افتتاح موزه «منیر شاهرودی فرمانفرمائیان» در مجموعه «نگارستان» دانشگاه تهران

منیر شاهرودی فرمانفرمائیان، هنرمند ۹۵ ساله، در مراسم افتتاح تالار دائمی آثارش در مجموعه «نگارستان» دانشگاه تهراندر جوانی در نیویورک با «لری ریورز» و «فرنک استلا» هم‌دوره و هم‌کار بود، و با «ویلیام دکونیگ» و «جکسن پالاک»‌ رفت و آمد داشت و در طراحی و تزئین ویترین‌های فروشگاه‌های عظیم «بان‌ویت تلر» نبش خیابان پنجم و ۵۷ با «اندی وارول» جوان همکاری داشت.
 
او در مقطع حساسی که با خلق «آبستره اکسپرسیونیستی» و «پاپ آرت»، مرکز ثقل هنر معاصر از پاریس به نیویورک منتقل شد، در کنار هنرمندان جوانی بود که بعدها به غول‌های هنر جهان تبدیل شدند.
 
در سفر با هنرمندان آمریکائی به اصفهان و شیراز، آینه‌کاری مسجد شاه‌چراغ چشمش را گرفت، و بعد، از اجرای طرح‌های هندسی و موجز خود به دست استادان آینه‌کاری سنتی ایرانی، مجموعه‌‌ای از هنر معاصر به وجود آورد که در دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ میلادی، در دنیا یگانه بود، و جائی همیشگی برای او در موزه‌ها و مجموعه‌های عمده اروپا و آمریکا، پیدا کرد.
 
نمایشگاه او در سال ۱۹۷۴ در گالری برجسته «دنیس رنه»‌ پاریس در چند قدمی «کافه فلور» پاتوق ژان پل سارتر و آلبر کامو، و همان سال در شعبه همان گالری در نیویورک را هنرشناس روزنامه «هرالد تریبون» ترکیبی پیشتاز از سنت تزئینی شرقی و فکر محوری هنر معاصر توصیف کرد.
ورودی موزه منیر شاهرودی فرمانفرمائیان اینک، نیم‌ قرن بعد از آن نمایشگاه ساختارشکن، اولین زن هنرمندی است که در کشور ایران صاحب موزه‌ای اختصاصی می‌شود: دانشگاه تهران، تالار عظیمی در مجموعه موزه نگارستان را به نمایش دائمی ۵۱ اثر برجسته از بانوی ۹۵ ساله اختصاص داد که شب گذشته، جمعه شب، با شرکت هنرمندان سالخورده کشور، دوستداران جوان هنر و چند تن از مقامات فرهنگی نظام جمهوری اسلامی، رسما افتتاح شد.
 
در ویدیوئی که خبرگزاری «ایلنا» منتشر کرد، منیر فرمانفرمائیان که روی صندلی چرخدار وارد تالار دائمی موزه خود می‌شود، نگاهی به اطراف می‌کند و خطاب به طراح نمایشگاه می‌گوید: «جای عالی‌ای درست کردی برای اینها! خانه خوبی درست کردی، آقای مهندس سجادیان. باور کن. این شکستگی‌ها، حفظ کردن سقف و نور، به، به، به!»
منیر شاهرودی فرمانفرمائیان در مراسم افتتاح تالار دائمی آثارش در مجموعه نگارستان دانشگاه تهران تالار دائمی منیر شاهرودی فرمانفرمائیان، یکی از تالارهای عمارت جنوب شرقی باغ موزه نگارستان را اشغال می‌کند. تالار اصلی این موزه که در سال ۱۳۵۶ توسط دفتر مخصوص شهبانو فرح و به مدیریت کارشناس هنری «لیلا دیبا» افتتاح شد، اختصاص به نمایش مجموعه‌ای غنی و یگانه از آثار هنری دوره قاجار دارد. مجتمع قاجاری نگارستان اینک توسط دانشگاه تهران اداره می‌شود.
گوشه‌ای از چیدمان آثار در تالار دائمی منیر فرمانفرمائیان در مجموعه «نگارستان» دانشگاه تهران در تالار دائمی موزه منیر فرمانفرمائیان، علاوه بر مجسمه‌های آینه‌کاری از ۵۰ سال اخیر، طراحی‌های او روی کاغذ، سازه‌های رنگین هندسی او و همچنین آثاری از نقاشی پشت شیشه و نمونه‌های دیگری از صدها اثر هنری که منیر فرمائیان در هفتاد و پنج سال گذشته خلق کرده است را در بر می‌گیرد. این آثار را منیر فرمانفرمائیان از مجموعه شخصی خود وقف دانشگاه تهران کرده است.
 
بنا به گزارش خبرگزاری «مهر»‌ فربود فرهی، عضو تولیت تالار دائمی منیر فرمانفرمائیان، طی سخنانی از سوی دیگر اعضای تولیت، از جمله بهمن کیارستمی، سیروس سمیعی و نسرین ملکی، به همه خوشامد گفت و یادآور شد که برای تاسیس این موزه، محمود نیلی احمدآبادی، رئیس دانشگاه تهران و مجید سرسنگی، معاون فرهنگی و علی محقر، معاون و رئیس سازمان سرمایه‌گذاری دانشگاه تهران، و محمد بهشتی، از اعضای هیات علمی مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی، و مجتبی حسینی،‌ معاون اموز هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، و جمعی دیگر از مقامات حکومت، زحمت کشیدند.
 
محمد بهشتی گفت: در میان هنرمندان معاصر ما، کدام است که می‌توان نام منیر را بر او گذاشت؟ مسلما کسی که با نور کار می‌کند، کسی که نور را می‌تراشد و قلم‌اش، نور را نقاشی می‌کند.»
مجسمه از منیر فرمانفرمائیان در تالار دائمی سرسنگی، معاون فرهنگی دانشگاه گفت منیر فرمانفرمائیان باغ موزه نگارستان را که تبدیل به یک فضای دلمرده بدون تحرک و جنبش شده بود، رونق بخشید. وی گفت: آقای محمد بهشتی به من زنگ زدند و خواستند که به دیدن خانم فرمانفرمائیان برویم. در آن جلسه قرار بر این شد بخشی از کارهای ایشان در دانشگاه تهران نگه‌داری شود. بعد از آن روز، خانم فرمانفرمائیان جلسه‌ای با رئیس دانشگاه داشتند، و طی آن جلسه، ایشان وقف‌نامه‌ای را امضا کردند و ۵۱ اثر از کارهای نفیس‌ خود را وقف دانشگاه تهران کردند. سپس قرار بر این شد که در باغ نگارستان که از زیرمجموعه‌های دانشگاه تهران است؛ تالاری دائمی به نام ایشان دایر شود.
 
محمود نیلی احمدآبادی، رئیس دانشگاه تهران گفت: «ما در گذشته سازمانی تحت عنوان وقف در دانشگاه تهران نداشتیم و در حال حاضر چنین سازمانی تاسیس شده و به لحاظ شرعی، اخلاقی و حقوقی در صدد این است که در راستای نیت واقفان عمل کند.»
بخشی از یک مجسمه دیوارکوب آینه‌ای از منیر فرمانفرمائیان در تالار دائمی منیر واقع در مجموعه نگارستان دانشگاه تهران فریدون آو، هنرمند پیشگام هنر معاصر و مجموعه‌دار بین‌المللی، بهزاد حاتم، مجموعه‌دار مبتکر و کارشناس آثار پرویز تناولی، گلی امامی، مترجم و کتاب‌دار شاخص، هادی هزاوه‌ای، هنرمند معاصر، بهمن کیارستمی، عضو تولیت تالار، و کارگردان مستند «منیر»، شیرین پرتوی، هنرشناس، و برخی از مقامات هنری نظام، از جمله دلال آثار هنری معاصر علیرضا سمیعی‌آذر، که سابقا مدیریت موزه هنرمعاصر تهران را برعهده داشت، و مجید سرسنگی، معاون فرهنگی دانشگاه تهران، در جمع صدها دوستدار هنر در مراسم افتتاح موزه دائمی منیر فرمانفرمائیان شرکت داشتند.
 
منیر فرمانفرمائیان در سال ۱۳۱۰ هجری شمسی زاده شد و تحصیلات خود را در رشته تصویرسازی مد در مدرسه عالی پارسونز نیویورک، و پس از آن در دانشگاه «کورنل» به پایان برد. سالها به عنوان تصویرگر مد، برای مجلات برجسته آمریکا، از جمله «تاون اند کاونتری و گلامور کار کرد و گرافیست تجاری و طراح ویترین‌های فروشگاه‌های بزرگ شهر بود.
منیر فرمانفرمائیان درمجموعه نگارستان  خانم فرمانفرمائیان بعد از انقلاب سال ۱۳۵۷ بار دیگر همراه با همسرش «ابوالبشر فرمانفرمائیان» کارآفرین نفتی، وکیل دادگستری و استاد سابق حقوق دانشگاه تهران، به نیویورک مهاجرت کرد و سی سال ساکن این شهر بود، اما سرانجام به ایران بازگشت و کارگاه مجسمه‌سازی خود را بار دیگر با شرکت استادکاران ایرانی به راه انداخت.
 
دو سال پیش، موزه گوگنهایم نیویورک نمایشگاه انفرادی بزرگی را به بررسی آثار منیر شاهرودی فرمانفرمائیان اختصاص داد. این نمایشگاه در سال ۲۰۱۷ به «موزه کرایسلر» در شهر «نورفوک»‌ ایالت ویرجینیا انتقال یافت.
 
«سوزان کاتر»، ، هنرشناس موزه گوگنهایم، دبیرنمایشگاه، در مصاحبه با «نیویورک تایمز» کارهای آینه‌ای منیر فرمانفرمائیان را در عین سادگی، دارای شفافیتی واقعی توصیف کرد که تنها می‌تواند حاصل سالها پالایش باشد و افزود ده پانزده سال پیش وقتی برای اولین بار این آثار را در «دوبی» تماشا کرد، تعجب نکرد وقتی شنید هنرمند هشتاد و چند ساله است.
 
یک سال پیش از آن، در سال ۲۰۱۴، موزه برجسته هنر معاصر در شهر «پورتو»‌ پرتغال، نمایشگاهی تحت عنوان «امکانات بی‌نهایت» از آثار منیر بر پا کرد و پیش از آن در همان سال، در ابوظبی، برگزیده آثار منیر فرمانفرمائیان از مجموعه‌ای موزه گوگنهایم ابوظبی به نمایش درآمد.
 
بهار سال ۲۰۱۸، «موزه هنر مدرن ایرلند»، و «موزه گراند راپید» ایالت میشیگان و نمایشگاه سه ساله «بروژ»‌ در بلژیک برگزیده‌ آثار طراحی و آینه‌ای منیر فرمانفرمائیان را عرضه خواهند کرد و در اکتبر سال ۲۰۱۹ طراحی‌های او در موزه هنر معاصر شیکاگو به نمایش گذاشته می شود.