دلایل اصلی افزایش نرخ ارز در ایران

در ایران همزمان با گران شدن دلار، مقامات از خروج میلیاردها دلار به خارج از کشور توسط مردم نگران از افت ارزش ریال خبر می‌دهند.
 
خیز دلار برای رسیدن به بالای پنج هزار تومان در ماههای آخر سالی که گذشت آغاز شد و التهاب در بازار دلار مسئولان دولت، از جمله حسن روحانی رئیس جمهوری را به واکنش واداشت .
 
او در یک گفت و گوی تلویزیونی اعلام کرد که دولت در پی افزایش قیمت دلار برای جبران کسری بودجه خود نیست و در ادامه نسبت به کافی بودن ذخایر ارزی کشور و تامین ارز مورد نیاز مردم اطمینان داد.
 
با این حال سیر نزولی ارزش ریال در برابر دلار ادامه یافت و در ابتدای سال نو رکوردی بالای پنج هزار تومان بجا گذاشت .
 
درهمین حال محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس از خروج بیش از ۳۰ میلیارد دلار ارز در ماه‌های پایانی سال از ایران خبر داد. به گفته او مردم همچنین بیش از ۲۰ میلیارد دلار را در خارج از شبکه بانکی و اغلب در خانه‌های خود نگاه داشته‌اند .
 
احمد حاتمی یزد مدیرعامل پیشین بانکهای صادرات و تجارت در گفتگو با خبرگزاری ایلنا، علل متعددیاز جمله احتمال لغو برجام را عواملی تاثیرگذار بر نگرانی مردم و تصمیم‌شان در انتقال دارایی‌هایشان به خارج از جمله به کانادا، ترکیه و اسپانیا دانست.
شهروندان نگران تنزل ارزش ریال این در حالیست که سیامک شجاعی، اقتصاددان و استاد دانشگاه ویلیام پترسون نیوجرسی آمریکا، علل دیگری را هم دخیل می‌داند.
 
این اقتصاددان به صدای آمریکا گفت: «احتمال لغو برجام تنها یکی از عوامل افزایش قیمت دلار و نابسامانی اقتصادی در ایران است و اینکه آمریکا اعلام کرده است ممکن است از برجام خارج شود نمی تواند به سرعت روی قیمت دلار تاثیر بگذارد تا زمانی که مشخص شود آمریکا دقیقا چه خواهد کرد.»
 
آقای شجاعی مساله دیگر را بی‌اعتمادی مردم به وضعیت اقتصادی و سیاسی کشور دانست و گفت که سرمایه داران بزرگ داخلی به هر شکلی که شده سرمایه های خود را از کشور خارج می‌کنند.
 
او به ثبت بیش از ۵۰ هزار موسسه مالی و اقتصادی ایرانی در امارات و همچنین تحقق نیافتن درآمد نفتی ۴۱ میلیارد دلاری که وزیر نفت وعده داده بود اشاره کرد.
 
این اقتصاددان با اشاره به واردات ۳۵ میلیارد دلاری، گفت که همه این آمار را باید در کنار یکی دیگر از عوامل افزایش نرخ ارز، یعنی آخرین اشتباه بانک مرکزی ایران، بگذاریم. او توضیح داد: «بعد از دستگیری گسترده صرافان و دلالان خیابانی غیرمجاز ارز، بانک مرکزی حجم زیادی دلار ارز خارجی به بازار تزریق کرد تا دلار را زیر ۴۵۰۰ تومان نگه دارد، در حالیکه بلافاصله پس از دست زدن به چنین اشتباهی، که حتی در کتابهای درسی نیز به آن اشاره شده، ذخایر ارزی کشور از دست می رود و قیمت ارز دوباره بالا می‌رود.»
 
التهاب اخیر در بازار ارز و رکوردشکنی دلاردر شرایطی رخ داده است که اقتصاد کشور در تعطیلات نوروزی است و فعالیت‌های اقتصادی در پایین‌ترین سطح قرار دارد.