شش ماه بعد از پیش‌بینی جامعه اطلاعاتی آمریکا | نارضایتی مجلس از روحانی؛ سومین وزیر در مسیر برکناری

شش ماه پیش «جامعه اطلاعاتی آمریکا» افزایش تنش بین دولت روحانی و محافظه کاران را پیش بینی کرده بود تنها شش ماه بعد از پیش‌بینی «جامعه اطلاعاتی آمریکا»، اختلافات بین مقام های ایرانی افزایش کم سابقه ای داشته است. حسن روحانی رئیس جمهوری ایران نتوانست در مجلس رضایت نمایندگان مجلس را کسب کند و بعد از برکناری دو وزیر کابینه او در طول ۲۰ روز، حال سومین وزیر دولت او برای استیضاح به مجلس فراخوانده شده است.
 
حسن روحانی روز سه شنبه ۶ شهریور در پی طرح سوال ۸۲ نماینده مجلس با محورهای «عدم موفقیت دولت در کنترل قاچاق کالا و ارز، استمرار تحریم‌های بانکی، عدم اقدام شایسته دولت درباره کاهش نرخ بیکاری، رکود اقتصادی شدید چند ساله و افزایش شتابان نرخ ارز خارجی و کاهش شدید ارزش پول ملی» در صحن علنی مجلس حاضر شد. پایان پرسش و پاسخ، رای گیری برگزار شد و اکثریت نمایندگان اعلام کردند که از پاسخ های رئیس جمهوری قانع نشدند.
 
در حالیکه رژیم جمهوری اسلامی با فشار اقتصادی روبروست، فشار اصولگرایان مجلس بر دولت حسن روحانی افزایش یافته و در یک ماه اخیر دو وزیر او برکنار شده اند.
 
«جامعه اطلاعاتی آمریکا» اواخر بهمن ماه سال گذشته پیش بینی کرد درگیری‌های فزاینده میان سیاست‌مداران میانه‌رو و تندرو در ایران افزایش بیابد و تندروها و رهبر جمهوری اسلامی با هرگونه گشایش سیاسی اجتماعی به شدت مخالفت کنند.
 
بهمن ماه در این گزارش ۲۸ صفحه‌ای آمده بود: «میانه‌روها به رهبری رئیس‌جمهوری حسن روحانی به پشتیبانی از پیشرفت اجتماعی بیشتر، خصوصی‌سازی، و یکپارچگی جهانی بیشتر ادامه خواهند داد. این در حالی است که تندروها این برنامه را به منزله تهدیدی برای منافع سیاسی و اقتصادی خود و نیز برای ماهیت انقلابی و اسلامی ایران تلقی خواهند کرد.»
 
مقام های آمریکا بارها هشدار داده اند که جمهوری اسلامی به جای استفاده از منابع مالی به دست آمده از برجام برای مردم خود، از تروریسم و بی ثبات سازی در منطقه استفاده کرده اند.
 
از دیماه گذشته اعتراضات در ایران افزایش یافت و تنها در شش ماه ماه اخیر ارزش هر دلار آمریکا از سه هزار تومان به ده هزار تومان رسیده است.
 
هرچند آیت الله خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی ایران در سخنرانی عمومی از دولت روحانی حمایت می کند اما محافظه کاران نزدیک به رهبر، روحانی را مقصر می دانند.
 
استیضاح یک وزیر دیگر
 
در بیست روز گذشته دو وزیر حسن روحانی برکنار شدند. ابتدا علی ربیعی وزیر کار و سپس مسعود کرباسیان وزیر اقتصاد برکنار شد.
 
روز سه شنبه سخنگوی هیئت رئیسه مجلس ایران تایید کرد که طرح استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت با ۵۰ امضا تقدیم هیئت رئیسه مجلس شد.
 
دولت روحانی تا استیضاح به خاطر از دست دادن نیمی از وزرا هنوز فاصله زیادی دارد اما استیضاح وزرای اقتصادی دولت نشان از اختلاف شدید بین مجلس و دولت است.
 
افشاگری نشد
 
پیش از حضور رئیس جمهوری ایران در مجلس، بسیاری از حامیان او آقای روحانی خواستند که هنگام حضور در مجلس با مردم و نمایندگان شفاف سخن بگوید و درباره مشکلات موجود مقابل دولت خود افشاگری کند.
 
یک روز پیش از حضور روحانی در مجلس، بهرام پارسایی، نماینده اصلاح طلب در توئیتر خود نوشت: «چندماه وقت و انرژی مجلس و جامعه را گرفتند تا روحانی را به صحن بیاورند و حالا دو روز است او را توصیه به سکوت می‌کنند.اگر نمی‌خواهید جواب بشنوید چرا سوال می‌کنید؟»
 
او روز سه شنبه نیز نوشت که سخنان روحانی حرف دل مردم نبود.

ماه‌ها برای سؤال از رییس جمهور فریاد زدند و امروز پرسشگر و پاسخگو همه از «مردم» سخن گفتند.
اما واکنش‌ها نشان می‌دهد که نه سؤال‌ها و نه پاسخ‌ها مردم را قانع نکرد و شاید اصلا حرف دل مردم نبود.
آیا این احساس که امروز مجلس و دولت صداى واقعى مردم نبود، نتیجه #نظارت_استصوابی نیست؟

— بهرام پارسایی (@ParsaeiB) 28 August 2018

برخی از چهره های سیاسی و فعالان شبکه های اجتماعی در روزهای گذشته از آقای روحانی خواسته بودند که در مورد فعالیت‌های «دولت در سایه» که عمدتا به سپاه و نهادهای وابسته به رهبری با اختیارات گسترده گفته می شود، و کارشکنی این گروهها سخن بگوید، اما سخنان آقای روحانی حامیان او را نیز قانع نکرد.
یاشار سلطانی که دو سال پیش افشاگری لیست املاک نجومی را انجام داده بود، در واکنش از سخنان روحانی انتقاد کرد:

سخنان امروز روحانی پاسخ به مجلس و مردم نبود، آینده نگری وی و مشاورانش برای مسایل شخصی خودشان بود.

اینکه دهها میلیارد دلار سرمایه از کشور خارج شده و بعد دلار گران می‌شود حتما نه کار امثال جمشید بسم‌اله است نه کار ترامپ#ابوموسی_اشعری#عمروعاص

— yashar soltani (@yasharsoltani) 28 August 2018

برخی از فعالان شبکه های اجتماعی اعلام کردند که آقای روحانی پیش از حضور در مجلس، دعوت به سکوت شده است. حسن روحانی نیز در سخنان خود در مجلس به طور کلی به توصیه‌های رهبر جمهوری اسلامی به خود درباره حضور در این جلسه مجلس، اشاره کرد.
 
قدم بعدی چیست
 
با اینکه در قانون اساسی سئوال از رئیس جمهوری و حتی استیضاح او طرح شده اما تنها موارد نادری از آن در تاریخ چهل ساله جمهوری اسلامی ایران دیده شده است.
 
در ابتدای انقلاب، ابوالحسن بنی صدر با فشار روحانیون تازه کاری چون علی خامنه ای با استیضاح و رای عدم کفایت برکنار شد. در دهه اخیر هم محمود احمدی نژاد مورد سوال نمایندگان قرار گرفت اما استیضاح نشد.
 
در پی قانع نشدن نمایندگان از پاسخ های آقای روحانی، برخی از نمایندگان از ارجاع سوال از رئیس جمهوری به قوه قضائیه خبر دادند، اما در ادامه، بهروز نعمتی، سخنگوی هیئت رئیسه مجلس به خبرگزاری ایرنا گفت که سوال از رئیس جمهوری تنها در صورتی به قوه قضائیه ارسال می‌شود که موارد سوال جزو تخلفات رئیس جمهوری محسوب شود.
 
او گفت که در روزهای آینده هیات رئیسه مجلس و نمایندگان سوال کننده این موضوع را بررسی خواهند کرد.
 
نمایندگان مجلس همچنین می‌توانند در پی قانع نشدن می‌توانند طرح استیضاح رئیس جمهوری را ارائه دهند که باید به امضای یک سوم نمایندگان برسد. یکی دیگر از اختیارت مجلس درباره رئیس جمهوری نیز طرح عدم کفایت رئیس جمهوری است که تصویب آن به رای دو سوم نمایندگان نیاز دارد
 
قانع نشدن نمایندگان از سخنان آقای روحانی پس از آن رخ داد که مجلس شورای اسلامی در مجلس در فاصله اعلام وصول طرح سوال از رئیس جمهوری تا روز حضور آقای روحانی در مجلس، وزرای کار و رفاه اجتماعی، و اقتصاد و دارایی را استیضاح، و از کار برکنار کرد.