ماهواره تازه سازمان فضایی آمریکا، ناسا، به نام "تس" که عصر تازه ای را در یافتن سیارات بیرونی نوید می دهد از مرکز فضایی کیپ کاناورال در فلوریدا پرتاب شده است.
هدف این ماموریت زیر نظر گرفتن بخش های وسیعی از آسمان به امید کشف سیارات هنگام عبور آنها از برابر ستاره مرکزی خواهد بود. وجود سیاره از افت نور ستاره هنگام این عبور از برابر آن استنباط می شود.
هدف تس فراهم کردن کاتالوگی است که سایر تلسکوپ های قدرتمند می توانند آنها را برای درک بهتر رصد کنند.
جورج ریکر محقق اصلی این ماموریت در موسسه فناوری ماساچوست، ام آی تی، گفت که تس به چهار دوربین خیلی حساس مجهز است که تقریبا کل آسمان را زیر نظر می گیرند.
او گفت: "سیاراتی که تس ردیابی خواهد کرد در فرآیند موسوم به گذار کشف خواهند شد. در واقع ما سایه سیاره هنگام عبور از برابر ستاره مرکزی را می بینیم."
این ماهواره با موشک فالکون ۹ شرکت اسپیس اکس در ساعت ۱۸:۵۱ به وقت محلی پرتاب شد.
تس قرار بود دوشنبه پرتاب شود اما اسپیس اکس گفت می خواهد وقت بیشتری را صرف یک مشکل مربوط به هدایت، ناوبری و کنترل موشک کند. دانشمندان ماموریت هم خواهان انجام بررسی های اضافی بر ماهواره بودند.
تمرکز بر ستاره های نزدیک تر
تس ستارگان نورانی و نزدیک و سیارات آنها را شناسایی خواهد کرد تا بعد سایر تلسکوپها بتوانند آنها را دنبال کنند.
یکی از مهمترین تلسکوپهایی که کار تس را دنبال خواهد کرد رصدخانه فضایی جیمز وب است که قرار است در سال ٢٠٢٠ در مدار قرار بگیرد و جانشین تلسکوپ معروف هابل شود. جیمز وب توانایی تشخیص ترکیب شیمیایی جو سیاراتی را که تس شناسایی خواهد کرد دارد بنابراین به دنبال گازهایی مثل متان، دی اکسید کربن، بخار آب و اکسیژن خواهد گشت که میتوانند نشان از وجود حیات داشته باشند.
بیشتر سیاراتی که تس شناسایی خواهد کرد نسبتا به زمین نزدیک خواهند بود؛ در فاصله ده دوازده سال نوری. هر چند این فاصله برای سفر انسان بسیار طولانی است اما دانشمندان اطمینان دارند که زمانی چنین سفری میسر خواهد شد.
تس با فالکون 9 شرکت اسپیس اکس پرتاب شد تس خود دنبال کار تلسکوپ فضایی کپلر را میگیرد که برای شناسایی برون سیارات در سال ٢٠٠٩ به فضا پرتاب شد. کپلر با اینکه از روش افت نور استفاده و بیش از دو هزار برون سیاره را شناسایی کرد، اما چون محدوده کوچکی از آسمان را رصد می کرد، بیشتر سیاراتی را که یافت یا بیش از اندازه از ما دور بودند یا نورشان آنقدر کم بود که تلسکوپ های دیگر نمیتوانستند آن را دنبال کنند.
تس تواناییهای متنوعی دارد، از همه مهمتر اینکه به گستره وسیعی از آسمان نگاه می کند. چهار دوربین آن آسمان را بخش بخش نگاه کرده، هر بخش را ٢٧ روز بررسی میکنند و بعد به سراغ بخش بعدی میروند.
در ٢٤ ماه آینده، تس ٨٥ درصد آسمان و پانصد هزار ستاره را بررسی خواهد کرد که برخی از آنها از نزدیکنرین و نورانیترین ستارگان هستند.
جنیفر برت دانشمند موسسه فناوری ماساچوست (MIT) میگوید: "ما انتظار داریم که دو تا سه هزار سیاره پیدا کنیم که قطعا اندازهشان کوچکتر از بهرام (مشتری) است و بیشترشان از نپتون بزرگترند یعنی آنها کمه احتمال دارند مثل زمین سیارات خاکی (سنگی) باشند."
نکته مهم این است که آیا این سیارات آن قدر از ستاره خود فاصله دارند که آب مایع - اصلیترین پیشنیاز حیات- بتواند در آنها وجود داشته باشد.
بیشتر ستارگانی را که تس رصد خواهد کرد این فاصله کوتاه خواهد بود چراکه اکثر ستارگان، ستارگانی هستند که به آنها کوتوله قرمز میگویند و کوچکتر و سردتر از خورشید ما هستند و برای اینکه آب بصورت مایع در آنها وجود داشته باشد سیاره باید به آنها نزدیک باشد.
برای تس مدار جدیدی در نظر گرفته شده تا بتواند از گرانش ماه استفاده کند، بنابراین نیاز تس به سوخت بسیار کاهش یافته و به آن امکان میدهد یکی دو دهه به فعالیتش ادامه دهد.