۳ نوع دردی که خبر از « آسیب دیسک گردن» می‌دهد‍/ "گردن درد" همراه با سردرد و سرگیجه را جدی بگیرید!

تخمین زده می شود که نزدیک به یک چهارم تا یک سوم جمعیت عمومی به نوعی از درد در ناحیه گردن شاکی باشند. فاکتورهای محیطی و شخصی متعددی در بروز این شکایت دخالت دارند. اگر چه اخیرا سن بروز این شکایت کاهش یافته ولی بیشتر این افراد در سنین 30 تا 50 ساله هستند. درد حاد گردن در بیشتر افراد با درمان و یا گاهی بدون درمان کاهش می یابد ولی در حدود نیمی از آنان تمایل به برگشت و تا 30 درصد موارد افراد درجاتی از درد را تا بیش یک سال تجربه می کنند. به نظر می رسد که فاکتورهای روانشناختی در مزمن شدن دخالت داشته باشند گردن دردهای مزمن جز پنج دسته اول درد های مزمن در سیستم اسکلتی عضلانی بدن از نظر میزان شیوع و ایجاد ناتوانی است .
 
دکتر کامران آزما عضو هیئت مدیره انجمن طب فیزیکی و توانبخشی ایران در گفت و گو با جام جم آنلاین بیان کرد : علل گردن درد متعدد است، ولی در کل منشا درد در ناحیه گردن یا از اجزا تشکیل دهنده ستون فقرات گردن نظیر عضلات، مفاصل و دیسک بین مهره ای است و یا درد ارجاعی و منشا آن خارج از گردن‌ است، نظیر میگرن و یا وجود آسیب ها و مشکلاتی در ناحیه سر.
 
وی در ادامه افزود: درد در ناحیه گردن گاهی می تواند نشانه‌ای از وجود یک بیماری ومشکل دیگر مثل «فیبرومیالژی» یا سایر «سندرم‌های درد عضلانی» باشد. لذا در ارزیابی اینگونه بیماران محل، مدت و کیفیت درد و سایر علائم همراه و این که چه عواملی تشدید کننده و یا تخفیف دهنده درد گردن است ، در تشخیص علت درد اهمیت زیادی دارد.
 
آزما، عامل اکثر اینگونه دردها را تنش ها و کشیدگی های عضلانی ناشی از ساختار قامتی بد، خوابیدن و نشستن طولانی مدت بخصوص در حالتی که گردن موقعیت و وضعیت مناسبی نداشته باشد دانست و گفت : چرخش های سریع گردن در حین ورزش هم باعث پدید آمدن این دسته از تنش ها و کشیدگی ها می شود.
 
رئیس مرکز تحقیقات بیومکانیک بالینی و ارگونومی دانشگاه علوم پزشکی متذکر شد: با وجودی که همه درد های گردنی ناشی از آسیب دیسک های بین مهره ای نیست، ولی همیشه بعنوان عامل گردن درد در بزرگسالان مطرح است .این آسیب ها یا بصورت تدریجی و ناشی از افزایش سن و در یک فرایند فرسایشی رخ می دهد و یا بصورت ناگهانی و ناشی از ضربه ، تصادف و نظیر آن ایجاد می شود. در هر صورت میزان شیوع آسیب های دیسک بین مهره ای در ناحیه گردن کمتر از ناحیه کمری است.
 
وی در خصوص علایم آسیب های دیسک بین مهرهای در ناحیه گردن گفت : در تعدادی از افراد این آسیب ها می تواند بدون علامت باشد. با این وجود نشانه ها و علائم بالینی مربوط به فرسایش و آسیب‎های دیسک بین مهره ای در ناحیه ستون فقرات گردن بستگی به میزان آسیب و میزان بیرون زدگی هسته دیسک و فشاری که بر ریشه های عصبی و یا نخاع وارد می کند معمولا به 3 صورت و یا ترکیبی از ‌آنها خود را نشان می‌دهد.
 
این متخصص و استاد دانشگاه ادامه داد: یکی درد و خشکی بصورت موضعی و تنها در ناحیه گردن، دوم درد در ناحیه شانه ، بازو ، بین دو کتف و یا دست با درجاتی از ضعف و اختلال حس بصورت یک طرفه یا دو طرفه و سومین حالت، علایم و نشانه های فشار بر نخاع نظیر مشکل در راه رفتن و یا اختلال در دفع ادرار و مدفوع .
 
آزما در رابطه با نحوه درمان این دسته از عارضه ها به جام جم آنلاین گفت: درمان آسیب های دیسک گردن به دو روش عمده جراحی و یا غیر جراحی صورت می گیرد. خوشبختانه اکثر موارد پاسخ خوبی به درمان های غیر جراحی می دهند؛ عدم جواب و باقی ماندن درد علی‌رغم اقدامات درمانی حمایتی از موارد ارجاع بیماران به جراح است ولی مواردی هستند که درصورت وجود از ابتدا درمان جراحی توصیه میگردد .
 
وی تشریح کرد: درد و کرختی و خواب رفتگی دست لزوما به معنای جراحی دیسک نیست مگر وجود درد غیر قابل تحمل که فعالیت های روزمره را به نحو قابل توجهی مختل کرده باشد و یا همراهی با ضعف در عضلات دست و بازو و یا همزمانی با علایم فشاری و التهاب در نخاع گردنی.
 
عضو هیئت مدیره انجمن طب فیزیکی و توانبخشی ایران خاطرنشان کرد: طیف وسیعی از درمان های غیر جراحی در دسترس است، از روشهای دارویی و تزریقات گرفته تا روشهای مختلف فیزیکی ، انواع کشش ها ، گردن بند ها و ورزش . بررسی های مختلف نشان داده اند که ترکیبی از ورزش های قدرتی و ورزش های مرتبط با افزایش انعطاف پذیری و بهبود دامنه حرکت گردن بخصوص در همراهی با سایر روش ها در بهبود درد و کاهش سطح ناتوانی دراینگونه آسیب ها موثر است.
 
این متخصص طب فیزیکی و توان بخشی گفت: بدلیل کاهش سطح کلی فعالیت در بیماران با دردهای انتشاری ناشی از آسیب‌های دیسک گردن ورزش های هوازی هم جز برنامه های ورزشی این افراد قرار می گیرد در این خصوص با شروع کاهش علایم دیسک گردن معمولا انجام فعالیت هایی نظیر شنا ، دوچرخه سواری و پیاده روی بلامانع است ولی انجام بعضی از فعالیت ها و ورزش ها ممکن است مضر باشد مثل دویدن یا پریدن و ورزش های هوازی با شدت بالا و یا بلند کردن وزنه های سنگین بویژه بردن این وزنه ها به بالای سر .
 
به گفته آزما، ورزش حتی بدنبال جراحی دیسک های گردن توصیه می شود که معمولا شبیه ورزش هایی بیماران جراحی نشده هست ولی به جهت کاهش احتمال چسبندگی ناشی از جراحی و بهبود دامنه حرکتی توصیه بیشتری بر ورزش های کششی داریم. زمان شروع ورزش هم بهتر است جراح مربوطه با توجه به نوع عمل و شرایط ویژه فرد تعیین کند .
 
وی در پایان ذکر این نکته را ضروری دانست که بیماران اگر در حین انجام ورزش های گردن احساس سبکی سر، سردرد، سرگیجه و یا اختلال در تعادل داشته باشند و یا اگر احساس درد شدید در ناحیه گردن و با افزایش میزان درد و کرختی در دستان همراه بود می‌بایستی ورزش را متوقف و با پزشک خود مشورت نمایند .