از هر ۱۰۰ بزرگسال ده نفر ناخن میجوند و نه تنها ناخنشان را از شکل میاندازند بلکه خود را نیز در معرض خطراتی مانند بیماریهای دردناک ناخن قرار میدهند. آیا روشی ساده برای مقابله با این عادت وجود دارد؟
آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان دو مشخصه در دستان خود دارد: یکی این که او اغلب به هنگام ایستادن دستها را جلوی شکم گرفته و بهگونهای انگشتانش را با هم مماس میکند که به نظر میرسد میان آنها یک لوزی تشکیل شده.
مشخصه دوم اندکی پنهانتر است: خوب که بنگریم میبینیم ناخنهای صدراعظم بیش از حد کوتاه شدهاند، طوری که نوک انگشتها کاملا نمایان است و این مشخصهای است که عادتی به نام جویدن ناخن را در ذهن تداعی میکند.
شخصیت دوم معروف آلمان که باز هم عادت به جویدن ناخن دارد یواخیم لوو، سرمربی تیم ملی فوتبال این کشور است. او که نمیتواند خود فعالانه وارد زمین بازی شود دستانش را به طرف دهان برده و شروع به جویدن ناخن میکند.
هیچ تعجبی ندارد. هم صدراعظم و هم سرمربی تیم فوتبال آلمان هر دو با استرس زیادی مواجهاند و با این کار سعی در کاهش آن دارند.
آنها در این عادت تنها نیستند. به نوشته فوکوسآنلاین، ارزیابیها نشان میدهد که از هر ده بزرگسال یکی مبتلا به این عادت نابجاست و این میزان در میان کودکان و نوجوانان حتی به ۵۰درصد میرسد.
روشهای مقابله
وقتی رها شدن از این عادت به آسانی میسر نباشد پای پزشکان در میان میآید. اغلب والدین، کودک مبتلا را نزد پزشک میآورند و پزشک نیز مادهای تلخ تجویز میکند، به این امید که هر بار که ناخن جویده میشود این ماده گس بدمزه باعث شود که کودک از این عادت دست بردارد.
تلخترین این مواد دناتونیومبنزونات است که ۳۰ دقیقه طعم تلخاش در دهان میماند. ظاهرا همین طعم تلخ هر بار که ناخن جویده میشود به فرد یادآوری میکند که دارد دست به عملی ممنوعه میزند. اما مشکل این است که رفته رفته مبتلایان به این طمع نیز عادت میکنند و این حربه نیز بیاثر میشود.
روش دیگر کوتاه کردن دائم ناخن است. ناخن تا جایی که ممکن است کوتاه میشود تا دیگر جایی برای جویدن باقی نماند. اما این کار به بافت زیر ناخن صدمه میزند و این بافت صدمهدیده که در برخی نقاط دچار خونریزیهم شده آماده پذیرش باکتریها میشود. بعد از آن التهابهایی دردناک اتفاق میافتد که کار را به پزشک میکشاند.
اما مشکل به این جا نیز ختم نمیشود کوتاه کردن دائم و بیش از حد ناخن روند رشد آن را نیز مختل میکند، ناخن شاخی و ضخیم میشود و راحتتر میشکند که خود به معنای جراحات جدیدی در بستر ناخن است.
با وجود تمامی این پیامدها باز هم این عادت از سر بسیاری از بزرگسالان نمیافتد و آنها از شرم نگاه دیگران هم که شده بالاخره سر از مطب روانشناس در میآورند.
توصیه دانشگاه زوریخ
بیمارستان وابسته به دانشگاه زوریخ سوئیس برای مبارزه با جویدن ناخن توصیهای موفقیتآمیز کرده که "متد جایگزین" نام دارد.
در این روش از بیمار خواسته میشود، به جای بردن دست به سوی دهان آن را به مسیری دیگر متمایل سازد، مثلا آن را به سوی گوش، بینی یا موها ببرد.
در این صورت حرکت الگویی تنشزدایانه سر جای خود باقی است اما ناخن از جویدن در امان خواهد ماند. در درازمدت این تغییر باعث میشود که عادت دیرین جویدن ناخن رنگ میبازد و ترک میشود.
ترفندی کلاسیک
یک ترفند کلاسیک دیگر نیز وجود دارد. این که دستها را مشغول عملی دیگر کنیم. برای نمونه به هنگام تماشای تلویزیون توپی نرم را در دست نرمش دهیم یا سرگرم بافتن شویم. گاهی حتی میشود روی انگشتان نشست تا هوس جویدن ناخن دست از سرمان بردارد.
یک نکته: اغلب به بزرگسالانی که عادت به جویدن ناخن دارند توصیهای میشود که اصلا اثر نمیکند و آن این است: «بس کن دیگر.»