رئیس ایرانی‌الاصل شرکتی که به «جهان رشوه داد» در لبنان چه می‌کند؟

العربیه : اعطاء تابعیت لبنان از سوی دولت این کشور به یک تاجر بریتانیایی ایرانی الاصل که نامش با پرونده‌های فساد مالی و پرداخت رشوه در سطوح بین‌المللی گره خورده و ریاست شرکتی را بر عهده دارد به عنوان «شرکتی که به جهان رشوه داد» یاد می‌شود، واکنش‌های مختلفی در لبنان در پی داشت.
 
وبگاه شبکه ام‌تی‌وی لبنان گزارشی درباره فردی به نام سیروس احسنی منتشر کرد که نامش در فهرست افراد دریافت‌کننده تابعیت لبنانی قرار دارد. نام احسنی با چندین پرونده فساد نفتی گره خورده است.
 
میشل عون روز 11 می 2018 دستوری صادر کرد که بر اساس آن تابعیت لبنان به ده‌ها نفر که عمدتا عرب و لبنانی‌الاصل بودند، اعطاء شد. این فهرست پس از آن جنجالی شد که نام افرادی در آن وجود داشت که گمان می‌رفت تابعیت لبنان را خریده باشند.
 
نام خانواده احسنی به شکل عام و سیروس احسنی به شکل خاص با پرونده فساد مالی شرکت نفتی UnaOil گره خورده است. این شرکت که مالکیت آن در اختیار خانواده احسنی است متهم شده که رشوه پرداخت کرده و قراردادهای نفتی جعلی امضاء کرده است. عطاء احسنی، پدر خانواده و دو پسرش سیروس و سامان در جریان این اتهامات از سوی دادگاهی در موناکو دستگیر شدند.
 
در 30 مارس 2016 گزارشی منسوب به هافینگتون پست و فایرفاکس مدیا در رسانه‌ها منتشر شد که از اقدامات بزرگ‌ترین شبکه رشوه‌خواری جهان در حوزه نفت پرده برداشت. براساس این گزارش مقامات قضایی موناکو دفتر اصلی شرکت UnaOil و منازل مدیران عالیرتبه این شرکت را بازرسی کرد.
 
در این گزارش به سیروس احسنی، تاجر بریتانیایی ایرانی‌الاصل اشاره شده که با مسئولان عالیرتبه در خاورمیانه و شرکت‌های بزرگ غربی در ارتباط بوده و به گفته مقامات موناکو "قراردادهای فاسد موثر در سطح جهانی" امضاء کرده است. این اقدامات شامل جابجایی مقادیر هنگفتی پول و سرقت منابع کشورها از سوی شرکت‌های غربی نیز بوده‌اند. این شرکت‌ها از کشورهایی مانند بریتانیا، آمریکا، ایتالیا، آلمان، استرالیا و هلند بوده‌اند.
 
گزارش شده که مدیران شرکت UnaOil پای قراردادهای غیرقانونی این شرکت را به عراق، ایران و لیبی نیز باز کردند. آنها مبالغ هنگفتی را به واسطه‌های عراقی پرداخت کردند تا مسئولان عالی‌رتبه و سیاستمداران عراقی را تحت تاثیر قرار دهند. این اقدامات به UnaOil این امکان را داد قراردادهایی به مبلغ یک میلیارد و 300 میلیون دلار در حوزه گاز منعقد کنند. گزارش هافینگتون پست و فایرفاکس مدیا نشان داد مقامات سرشناس عراقی با این قرارداد در ارتباط بوده‌اند که مشهورترین آنها حسین شهرستانی، وزیر آموزش عالی است که در آن زمان وزارت نفت عراق را بر عهده داشت.
 
در لیبی و در زمان حکومت قذافی نیز UnaOil اقدام به پرداخت رشوه در قالب انعام می‌کرد. این شرکت در زمان تحریم‌های اقتصادی سال 2004 علیه لیبی به اوج قدرت خود رسید و به تنها نیروهای موثر بر تمامی تعاملات نفتی لیبی در سال 2011 مبدل شد.
 
در سال 2009 شرکت UnaOil در ازای پرداخت 2.75 میلیون دلار به یکی از نزدیکان اسد، به شرکت‌های بریتانیایی قول داد قراردادهایی در سوریه کسب کنند. UnaOil مبلغ مورد نظر را به واسطه سوری پرداخت نکرد و پس از آن ایمیل‌هایی دریافت کرد مبنی بر اینکه از مبلغ مورد نظر را نپردازد، دوستانش در سوریه را از دست خواهد داد.
 
پس از تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران UnaOil شبکه از روابط و واسطه‌ها را بنا نهاد تا با پرداخت رشوه قراردادهای غیرقانونی منعقد کند. در سال 2006 خودداری واسطه‌ها از رساندن رشوه‌ها به مقامات ایرانی که هویت و منصب آنها فاش نشده، نارضایتی مسئولان منطقه‌ای UnaOil را در پی داشت. شرکتی نیز در مجموعه UnaOil وجود داشت که بعدها به اس‌بی‌ایکس آمریکا فروخته شده و براساس ایمیل‌های فاش شده، نقش واسطه برای رساندن رشوه‌های UnaOil به مسئولان ایرانی را بر عهده داشت.
 
به گزارش هافینگتون پست و فایرفاکس مدیا، UnaOil روی کشورهایی هدف‌گذاری می‌کند که از نابسامانی و فساد اداری و قضایی رنج می‌برند. با این حال این شرکت به شدت دست داشتن در فساد مالی و پرداخت رشوه را رد کرده و ادعا می‌کند به "تقدیم مشورت و راهنمایی" به شرکت‌های نفتی غربی مشغول بوده است. اما هافینگتون پست و فایرفاکس مدیا می‌گویند که ایمیل‌های خانواده احسنی و دیگر مدیران در دوره زمانی 2002 تا 2012 نشان می‌دهد این خانواده و شرکت UnaOil به شدت در قضایای مرتبط با فساد مالی درگیر بوده‌اند.
 
عطا احسنی، پدر این خانواده در سال 1940 در کرمان به دنیا آمد و از آمریکا و بریتانیا فارغ‌التحصیل شد. او در شرکت نفتی «سون سیسترز» (هفت خواهران) که محمد رضا پهلوی، آخرین شاه ایران برای مدیریت منابع نفتی تاسیس کرده بود، مشغول به کار شد. پس از انقلاب 1979 در ایران، احسنی به بریتانیا سفر کرد و مقیم آنجا شد. او در سال 1990 یک شرکت مشاوره در زمینه انرژی خاورمیانه به نام UnaOil تاسیس کرد. او پس از آن برای زندگی به همراه پسرانش سامان و سیروس که آنها نیز از مدیران عالیرتبه این شرکت هستند، به موناکو منتقل شد. روزنامه استرالیایی The Gate از شرکت UnaOil به عنوان «شرکتی که به جهان رشوه داد» نام می‌برد. شبکه ام‌تی‌وی لبنان با اشاره به گزارش‌های منتشره درباره سوابق UnaOil این سوال را مطرح کرد که رئیس این شرکت در لبنان چه می‌کند و چرا نام او در فهرست دریافت‌کنندگان تابعیت این کشور است؟