سفر با هوایپما یکی از امنترین و محبوبترین گزینه های حمل و نقل در جهان محسوب می شود. اما به رغم تمام فواید سفرهای هوایی، پرواز در ارتفاع بالا و با سرعت زیاد می تواند آثار ناخوشایندی روی سلامت انسان بر جای بگذارد.
برخی از مضراتی که پرواز هوایی برای سلامت دارد شامل موارد زیر است:
- فشار هوا در هواپیما پایینتر از سطح زمین است. این فشار پایینتر موجب افزایش تولید گاز در روده می شود و به شکل گیری نفخ و گاز بیش از اندازه منجر می شود. این شرایط احساس ناراحتی در معده و تولید باد معده را به همراه دارد.
- احتمال ابتلا به آنفلوانزا در کسانی که با هواپیما سفر میکنند ، صد برابر دیگر افراد است.
- به هم ریختن سیکل خواب و ساعت بیولوژیک بدن نیز میتواند باعث بدخلقی، کاهش تمرکز و توجه و مشکلات حافظه شود.
- آسیب سیستم شنوایی نیز اگرچه نادر است، اما میتواند رخ دهد.
- هنگامی که نشسته اید، نیروی گرانش موجب جمع شدن مایعات در پاها می شود. این شرایط به طور معمول یک مشکل محسوب نمی شود زیرا هنگامی که بر می خیزید و راه می روید، عضلات پاها مایع اضافی را به نقاط دیگر بدن پمپ می کنند. اما هنگامی که برای ساعت ها روی صندلی هواپیما نشسته اید، تجمع مایع در پاها موجب تورم آنها می شود. این شرایط احساس ناراحتی در فرد ایجاد می کند.
- احتمال ترومبوز عروق (لخته شدن خون در رگ های خونی) را نیز نباید از یاد برد و از آنجا که لختههای خونی گاهی به سمت ریه حرکت میکنند احتمال آمبولی ریه هم وجود دارد. برای پیشگیری توصیه میکنیم در هواپیما هر از گاهی راه بروید و آب بنوشید.
داروهای خطرزا
تقریبا اکثر ما با قوانین سفر با هواپیما آشنایی داریم مثلا اینکه دو ساعت قبل از زمان پرواز در فرودگاه باشیم یا از حمل لوازمی مثل چاقو خودداری کنیم.اما موضوع مهمی که شاید گاهی مورد غفلت واقع شود این است که خوردن برخی از داروها در هنگام سفرهای هوایی سلامت مسافر را به خطر میاندازد.
برخی از داروهایی که مصرف آنها هنگام پرواز مضراتی برای سلامتی دارد عبارتند از:
داروهای هورمونی
سفر هوایی میتواند ناخوشایند باشد چراکه باعث میشود فرد دچار گرفتگی شده و همچنین سطح اکسیژن از میزان طبیعی پایینتر است و در عین حال به دلیل کمبود رطوبت در هوا، بدن به سرعت دچار از دست رفتن آب میشود. همچنین در حین پرواز احتمال اینکه فرد دچار ترومبوز سیاهرگی عمقی شود، افزایش پیدا میکند. این عارضه اغلب در پاها اتفاق میافتد و در موارد جدی خون لخته شده به سمت قلب، ریهها یا مغز حرکت میکند.
احتمال لخته شدن خون در حین پرواز بسیار پایین است اما باید توجه داشت برخی از داروها این خطر را بیشتر میکنند به همین دلیل بهتر است در صورت امکان از مصرف آنها خودداری کرد.
برخی از قرصهای ضد بارداری در زنان تا حدودی خطر لختگی خون را افزایش میدهد. همچنین استروژن و دیگر درمانهای هورمونی نازایی هم میتوانند در بروز این مشکل نقش داشته باشند.
داروهای خوابآور
برخی از افراد برای خوابیدن در حین پرواز مشکل دارند. بنابراین، مصرف داروهای خوابآور به خصوص در سفرهای طولانی محتملترین گزینه است. هر چند، متاسفانه این داروها خطر ترومبوز سیاهرگی عمقی را افزایش میدهد.
همچنین افراد سیگاری، مبتلا به اضافه وزن، زنان باردار یا افرادی که به تازگی تحت عمل جراحی قرار گرفتهاند بیشتر در معرض خطر ابتلا به این عارضه هستند.
آنتی هیستامینها
برخی از افراد به جای قرصهای خوابآور از آنتی هیستامین مصرف میکنند. همچنین والدین ترجیح میدهند برای آرام نگه داشتن فرزندشان در حین پرواز از این دارو استفاده کنند. هرچند، این کار پیشنهاد نمیشود زیرا گاهی اوقات نتیجه عکس دارد و کودک را بیش فعال میکند. همچنین ممکن است تاثیر نامطلوب روی تنفس داشته باشد.
داروهای ضد اضطراب
برخی از افراد از سفرهای هوایی نفرت دارند. تصور پرواز کردن در ارتفاع بالا آنان را مضطرب میسازد. گاهی اوقات شرایط به گونهای میشود که مصرف داروهای ضد اضطراب به این افراد توصیه میشود.
با این حال برخی کارشناسان معتقدند که داروهای ضد اضطراب مانع از آن میشود فرد به پرواز کردن با هواپیما عادت کند. همچنین نسبت به حرکات و صداهای داخل هواپیما و تکانهای آن حساستر میشود و حافظه فرد تحت تاثیر قرار میگیرد.