نشست اضطراری و کم‌سابقه سازمان ملل در مورد وضعیت اورشلیم

نمایی از دیوار قدیمی و مسجد الاقصی در اورشلیم/بیت‌المقدس  ۱۹۳عضو ملل متحد قرار است در یک نشست اضطراری و کم‌سابقه، به‌درخواست کشورهای عرب و مسلمان، در مورد وضعیت اورشلیم شرکت کنند. این نشست پس از اعلام پذیرش اورشلیم به‌عنوان پایتخت اسرائیل از سوی دونالد ترامپ برپا می‌شود.
 
بنا بر قطعنامه‌ای که در سال ۱۹۵۰ تصویب شد، اعضای سازمان ملل برای «بیان یک رویکرد مقتضی برای دست‌زدن به اقدام جمعی» در صورتی که شورای امنیت موفق به انجام آن نشود، می‌توانند در نشست ویژه‌ای شرکت کنند. تا کنون تنها ۱۰ مورد نشست اضطراری و ویژه در سازمان ملل برگزار شده‌است و واپسین بار نیز در سال ۲۰۰۹ در پیوند با وضعیت بیت‌المقدس شرقی و مناطق فلسطینی بود.
 
پس از آن‌که رئیس‌جمهوری آمریکا اعلام کرد کشورش اورشلیم/بیت‌المقدس را به‌عنوان پایتخت اسرائیل به‌رسمیت می‌شناسد و سفارت خود را به این شهر منتقل می‌کند، شورای امنیت سازمان ملل جلسه‌ای تشیکل داد. آن جلسه به درخواست مصر برپا شد و در قطعنامه ارائه‌شده به اعضا گفته شده بود تصمیمات اتخاذشده درباره موقعیت شهر اورشلیم/بیت‌المقدس «مبنای قانونی ندارد، بلکه باطل و بی‌اعتبار است و باید لغو شود».
 
از ۱۵ عضو شورای امنیت، ۱۴ عضو به این قطعنامه رای «آری» دادند و ایالات متحده آن را وتو کرد.
 
نیکی هیلی، نماینده ایالات متحده در سازمان ملل، با تاکید بر حمایت آمریکا از اسرائیل، گفته دولت او اجازه نمی‌‌دهد دیگران بگویند سفارت‌خانه‌اش باید در کدام شهر قرار گیرد.
 
وتوی آمریکا با استقبال اسرائیل و واکنش‌ها و انتقادهای شماری از متحدان ایالات متحده روبه‌رو شده‌است و به‌نظر می‌رسد واکنش‌های دو طرف با برگزاری نشست ویژه ملل متحد ادامه یابد.
 
ریاض منصور، سفیر فلسطین در سازمان ملل، گفته نشست همگانی این سازمان ممکن است به رای‌گیری در مورد پیش‌نویس قطعنامه‌ای بیانجامد که از ترامپ خواهد خواست از تصمیم اعلام‌شده، صرف‌نظر کند.
 
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، در جریان اعلام تصمیم خود در پیوند با اورشلیم گفته بود تصمیم او با هدف دورشدن از روند دستیابی به صلح میان اسرائیل و فلسطینیان نیست؛ بلکه «شروعی برای یک رویکرد تازه نسبت» به این کشمکش‌ها و «رسیدن به صلح عادلانه» است.
 
نیکی هیلی، نماینده آمریکا در سازمان ملل در توئیتر خود نوشته‌است ایالات متحده آن کشورهایی که در انتقاد از ایالات متحده رای دهند را از خاطر نخواهد برد: «در سازمان ملل همواره از ما خواسته می‌شود که بیشتر اقدام کنیم و بیشتر اعطا کنیم. بنا بر این، وقتی ما به نیابت از مردن آمریکا، در مورد مکان سفارت‌خانه خودمان، تصمیمی می‌گیریم، انتظار نداریم آن کسانی که به آن‌ها کمک کرده‌ایم، ما را هدف قرار دهند. روز پنج‌شنبه رای‌گیری برای انتقاد از تصمیم ما انجام می‌شود. ایالات متحده نام‌ها را به‌خاطر خواهد داشت».
 
از سوی دیگر ریاض منصور، نماینده فلسطینی‌ها در سازمان ملل ابراز امیدواری کرده «حمایت گسترده‌ای» از قطعنامه ارائه‌شده، صورت گیرد.
 
رای به قطعنامه در نشست همگانی ملل متحد الزام‌آور نیست، ولی می‌تواند پیامدها و جنبه‌های سیاسی داشته باشد.
 
بیشتر کشورهای جهان حاکمیت ارضی دولت اسرائیل بر سراسر شهر اورشلیم/بیت‌المقدس را به‌رسمیت نمی‌شناسند. اسرائیل از زمان تأسیس در سال ۱۹۴۸ بخش غربی اورشلیم را در اختیار داشته و بخش شرقی بیت‌المقدس، در جنگ سال ۱۹۶۷ از کنترل اردن خارج شده، به اشغال اسرائیل درآمد.