نمیبرید، دربارهی احتمال افسردگی با پزشکتان مشورت کنید. اگر نشانههایی از آن را داشته باشید پزشک آزمونهایی را از شما میگیرد تا از وجود یا عدم وجود حالت افسردگی اطمینان حاصل کند. در صورت نیاز، ممکن است شما را به متخصص دیگری معرفی کند. همچنین پزشک ممکن است از شما بخواهد تا فعالیتهای اجتماعی داشته باشید یا آن را بیشتر کرده و کارهایی را دنبال کنید که مانع خلوتگزینی شما شده و مغز شما را فعال نگه دارد.
سؤال ششم: آیا باید بیشتر ورزش کنم؟
ورزش به افراد میانسال و سالمند از بسیاری جهات کمک میکند. ورزش باعث میشود احتمال شکستگی استخوانها کاهش یافته و ماهیچهها قویتر شوند. همچنین به قلب قوت بخشیده و وزن را به حالت طبیعی نگه میدارد و مانع ابتلا به دیابت یا سایر بیماریهای مرتبط با چاقی شود. توصیه میکنیم دربارهی نوع ورزش، تعداد دفعات آن و برنامهی ورزش هوازی یا قدرتی خود با پزشک مشورت کنید.
سؤال هفتم: آیا باید سیگار را ترک کنم؟
اگر سیگار میکشید، پزشک فوراً به شما توصیه میکند آن را ترک کنید. ترک سیگار باعث افزایش سلامتی و افزایش امید به زندگی در فرد میشود و فرقی ندارد که در چه سنی این اراده را به خرج میدهید و آن را کنار میگذارید. توصیه میکنیم الکل را نیز کاملاً ترک کنید تا سلامتی کبد، کلیهها و سایر ارگانهای اساسی بدن حفظ شود. مصرف الکل ممکن است روند زوال ذهن را سرعت ببخشد، پس ضروری است نوشیدن را ترک کنید.
سؤال هشتم: با چه متخصصانی مشورت کنم؟
مراجعه به برخی از متخصصان لازم است. توصیه میکنیم سالی یک بار به چشمپزشک مراجعه کنید تا چشمان شما معاینه شود و نیز با پزشک گوش برای کنترل میزان شنوایی مشورت کنید. در سایر موارد، پزشک عمومی میتواند راهنمایی کند که آیا نیاز است به متخصص دیگری مراجعه کنید یا خیر. مثلاً اگر مدت زمان زیادی را زیر نور آفتاب میگذرانید شاید بد نباشد با پزشک پوست مشورت کنید تا علائم سرطان احتمالی پوست را در شما بررسی کند.
سالم بمانید!
قدیمی ترین هاجدیدترین هابهترین هابدترین هادیدگاه خوانندگان