ابتذال حکومت روحانیان و «بحران جانشینی»

فیلم تازه‌ای از جلسه انتخاب خامنه‌ای به‌عنوان رهبر جمهوری اسلامی در مجلس خبرگانرادیو فردا ، مرتضی کاظمیان
فیلم‌هایی که به تازگی از جلسه غیرعلنی انتخاب رهبر دوم جمهوری اسلامی توسط خبرگان رهبری منتشر شده، سندهای جدید و مهمی از کیفیت حکومت روحانیان در ایران است.
 
این فیلم‌ها تنها از یک رخداد تاریخی (انتخاب حجت‌الاسلام خامنه‌ای به‌عنوان رهبر جدید نظام ولایت‌فقیهی) گزارش نمی‌دهند؛ فراتر، ابتذال و قانون‌گریزی و بداخلاقی و بی‌توجهی به ادعاهای دینی را در جمهوری اسلامی ملموس می‌سازند.
 
افزون بر این‌ها، انتشار فیلم‌ها در این برش زمانی از چالش سهمگینی که در حوزه انتخاب رهبر سوم نظام، در پس پرده ساختار قدرت جاری است، پرده برمی‌گیرد.
 
برخی از نکته‌های قابل اشاره در مورد محتوای فیلم‌های مزبور در ادامه آمده است.
 
۱. خون گریستن نامزد رهبری
 
سیدعلی خامنه‌ای، عضو وقت مجلس خبرگان رهبری در مخالفت با پیشنهاد رهبری وی تصریح می‌کند که «واقعا باید خون گریست در جامعه اسلامی که حتی احتمال [رهبر شدن] کسی مثل بنده در آن مطرح شود.»
 
او اما رهبر شد و یک‌باره «آیت‌الله» و صاحب فتوا. رهبر دوم جمهوری اسلامی نزدیک به سه دهه است که زمام امور را دراختیار گرفته؛ وی نه تنها تمامی رقبا و همراهان (به‌ویژه هاشمی رفسنجانی) را از کانون مرکزی قدرت رانده و دور کرده، بلکه هیچ‌گونه پاسخ‌گویی و مسئولیت‌پذیری نیز نشان نداده است.
 
از سال ۱۳۶۸ تاکنون او حتی یک‌بار هم حاضر به انجام مصاحبه انتقادی با روزنامه‌نگاران مستقل نشده است.
 
۲. دروغ خبرگان به ملت
 
مجلس خبرگان با تدلیس و پشت کردن به قانون، حجت‌الاسلام خامنه‌ای را تا زمان بازنگری و تغییر قانون اساسی «رهبر موقت» دانست. این عنوان اما هیچ‌گاه رسمی نشد. او رهبر جمهوری اسلامی معرفی شد. پس از انتشار فیلم‌های اخیر بود که خیانت در امانت و فریبکاری خبرگان رهبری از پس پرده برون افتاد.
 
مجتهدان و فقهای عضو مجلس خبرگان برای هفته‌ها حقیقتی را از ملت ایران پنهان کردند و خود را برای این دروغ‌گویی، مجاز و صاحب‌اختیار دانستند.
 
آنان با بی‌اعتنایی به تاکیدهای قانون اساسی نشان دادند که به «میثاق ملت و حکومت» اعتنایی ندارند، و اصل تداوم حکومت روحانیان است هرچند با دروغ و فریب و عهدشکنی.
 
۳. رهبرشدن غیرقانونی
 
سیدعلی خامنه‌ای «مرجع» نبود. او درحالی به رهبری برگزیده شد که اصل ۱۰۷ قانون اساسی وقت جمهوری اسلامی از طرف قریب به اتفاق خبرگان رهبری و نیز خود وی نقض شد؛ اقدامی غیرقانونی و از منظر دینی، غیرشرعی.
 
تأمل‌برانگیز این‌که حتی خود حجت‌الاسلام خامنه‌ای نیز در نطق‌اش تاکید می‌کند که «این مسئله اشکال فنی دارد، اشکال اساسی دارد. نه از لحاظ قانون اساسی، و نه از لحاظ شرعی برای بسیاری از آقایان حرفم حجیت حرف رهبر را ندارد.»
 
برمبنای اصول ۵، ۱۰۷ و ۱۰۹ قانون اساسی (مصوب ۱۳۵۸) رهبر یا شورای رهبری باید از میان مراجع برگزیده می‌شد.
 
با وجود این، هم قریب به اتفاق خبرگان به یک «غیرمرجع» رأی دادند و هم خود حجت‌الاسلام خامنه‌ای پذیرفت «ولی فقیه» جمهوری اسلامی شود.
 
قابل‌تأمل آن‌که رهبر جدید زمانی (سال ۱۳۶۵ در جلسه علنی مجلس خبرگان) تاکید کرده بود: «انصافا از قانون اساسی جز این برنمی آید که آن کسی که رهبر هست بایست مرجع هم باشد.»
 
۴. هاشمی بازیگر موثر بدفرجام
 
در فیلم‌های منتشرشده کاملا مشخص است که هاشمی رفسنجانی چگونه در مقام مدیریت جلسه تعیین رهبر جدید، به‌سود مطلوب خود (انتخاب خامنه‌ای) فعالانه می‌کوشد و جلسه را هدایت و مدیریت می‌کند.
 
محتمل، رفسنجانی بر این باور بوده که به‌دلیل احاطه‌اش بر امور اجرایی و مدیریتی، مسئول اصلی کشور (رئیس‌جمهور) خواهد شد و دوست چند دهه‌ای را همچنان در کنار خویش حفظ می‌کند و همراه نگه می‌دارد.
 
او حتی در نخستین در نخستین نمازجمعه پایتخت پس از انتخاب حجت‌الاسلام خامنه‌ای به‌عنوان رهبر جدید، در توجیهی حیرت‌انگیز گفت: «رهبر فوق قانون اساسی است. نادیده گرفتن قانون اساسی با اجازه‌ رهبری مجاز است و بارها اتفاق افتاده است. اکنون نیز نقض قانون اساسی در لغو شرط مرجعیت رهبری با اجازه رهبری صورت گرفته است.»
 
با چنین تفسیری، قابل پیش‌بینی بود که دوران خوش حکومت‌داری مشترک، دیری نپاید. رهبر جدید خودکامگی پیشه کرد و گام به گام پروژه‌های مطلوب خود را پی گرفت. او از منظری نظامی ـ امنیتی به‌ تثبیت فزاینده جا پاهای خود در ساختار سیاسی قدرت پرداخت. اختیارات ویژه رهبری (در اصل ۱۱۰) نیز دست ولی فقیه جدید را برای تکمیل پروژه‌های اقتدارگرایانه باز گذاشته بود.
 
چنین بود که هاشمی به‌تدریج از کانون مرکزی قدرت دور شد. ناکامی او در انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۴ بزنگاهی مهم و معنادار بود. روند مزبور پس از کودتای انتخاباتی ۱۳۸۸ وجهی فزاینده یافت. به‌ویژه که هاشمی با جنبش سبز مواجهه‌ای همدلانه پیشه کرد.
 
این‌گونه، رفسنجانی حتی ریاست خبرگان رهبری و امامت نمازجمعه پایتخت را نیز از دست داد، و بعدتر صلاحیت وی برای نامزدی انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۲ توسط شورای نگهبان منصوب و همدل رهبری نظام رد شد.
 
۵. علیه قائم‌مقام رهبری
 
در بخشی از فیلم‌های منتشرشده از اجلاسیه مهم خبرگان برای انتخاب رهبر جدید، مشخص می‌شود که چگونه قریب به اتفاق اعضا ـ با مدیریت جلسه توسط هاشمی رفسنجانی ـ به قبول استعفای آیت‌الله منتظری از قائم‌مقامی رهبری رأی می‌دهند. اقدامی بسیارمهم که در کمتر از دو دقیقه انجام می‌شود.
 
اعضای مجلس خبرگان به نوعی به نظر رهبر انقلاب تمکین می‌کنند. این درحالی است که آیت‌الله خمینی حق قانونی برای انتخاب جانشین نداشت.
 
آیت‌الله منتظری ـ قائم‌مقام رهبری ـ با نظر آیت‌الله خمینی و بعدتر رأی خبرگان رهبری، از دایره نامزدها کنار زده شد. مواجهه‌ای غیراخلاقی و از منظر دینی، غیرشرعی توسط روحانیان عضو مجلس خبرگان رهبری.
 
بر این نکته‌ها می‌توان افزود؛ اما به‌نظر می‌رسد که فیلم‌های اخیر شواهد جدیدی از ابتذال در حکومت روحانیان (جاخوش‌کرده در شورای نگهبان و مجلس خبرگان رهبری و صدر دستگاه قضایی و ...) و نیز استخدام دین برای پیشبرد و تحقق مقاصد سیاسی، آشکار کرده است.
 
دین و تئوری ولایت فقیه به‌مثابه ابزاری برای تداوم نظام سیاسی با مضمون اقتدارگرایانه مورد تکیه قرار گرفته است. رأی و نظر شهروندان نیز تا آن‌جا قابل توجه و احترام است که خواهان دگرگونی در چهارچوب نظام سیاسی نشود.
 
چنین است که در اصل ۱۷۷ قانون اساسی ـ که در بازنگری سال ۱۳۶۸ به آن افزوده شد ـ پس از پیش‌بینی سامانی غریب و پیچیده‌ برای بازنگری محتمل و بعدی، تاکید شده که «ولایت امر و امامت امت» از اصول «تغییرناپذیر» قانون اساسی است.
 
پایان؛ «بحران جانشینی»
 
مستقل از آنچه که به مضمون فیلم‌های مهم اجلاسیه فوق‌العاده خبرگان رهبری برای انتخاب جانشین آیت‌الله خمینی مربوط است؛ نکته قابل‌تأمل دیگر، زمان و چگونگی انتشار این فیلم‌هاست.
 
با اطمینان می‌توان گفت نزاع سخت و چالش جدی در پس پرده قدرت جمهوری اسلامی پیرامون موضوع جانشینی آیت‌الله خامنه‌ای جاری است.
 
رقابت روحانی و رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری اخیر (۱۳۹۶)، سوگیری باندهای قدرت در آن انتخابات، انتقادهای بسیارتند و هجمه باند احمدی‌نژاد ـ مشایی علیه صادق لاریجانی و باند حاکم بر قوه قضاییه، و حتی برخی تلاش‌ها برای ارتقای جایگاه هاشمی شاهرودی یا پاره‌ای تغییر مواضع روحانی پس از انتخابات در قبال سپاه و روحانیت قم، جملگی از همین منظر (رقابت مهم و غیرعلنی برای جانشینی رهبر دوم جمهوری اسلامی) قابل تبیین هستند.
 
انتشار فیلم‌های مهم اخیر، و حتی انتشار چند فیلم توسط رسانه‌های حکومتی در ایران نیز از زاویه یادشده معنایی دیگر می‌یابند.
 
«بحران جانشینی» در حکومتی که بسیاری راه‌ها در آن به بیت رهبری ختم می‌شود، مسئله کم‌اهمیتی نیست. از راست افراطی تا اصلاح‌طلبان، از روحانیان سنتی و مراجع قم تا اعتدال‌گرایان، از باند احمدی‌نژاد ـ مشایی تا امنیتی‌های حاکم بر سپاه، و از این همه تا کنشگران جامعه مدنی، خواسته و ناخواسته درگیر این موضوع شده‌اند، و به‌دلیل بیماری رهبر جمهوری اسلامی، به‌گونه‌ای فزاینده ناگزیر از پرداختن به آن خواهند بود.
+88
رأی دهید
-6

  • قدیمی ترین ها
  • جدیدترین ها
  • بهترین ها
  • بدترین ها
  • دیدگاه خوانندگان
    ۴۴
    Dogisgod - مونرال، کانادا

    ملت فراموشکار و همیشه گول خور، تا بینش سیاسی و درک خود از مسایل را بالا نبرن ، هیچ افشاگری و هیچ تحلیلی ، آنهارا بیدار نمیکند، از طرف دیگر تا اکثریت مردم، هراس دینی خود را درمان نکنند، مثل پینوکیو 500 بار دیگه هم گول آخوند و دین رو خواهند خورد، البته متاسفانه! میدونم یادتون رفته، اما زن افغانی که در خیابان آتش زده شد به جرم قرآن سوزی و بتحریک آخوند! مردم همیشه بیدار هم از آخوند بدش میاد، اما این آخونده که تبحر داره چگونه با دین عوام رو تحریک کنه.آقا تا وقتی دین از پایین به مردم رفته، سواری آخوند تضمینه، من که رای ندادم اما کدوم ابلهی گول خاتمی گژستگ رو خورد؟ گول خمینی چی؟ این روحانی چی؟ مردم خرافاتی دنبال سواری دادن به مردان خدا هستن، اونو درستش کن!
    6
    61
    ‌چهارشنبه ۲۷ دی ۱۳۹۶ - ۱۴:۴۳
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    ۴۵
    تو خوبی بابا - ویاندن، بلژیک

    البته این ویدئوها را (دو ویدئو)جناب شاهد علوی که در امریکا هستند و سابقه دبیری انجمن صنفی روزنامه نگاران در ایران را داشته اند، منتشر و پخش کرده اند. دمشان گرم. هم با اعتراضات اخیر و هم با چنین ویدئویی، شیشه عمر غول ترک خورد. و این امر چه سعادت بزرگی است! این شیشه بزودی متلاشی خواهد شد. بیچاره سید احمق!!
    5
    65
    ‌چهارشنبه ۲۷ دی ۱۳۹۶ - ۱۵:۰۶
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    ۴۵
    تو خوبی بابا - ویاندن، بلژیک
    [::Dogisgod - مونرال، کانادا: ترس دوست من. ترس. تمام دینها و اعتقادات بر پایه و بر روی ترس بنا شده. ترس ریشه همه فسادهاست. ترس دوست من. ترس.
    4
    23
    ‌چهارشنبه ۲۷ دی ۱۳۹۶ - ۱۵:۴۳
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    ۵۴
    hamid411 - لس آنجلس، ایالات متحده امریکا
    [::تو خوبی بابا - ویاندن، بلژیک::]. [::Dogisgod - مونرال، کانادا::]. این بشر هست که خدا رو خلق کرده، به روند تکامل دین (البته اگر اسمش رو تکامل بذاری) نگاه کنید میبینید یونانیان برای هر پدیده طبیعی یک خدا داشتن، اما الان اگر به بچه کلاس دوم بگی یه خدا داریم که خدای رعد و برق هست، میگه برو روزی ات رو جای دیگه بگیر. و تا این اخری که از روی نادانی کوه ها رو میخ زمین و شهاب سنگ رو تیر بارگاه الهی معرفی کرده! 😂. تا دویست سال پیش دور کسی که از فرط سرع روی زمین داشت کف بالا میاورد خط میکشیدن، امروز بهش قرص میدن! هرچه دانایی بشر بیشتر میشه، احتیاج به خدا و دین هم کمرنگ تَر میشه. ولی از طرفی، چون ظاهرا در گذشته یه الاغی با ابنا بشر جفتگیری کرده، اون ژن نهفته خریت توی خیلی ها بیدار میشه و هوس سواری دادن به اخوند و کشیش و خاخام به سرش میزنه. خلاصه اش این که کل این ادیان رو جمع بزنی، یه قرص سر درد هم نمیتونن برای بشر درست کنن. کدها و اموزشهای اخلاقی اشون هم که دیگه بر همه واضح و مبرهن است.
    2
    9
    ‌چهارشنبه ۲۷ دی ۱۳۹۶ - ۲۱:۲۰
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    ۴۵
    تو خوبی بابا - ویاندن، بلژیک
    [::hamid411 - لس آنجلس، ایالات متحده امریکا: کاملا حمید جان. کاملا. آن بدبخت را ما ساخته ایم و در آسمان گذاشته ایم. درست مثل تمام مجسمه ها و سمبلهایی که با دست خودمان میسازیم و بعد جلویشان زانو میزنیم و به آنها تعظیم و کرنش میکنیم و میخواهیم که نجاتمان دهند!!! So Stupid کاملا دوست عزیز. دیشب با دوستی میخندیدیم که میگفت؛ در هند نمیگویند : نگران نباش خدا بزرگه. بلکه میگویند: نگران نباش خدا زیاده!!! با ارزوی سلامتی و شاد دلی.
    2
    9
    ‌چهارشنبه ۲۷ دی ۱۳۹۶ - ۲۳:۱۹
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    ۴۲
    rahjoo - بابل، ایران
    انسان همواره از تنهایی گریزانه ،براهمین زن میگیره بچه میاره و حتی خدا میسازه تا تنها نباشه،خودش رو در برابر کائنات کوچک و خار می بینه، به اتاق تاریک بره اوهام میسازه و ترس رو می آفرینه،و حتی حاضره دروغ دلگرم کننده از زندگی ابدی بشنوه تا راستی مرگ جسم و متلاشی شدن هویت چند ساله ای که باهاش بوده رو فراموش کنه.اما همواره میترسه با اینکه هزاران بار در عمرش از اخرت و معاد جسم میخونه و آرزو میکنه اما تا اسم مرگ رو میاری میترسه!!!
    1
    2
    ‌پنجشنبه ۲۸ دی ۱۳۹۶ - ۱۸:۳۵
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    ۴۵
    تو خوبی بابا - ویاندن، بلژیک
    [::rahjoo - بابل، ایران: کاملا دوست عزیزم. فرار. و مرتبا فرار. اما اگر تنهایی رابشناسد آیا باز هم فرار میکند؟ از هر چه فرار کنیم، آن مطلب همواره بدنبال ما خواهد آمد. باید فقط بایستیم، با آن روبرو شویم و آنرا بشناسیم. کسی که از تنهایی میگریزد، از خودش و هیاهوی درونش میگریزد. نه؟ باید با خودمان روبرو شویم.
    1
    4
    ‌پنجشنبه ۲۸ دی ۱۳۹۶ - ۱۹:۰۶
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    ۴۲
    rahjoo - بابل، ایران
    [::تو خوبی بابا - ویاندن، بلژیک::]. من بشخصه سربزنگاهها همواره ترسیدم! کُشتن این کنش طبیعی که معمولا در جهان سومیها و مخصوصا ایرانیان با پیشینه تاریخیشون بسیار غیر معمول قوی هست نیاز به همت خیلی بالایی داره،اما واقعا نترس بودن دراین سرزمین جز تنهایی توشه ای نمیاره!براهمین هم هست که هرچه سن من بیشتر میشود کم حرفتر و تنهاتر می شوم دراین جامعه،
    0
    0
    جمعه ۲۹ دی ۱۳۹۶ - ۱۴:۱۷
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    ۴۵
    تو خوبی بابا - ویاندن، بلژیک
    [::rahjoo - بابل، ایران: دوست عزیز و گرامی. بنده کامنت بلند و ۹۸ درصدی برای شما نوشتم که نیامد. امیدوارم در دفعات اتی با هم بیشتر به مطلب ترس بپردازیم.
    0
    2
    جمعه ۲۹ دی ۱۳۹۶ - ۲۰:۱۹
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    نظر شما چیست؟
    جهت درج دیدگاه خود می بایست در سایت عضو شده و لوگین نمایید.