واشنگتن پست: آیا ترامپ واقعا با مشت به بینی ایران خواهد کوبید؟

ایران اینترنشنال:

دیوید ایگناتیوس، نویسنده و روزنامه نگار واشنگتن پست مقاله خود را با این فرض آغاز می‌کند که رهبران عرب عاشق این نظر هستند که ترامپ آماده کوبیدن مشتی به بینی ایران است. اما آیا این کاخ سفید واقعاً در به چالش کشیدن قدرت ایران در خاورمیانه جدی است؟ ایگناتیوس در پاسخ به این سوال می‌گوید، شواهد موجود در بهترین حالت متناقض‌اند.
 
هفته گذشته همایشی به ابتکار انستیتو بیروت در ابوظبی برگذار شد. ایگناتیوس می‌گوید در آن همایش شخصیت‌های برجسته عرب با شور و شعف از تصمیم ترامپ برای خروج از توافق هسته‌ای ایران صحبت کردند. علی رغم آنکه می‌دانند فروپاشی توافق هسته‌ای برای منطقه‌ای که هم اکنون نیز مثل یک بشکه باروت است، میتواند خطرناک باشد، اما ظاهراً رهبران عرب به این خطرها اهمیتی نمی‌دهند.
 
به گفته ایگناتیوس، آنها از این ایده که ترامپ حاضر است با ایران برخورد خصمانه‌ای داشته باشد خشنودند. اگر چه انتظار دارند که ایران ضربه متقابلی به آمریکا بزند، اما نگران این مساله نیستند . شماری از رهبران برجسته عرب پیش‌بینی می‌کنند که اگر جبهه متحدی در مقابل ایران صف بکشد، تهران در نهایت کوتاه خواهد آمد.
 
ایگناتیوس در ادامه روایت خود از همایش ابوظبی می‌نویسد، شاهزاده ترکی الفیصل، رئیس سابق استخبارات یا سرویس امنیت و اطلاعات خارجی عربستان سعودی که به واکنشهای عجولانه و نسنجیده مشهور نیست، استدلال کرد که ممکن است ایرانی ها هم واکنشی شبیه کیم جونگ اون کره شمالی داشته باشد، که به گفته او "پذیرفته که ترامپ دکمه (هسته‌ای) بزرگتری دارد." در مواجهه با درخواست ترامپ برای تمدید اِلی الابد محدودتهای اعمال شده بر فعالیتهای غنی سازی ایران، محدود کردن موشکهای بالیستیک ایران و مهار دخالتهای ایران در منطقه، شاهزاده ترکی الفیصل در این همایش گفت: "ایران ممکن است نظرش را عوض کند."
 
اما ایگناتیوس به رهبران عرب هشدار می دهد که ممکن است ترامپ به نحو معکوسی به این معادله نگاه کند. به اعتقاد ایگناتیوس، عقب راندن ایران از حوزه نفوذی خود در خاورمیانه، همزمان با حفظ برجام به عنوان یک عنصر ثبات بخش در منطقه، سیاست راهبردی صحیحی بود که ایالات متحده باید اتخاذ می‌کرد. اما به اعتقاد این نویسنده واشنگتن پست، حس غریزی ترامپ برعکس به نظر می‌رسد، چنانچه کریم سجادپور، از اندیشکده کارنگی به وی گفته:
 
ترامپ می خواهد هم از برجام و هم از منطقه (آمریکا را) بیرون بکشد.
 
ایگناتیوس می‌افزاید یک راهبرد جدٌی برای عقب راندن ایران از سوریه، حفظ حضور نظامی قدرتمند آمریکا در شرق فرات و تقویت پادگان التَنف‎ و سایر پایگاه‌های آمریکا در جنوب سوریه است. اما ترامپ در اظهارات عمومی خود گفته که می‌خواهد این نیروها را هر چه سریعتر از سوریه خارج کند. چنین اقدامی به اعتقاد ایگناتیوس، ادامه نفوذ ایران در سوریه را تضمین خواهد کرد.
 
عراق یک نقطه فشار کلیدی دیگر است. به اعتقاد ایگناتیوس، پیروزی مقتدی الصدر روحانی ملیگرا در انتخابات روز شنبه عراق باید همان اندازه که موجب نگرانی واشنگتن است، مایه نگرانی تهران هم باشد. صدر بدون سر و صدا روابط خوبی با عربستان سعودی برقرار کرد و جنبش او ممکن است بهترین شانس برای حفظ یک عراق عرب باشد، به جای یک عراق تحت نفوذ فارس. اما این نیز به این بستگی دارد که واشنگتن چقدر نسبت به پشتیبانی از سعودی‌ها در مهار امیال منطقه‌ای ایران جدی است.
 
ایگناتیوس می‌افزاید، بیرون راندن ایران و عربستان از یمن نیز می‌تواند مفید باشد. این هدف تنها با تلفیقی از اعمال فشار نامحسوس و دیپلماسی حاصل خواهد شد که دولت ترامپ تا جایی که به خاورمیانه مربوط می‌شود، تبحر کمی در هر دوی این عرصه‌ها نشان داده است. اما این می‌تواند هدفی موجه برای مایک پامپئو، وزیر خارجه جدید (آمریکا) محسوب شود.
 
ایگناتیوس با مروری بر وقایع تاریخی اخیر می‌نویسد، تلاشهای قبلی (غرب) برای مهار یک ایران توسعه طلب و انقلابی موفقیت چندانی نداشته است. حمله صدام حسین به ایران در دهه ۱۹۸۰ میلادی به یک باتلاق منتهی شد. اشغال یمن توسط عربستان سعودی در سال ۲۰۱۵ میلادی نیز به یک دمل خونی تبدیل شده و موشکهای ایرانی را بر فراز قلمرو سعودی به پرواز درآورده است. جنگ نیابتی در سوریه هم که فاجعه آمیز بوده است.
 
ایگناتیوس می افزاید، عربها می خواهند ایالات متحده (یا اسرائیل) اینبار با ایران بجنگند. این ایده بدی برای آمریکا است، به دلایل متعددی که مهمترین آنها فقدان هر نوع حمایت سیاسی در آمریکا برای یک جنگ با ایران است.
 
به نوشته ایگناتیوس، با احتساب مولفه‌های که بدان اشاره شد، مسیر مهار حوزه نفوذ ایران احتمالا از مسکو می‌گذرد. منافع مسکو در منطقه پیچیده هستند. در حالی که در سوریه، مسکو دوشادوش ایران می‌جنگد، اما روسیه روابط اقتصادی و دیپلماتیک روز افزونی نیز با اسرائیل، عربستان سعودی و امارت متحده عربی دارد.
 
آندره بیستریتسکی، یک تحلیلگر سیاست خارجی روسیه در همایش ابوظبی، با توصیف ایران به عنوان "یک متحد تاکتیکی" گفته، روسیه به شرکای بی‌شماری نیاز دارد. و بر خلاف ایران که به سوریه رفته تا بماند، آندره فدوروف، معاون سابق وزارت خارجه روسیه گفته "برای ما (روسیه) سوال این است که چگونه (از سوریه) خارج شویم."
 
ایگناتیوس در نتیجه‌گیری می‌نویسد، ترامپ عملیاتی را علیه ایران آغاز کرده که فاقد یک هدف روشن و تعریف شده است. از تجربه سالهای ریاست جمهوری رونالد ریگان میتوان این درس را گرفت: ترکیب درست مقابله با اعمال نفوذ (ایران) همراه با حفظ (معاهدات) منع گسترش تسلیحات است. ایده عقب راندن (ایران از منطقه) جنون آمیز نیست، اما به یک تلاش مستمر نیاز دارد، نه به اقدامات نمایشی.