رئیس شورای شهر تهران: باید سیستم صوتی هشدار زمین‌لرزه نصب کنیم

نمایی از شهر تهران رئیس شورای شهر تهران، با تاکید بر این‌که «تهران آمادگی یک زلزله بسیار بزرگ را ندارد» از لزوم نصب سامانه هشداردهنده صوتی در محله‌های پایتخت سخن گفته‌است. به گفته محسن هاشمی اجرای این طرح پیش از این نیز برنامه‌ریزی شده بود.
 
آقای هاشمی شب دوم دی ماه در یک برنامه تلویزیونی در ایران، گفته «قرار بوده در تهران سیستمی اجرا شود که بر مبنای آن، در تمامی محله‌ها بوق‌هایی با صدای بلند نصب شود و زلزله را به مردم اطلاع دهد».
 
او تاکید کرده این سامانه لازم است «در تهران پیاده شود».
 
رئیس شورای شهر تهران بار دیگر نگرانی‌های کارشناسان و شماری از دولتمردان ایران را بازگو کرده است، که پایتخت «آمادگی امداد و نجات برای یک زلزله بسیار بزرگ با خسارت بالا را ندارد».
 
محسن هاشمی در «شبکه افق» اظهار داشت در صورت نصب این سیستم صوتی می‌توان خسارت زمین‌لرزه احتمالی را «بین یک چهارم تا یک پنجم» کاهش داد. آقای هاشمی در مورد منابع برآورد ارائه‌شده، سخنی نگفته است.
 
زمین‌لرزه اخیر در تهران و البرز، سبب شده تا نگرانی‌ها در مورد وضعیت ایمنی ِ پایتخت در برابر زمین‌لرزه‌ای بزرگ، بار دیگر مجال بازتاب پیدا کند. کلان‌شهر تهران با میلیون‌ها نفر جمعیت، و دربرگیرنده سازوکارهای اداری و اجرایی ایران، بر گسل‌های بالقوه خطرناکی بنا شده‌است. ایمنی سازه‌ها، خانه‌های مسکونی، سیستم‌های خدمات‌رسانی، مانند آب‌وفاضلاب، برق و یا گاز، و نیز تجهیزات و امکانات کمک‌رسانی یا اسکان احتمالی آسیب‌دیدگان، بارها هدف انتقادهایی قرار گرفته‌است.
 
رئیس شورای شهر تهران نیز به برخی از این موارد، به‌عنوان نمونه‌هایی که «برنامه» بهینه‌سازی آن‌ها سال‌ها وجود داشته، اشاره می‌کند. هرچند آن‌طور که از گفته‌های آقای هاشمی برمی‌آید، این طرح‌ها اجرایی نشده و یا اجرای آن‌ها پایان نگرفته‌است. مهدی هاشمی برای نمونه به شبکه آبرسانی تهران اشاره کرده و می‌گوید «بر مبنای برنامه نگاشته شده در سال ۱۳۸۹، قرار است… مخازن [آب آشامیدنی تهران] به شیرهایی مجهز شوند که با زلزله، از دو طرف بسته شود. این آب سالم می‌ماند و می‌تواند بعد از زلزله هم مورد استفاده قرار بگیرد».
 
محسن هاشمی در بخشی دیگر از سخنان خود گفته «امکاناتی که تدارک دیده شده، برای خسارت کمتر از ۱۰۰ هزار نفر است». او خواستار افزایش اعتبارات مالی پایتخت شده‌است.
 
سامانه هشداردهنده‌ای که آقای هاشمی از آن سخن گفته، سال‌ها‌ست در برخی کشورهای زمین‌لرزه‌خیز، اجرا می‌شود. برای نمونه ژاپن از این سامانه که با عنوان «هشدار پیشاپیش زمین‌لرزه» شناخته می‌شود، بهره گرفته‌است. این سامانه هشدار در «سازمان هواشناسی ژاپن»، از یک‌سو پیام‌هایی را برای «اداره زمین‌شناسی و آب‌شناسی» می‌فرستد و از طرف دیگر پیام‌هایی برای عموم شهروندان.
 
این سیستم پس از دریافت «امواج پی»، یعنی امواج سریع و اولیه‌ای که از گازها، مایعات و جامدات عبور می‌کنند، فعال می‌شود.
 
بنا بر برآوردها، شهروندان معمولا بین چند ثانیه تا یک دقیقه فرصت دارند از محل خطرناک فاصله بگیرند. این پیام‌ها در عین‌حال به آماده‌سازی فعالیت‌های امدادی یا خدمات‌رسانی می‌انجامد؛ مثلا سبب می‌شود تا از سرعت قطار یا مترو کاسته یا گازرسانی قطع شود.
 
هشدارهای عمومی در رادیو و تلویزیون، از طریق شبکه‌های تلفن همراه یا گیرنده‌های رادیویی نیز پخش می‌شوند. با وجود این‌که طرح‌ریزی و نصب این سامانه در ژاپن به سال‌ها پیش باز می‌گردد، اما این کشور شرق آسیا در این زمان به ایمن‌سازی و گسترش آمادگی‌های امداد و نجات، اسکان و تمهیدات دیگر نیز مشغول بوده‌است.