آسوشیتدپرس در گزارشی به وضعیت ترنسهای ایرانی پرداخته است؛ مردانی در قالب زنانه و زنانی در قالب مردانه.به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، در این گزارش آمده است: این عکس نهال 19 ساله است، 22 اپریل 2018 در تهران. نهال، یک ترنس است که زندگیاش با انواع نگاههای قضاوتگر در خیابان آمیخته شده. او به یاد میآورد که چطور دوران تحصیل را به سختی ادامه داده، چقدر از خانواده و اطرافیانش فاصله گرفته و جامعه هم او را طرد کرده است.
نهال در شرایطی در جامعه ایران زندگی میکند که با وجود قوانین حمایتی از آنها، هر روز برای تردد در سطح شهر، از بازخوردهایی که از دیگران میگیرد، هراس دارد، حضورش در محیطهای عمومی با آزار و تمسخر همراه است و مخصوصا در محیطهای کاری مورد تبعیض قرار میگیرند تا جایی که افراد ترنس مجبور به انزوا، افسردگی، فرار از خانه و حتی در مواردی خودکشی میشوند. نهال میگوید: «مردم در خیابان مرا با دست نشان میدهند و به همدیگر میگویند زن است یا مرد؟ خدا شفایش بدهد!» تمام اینها در حالی است که عمل تغییر جنسیت برای ترنسها در ایران، دارای مجوز است؛ اما پذیرش اجتماعی با آنچه در قوانین آمده متفاوت است.
اگرچه در سالهای اخیر، فیلمها و تئاترهایی با مضمون زندگی ترنسها برای آشنایی بیشتر مردم با این افراد ساخته شده، اما هنوز با تمام این اوصاف، آنچه افراد ترنس در ایران را آزار میدهد، برخوردهای مردم است، به طوری که حتی در کلانشهری مانند تهران هم محافظهکاری شدیدی نسبت به این افراد وجود دارد و درک چندانی از وضعیت این افراد وجود ندارد. نهال، در این زمینه میگوید: «برخوردهای مردم با ما اصلا خوب نیست. آنها به صورت فیزیکی و کلامی ما را مورد آزار قرار میدهند، حتی برای من پیش آمده که چند نفر به من حمله کرده و من را مورد ضرب و شتم قرار دادهاند.»
اما شاید بدتر از شرایط اجتماعی، محیط خانوادگی برای افراد ترنس باشد. یکی از پزشکان معالج این افراد میگوید: بعضی از خانوادهها ترجیح میدهند فرزندشان بیماری صعبالعلاج داشته یا مرده باشد تا این که بفهمند میخواهد تغییر جنسیت انجام دهد. گاهی آنها حتی نسبت به ما که چنین مجوزی را برای فرزندشان صادر میکنیم، خشونت میورزند. اگر هم به عمل جراحی رضایت دهند، بعد از آن خانه و حتی شاید شهرشان را ترک کنند که با نگاههای آزاردهنده مردم مواجه نشوند.
در بین جمعیت 80 میلیون نفری ایران، تخمین زده میشود که تعداد افراد ترنس کمتر از 50 هزار نفر باشد و حتی با وجود فتوا و قانون درباره این افراد، آنها مانند ترنسها در کشورهای دیگر مورد بعضی آزارهای خانوادگی و اجتماعی قرار میگیرند. خانواده این افراد، اغلب تحمل این واقعیت را ندارند که فرزندشان که در ابتدا تصور میکردند پسر یا دختر باشد، بخواهد عمل جراحی انجام داده و به جنسیتی خلاف آن تبدیل شود. در عین حال، کسانی که جراحی نکنند و بر اساس جنسیت فعلیشان لباس نپوشند و ظاهر و رفتارشان متناسب با آن نباشد، ممکن است توسط پلیس دستگیرشوند. ماجرای قانونی شدن عمل جراحی افراد ترنس در ایران به اوایل انقلاب اسلامی برمیگردد، زمانی که یک ترنس به دیدن امام خمینی رفت و توضیح داد که چطور جنسیت و روحیاتش با همدیگر در تضاد هستند، او گفت همیشه احساس میکند یک زن است و بعد از آن بود که امام خمینی در اقدامی پیشگامانه، فتوای مجاز بودن عمل تغییر جنسیت برای این افراد را صادر کرد، این ترنس به نام مریم خاتونپور ملکآرا تغییر جنسیت داد و راه را برای دیگرانی که در شرایط مشابه او بودند باز کرد. او در توضیح آن روز و گرفتن آن فتوا گفته است: آن زمان و مکان مانند یک بهشت بود، من کاملا احساس میکردم در بهشت قرار گرفتهام.
تغییر جنسیت افراد در ایران اینطور است که آنها ابتدا به دادگاه رفته و مجوز قانونی برای این کار را دریافت میکنند البته بعد از معاینات دقیق و جزئی و مصاحبه با چند روانپزشک. بعد از آن هم میتوانند مشخصات هویتی جدید و حتی کمک هزینه برای عمل جراحی دریافت کنند. میتوان گفت ایران جزو معدود کشورهایی است که به افراد متقاضی عمل تغییر جنسیت، وام میدهند، هرچند که این مبلغ، کفاف تمام هزینهها را نمیدهد. همین چند وقت پیش بود که سازمان بهزیستی ایران اعلام کرد سه هزار نفر برای دریافت این مبلغ در 15 سال گذشته ثبت نام کردهاند.
نهال که حالا برایش تنها جای آرام، بالکن خانه مادرش است، به یک نهاد خیریه برای کمک به افراد مشابهش فکر میکند: «میخواهم تلاش کنم که فرهنگ سازی شود و مردم با افراد ترنسکشوال برخورد بهتری داشته باشند. این وضعیت واقعا برای ما آزاردهنده است.»