چهار انجمن علمی و مطالعاتی در ایران از رئیس جمهور ایران خواسته اند در مورد علت درگذشت کاووس سیدامامی استاد جامعهشناسی و عضو هیأت علمی دانشگاه امام صادق "به طور جدی" تحقیق کند و همزمان رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس خواستار پاسخگوی صریح قوه قضاییه شده است.
خبر درگذشت این استاد دانشگاه را پسرش رامین روز شنبه ۲۱ بهمن اعلام کرد. او گفت که پدرش از روز ۴ بهمن در بازداشت بود و مقام ها در روز ۱۹ بهمن مرگ او را به خانواده اطلاع داده و آن را "خودکشی" اعلام کرده اند.
اما این ادعا با تردیدهای گسترده از جمله از طرف حداقل یک مقام دولت ایران روبرو شده است. حسامالدین آشنا، مشاور حسن روحانی در توییترش درباره اینکه علت مرگ آقای سیدامامی "خودکشی" بوده، ابراز تردید کرده است.
همزمان خانواده استاد سیدامامی در پیامی در شبکه اینستاگرام گفته است که "به دلیل نامشخص بودن شرایط خاکسپاری" نمی تواند تاریخ مشخص مراسم ختم او را اعلام کند.
آنها نوشتند: " احترام به انسانی که سراسر عمر پربارش را به خدمت به همنوع و زیستگاهش صرف کرد حکم می کند که تمامی علاقه مندان بتوانند در این مراسم شرکت کنند. عذر ما را بپذیرید اگر این اطلاعات درحال حاضر از دستمان خارج است. به محض روشن شدن شرایط، زمان و مکان خاکسپاری اعلام خواهد شد."
اکنون انجمن علوم سیاسی ایران، انجمن جامعه شناسی ایران، انجمن مطالعات صلح ایران و انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات در نامه ای خطاب به حسن روحانی رئیس جمهور ایران خواستار پیگیری جدی موضوع شده اند.
آنها ضمن تمجید از فعالیت های علمی و اجتماعی آقای سیدامامی که فعال محیط زیست بود نوشتند که مرگ او "موجب بهت و حیرت جامعه علمی و نیز فعالان محیط زیست" شده است.
در این نامه آمده است: "با توجه به این واقعیات، اخبار و شایعات منتشرشده درباره دلایل دستگیری و مرگ ایشان در باور نمی گنجد و ابهامات و سوالات زیادی را پدید آورده است.... از این رو انتظار دارند مسئولان امر درباره این رویداد تلخ و جبران ناپذیر پاسخگوی نگرانی های افکار عمومی، به ویژه اجتماع علمی کشور، باشند."
آنها با اشاره به تاکید حسن روحانی بر منشور حقوق شهروندی نوشتند: "بنابراین، حداقل انتظار ما این است که بر اساس این مسئولیت، برای بررسی جدی و پیگیری موثر و پاسخگوکردن نهادهای درگیر در این ضایعه دردناک اقدام عاجل و موثر به عمل آورید."
در ادامه این نامه آمده است که "تداوم نگاه های امنیتی به نهادهای آموزش عالی و فعالیت های علمی و بین المللی و بی توجهی به قوانین و آیین نامه های مربوط به آیین دادرسی، با شعارهای دولت تدبیر و امید همخوان نیست و نتیجه ای جز یاس و بدبینی ندارد."
کاووس سیدامامی، مدرس جامعهشناسی و عضو هیأت مدیره انجمن 'حیات وحش میراث پارسیان' که در آمریکا تحصیل کرده، شهروند کانادا هم بود.
از سوی دیگر محمد رضا تابش رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس به خبرگزاری ایسنا گفت: "دستگیری عدهای از فعالان تلاشگر زیست محیطی و عدم اطلاعرسانی متجاوز از ۲۰ روز پیرامون این موضوع، شبهه برانگیز و مرگ استاد خوشنام جامعه شناسی دکتر سیدامامی در زندان، تاسفآور است و ابهامات در خصوص اتهامات وارده به دستگیرشدگان را افزایش میدهد."
این عکسی است که یکی از شاگردان کاووس سیدامامی در توییتر منتشر کرده و از مرگ او خبر داده است او با اشاره به "ملتهب" بودن وضع جامعه ایران - اشاره به اعتراضات دی ماه - گفت: "از قوه قضاییه خواستار پاسخگویی صریح هستم و از دولت محترم تقاضای پیگیری عاجل و قاطع دارم."
او گفت مجلس هم در این باره تحقیق خواهد کرد با این حال افزود: "از دیشب هم پیگیریهایی انجام شده، اما نتایج قانع کنندهای حاصل نشده است. دستگیرشدگان سیاسی نبودهاند و دسترسی به اطلاعات طبقهبندی شده نداشتهاند."
یک مقام قضایی ایران روز یکشنبه خبر درگذشت آقای سیدامامی را تأیید کرد و گفت او در زندان "علیه خود اعتراف کرده بود."
عباس جعفری دولتآبادی، دادستان تهران، در حاشیه راهپیمایی ۲۲ بهمن به خبرگزاری کار ایران گفت: "این فرد یکی از همان متهمان [فعال محیط زیست] بوده و با توجه به اینکه میدانسته است اعترافات زیادی هم علیه وی شده و هم خود اعترافاتی داشته متأسفانه در زندان دست به خودکشی زده است."
این مقام روز شنبه ۲۱ بهمن بدون اشاره به این اتفاق و نام بردن از کسی، اعلام کرده بود که شماری از فعالان محیط زیست به اتهام "جاسوسی" و "جمعآوری اطلاعات طبقهبندی شده" بازداشت شدهاند.
فعالان محیط زیست از بازداشت دستکم هشت نفر در این رابطه خبر دادهاند اما مقامهای قضایی جزئیات بیشتری از این ماجرا منتشر نکردهاند.
در دو ماه گذشته و پس از اعتراضهای سراسری در ایران، شماری دیگر از بازداشتشدگان هم در زندانهای ایران جان باختهاند. فعالان حقوق بشر، شماری از چهرههای سیاسی و نمایندگان مجلس از وضعیت زندانها در ایران ابراز نگرانی کردهاند.