رئیس سابق اف‌بی‌آی: ترامپ کسی را ندارد که اقدامات او را مهار کند

کومی روش زمامداری ترامپ را نگران کننده دانسته است  جیمز کومی، رئیس برکنار شده پلیس فدرال آمریکا - اف‌بی‌آی - گفته است که دونالد ترامپ کسی را ندارد که مانع از تصمیم‌های فکر نشده او شود.
 
رئیس سابق اف‌بی‌آی در مصاحبه اختصاصی با بی‌بی‌سی نسبت به نگرش و روش زمامداری دونالد ترامپ ابراز نگرانی کرده و گفته است که گاه سخنان رئیس جمهوری با هنجارهای پذیرفته شده در جامعه آمریکا همسویی ندارد.
 
آقای کومی در پاسخ به این پرسش که آیا اطمینان دارد که رئیس جمهوری تعداد کافی افراد منطقی و معقول در اطراف خود دارد که بتوانند رفتارهای فکر نشده او را مهار کنند گفت که "چنین اطمینانی ندارم."
 
از رئیس سابق اف‌بی‌آی سئوال شد که آیا "شب‌ها با این اطمینان خاطر می‌خوابد که کسانی مانع از رفتارهای شتاب‌زده رئیس جمهوری می‌شوند؟" وی گفت: "گاه صبح از خواب بیدار می‌شوم و می‌خوانم که رئیس جمهوری خواستار حبس شهروندان عادی شده، مثلا گاه زندانی شدن خود من. این یکی از دلایلی است که من اطمینان ندارم افراد لازم برای مهار رفتار رئیس جمهوری در اطراف اوباشند."

جیمز کومی که پس از یک دوره چهارساله ریاست بر پلیس فدرال، توسط ترامپ برکنار شد، گفت: "عملا در آمریکا ما دچار نوعی حساسیت‌زدایی شده‌ایم نسبت به اینکه یک رئیس جمهوری خواستار حبس شهروندان می‌شود در حالیکه چنین چیزی در ایالات متحده یا در بریتانیا درست و به هنجار تلقی نمی‌شود، چنین چیزی را نمی‌توان پذیرفت زیرا به معنی تهاجم به برخی از هنجارهای نهادینه در این کشور است و ما نباید اجازه دهیم حساسیت در این مورد از دست برود."
 
دونالد ترامپ در مواردی با متهم کردن مخالفان خود به قانون شکنی، از لزوم زندانی شدن آنان سخن گفته است. چنین اظهاراتی واکنش تند کسانی را در پی آورده که تاکید داشته‌اند در ایالات متحده، تنها با محاکمه منصفانه در دادگاه و اثبات جرم پس از طی تمامی مراحل قضایی است که فرد مجرم شناخته شده و به مجازات قانونی از جمله زندان محکوم می‌شود و کسی را نمی‌توان پیشاپیش مجرم و مستوجب مجازات زندان دانست.
 
در بخش دیگری از این مصاحبه، از رئیس برکنار شده اف‌بی‌آی سئوال شد "آیا از رئیس جمهوری بدتان می‌آید؟" او گفت: "به عنوان یک شخص نه، و به واقع برای او احساس دلسوزی دارم، اما از اقداماتش به خصوص چیزهایی مانند تهاجم به هنجار حکومت قانون و تهاجم به حقیقت بدم می‌آید."
کومی در کتاب "وفاداری بالاتر" به شدت از دونالد ترامپ انتقاد کرده است  از جیمز کومی سئوال شد که اگر هنوز هم رئیس اف‌بی‌آی بود آیا ممکن بود مسایلی را با رئیس جمهوری مطرح نکند به این دلیل که نگران است ممکن است رئیس جمهوری این موضوعات محرمانه را "درز بدهد" و امنیت ملی را به مخاطره بیندازد؟
 
آقای کومی گفت که "چنین چیزی بالقوه امکان دارد اما باید در چنین موردی کاملا دقت کرد زیرا طبق قانون اساسی و در چارچوب ساختار حکومتی ما، مقامات دولتی ملزم هستند اطمینان حاصل کنند که اطلاعاتی که ریاست جمهوری لازم دارد، در اختیار او قرار می‌گیرد؛ بنابراین در این مورد نمی‌شود حکم کلی داد اما این را می‌توان گفت که در مورد ترامپ ملاحظاتی وجود دارد که در مورد رئیس جمهوری های دیگر وجود نداشته است."
 
آقای ترامپ در جریان مبارزات انتخاباتی، تشکیلات دولت فدرال را بی‌کفایت و حتی فاسد توصیف کرد و وعده داد که در صورت انتخاب به ریاست جمهوری، در صدد اصلاح ساختار و نگرش حاکم بر این تشکیلات برخواهد آمد. البته پیش از آقای ترامپ نیز بعضی رئیسان جمهوری سابق از لزوم تغییر در نظام اداری دولت فدرال سخن گفته و با چنین برنامه‌ای درانتخابات شرکت کرده بودند اما پس از آغاز به کار، کمابیش همان روش‌های موجود در اداره امور را در پیش گرفتند.
 
دونالد ترامپ از زمان آغاز به کار شیوه‌ای متفاوت در تصمیم‌گیری را در پیش گرفته و به اتخاذ تصمیمات ناگهانی و پیش‌بینی نشده از جمله در صحنه سیاست خارجی شهرت یافته است. منتقدان آقای ترامپ این روش را باعث بی‌اعتمادی به آمریکا و تضعیف موقعیت این کشور دانسته‌اند اما طرفداران او گفته‌اند که شرایط موجود جهانی چنین برخوردی را ایجاب می‌کند و رئیس جمهوری توانسته است به همین شیوه به هدف‌هایی دست یابد که دیگران نتوانسته‌اند.
 
جیمز کومی در سپتامبر سال ٢٠١٣ در دوره ریاست جمهوری باراک اوباما به سمت مدیر اف‌بی‌آی منصوب شد که یک سمت غیرسیاسی است و دوره انتصاب آن نیز معمولا ده سال است. آقای کومی گفته بود که به حزب جمهوریخواه - حزب آقای ترامپ - گرایش دارد هرچند تاکید داشت که در اجرای وظایف خود کاملا غیرسیاسی عمل می‌کند. انتصاب رئیس اف‌بی‌آی معمولا با توصیه یا مشورت با دادستان کل ایالات متحده صورت می‌گیرد که در مقام ریاست وزارت دادگستری، عضو دولت محسوب می‌شود اما یک مقام قضایی و غیرسیاسی است.
 
در جریان مبارزات انتخابات ریاست جمهوری سال ٢٠١٦ که موضوع استفاده هیلاری کلینتون از ایمیل شخصی برای کارهای اداری به موضوعی برای انتقاد از او منجر شده بود، تنها چند هفته قبل از رای‌گیری، آقای کومی در این مورد اظهاراتی کرد که به گفته طرفداران خانم کلینتون، به تضعیف موقعیت و حتی شکست او از دونالد ترامپ منجر شد.
 
دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ با اتهام مداخله روسیه در جریان مبارزات انتخاباتی و حمایت روس‌ها از انتخاب او و لزوم پیگیری قانونی این موضوع آغاز شد در حالیکه اف‌بی‌آی قاعدتا نقشی مهم در این تحقیقات برعهده داشت. اگرچه رئیس جمهوری در ابتدا از آقای کومی به عنوان رئیس اف‌بی‌آی قدردانی کرده و او را ستوده بود، اما در ماه مه سال ٢٠١٧ در نامه‌ای او را از این سمت برکنار کرد.
 
در مورد دلیل اقدام، نظرات متفاوتی ابراز شده است. کاخ سفید نخست اخراج آقای کومی را براساس توصیه دادستان کل عنوان کرد اما بعدا دونالد ترامپ گفت که او را به این دلیل اخراج کرده که "کارش خوب نبود." برخی گفته‌اند که با جدی شدن پیگیری موضوع دخالت روسیه در انتخابات، آقای ترامپ اعتماد کافی به وفاداری رئیس اف‌بی‌آی به شخص خود نداشت.
 
تحقیقات در مورد این ماجرا هنوز ادامه دارد و جیمز کومی در مواردی برای ادای شهادت در برابر هیئت‌های تحقیق حاضر شده است. اخیرا او کتابی تحت عنوان "وفاداری بالاتر" منتشر کرده که در آن به انتقاد از دونالد ترامپ پرداخته است. او چند روز پیش گفت که آقای ترامپ صلاحیت تصدی سمت ریاست جمهوری آمریکا را ندارد.