در شرایطی که خون جریان یافته در رگ ها قرمز است، پس به چه علت رنگ این عروق خونی آبی به نظر میرسد؟ این مقاله پاسخ به این سئوال را در اختیارتان قرار میدهد.
این رنگ نیست که حقیقتاً سرخرگ ها را از سیاهرگ ها متمایز میسازد. از منظر کالبد شناسی، دیوارهی سرخرگی دارای ضخامت بیشتری نسبت به دیوارهی سیاهرگی است.
آیا تاکنون از نزدیک مچ دست خود را مورد بررسی قرار دادهاید؟ اگر بله، حتماً عروق یا سیاهرگ های آبی رنگی را مشاهده کردهاید که از مچ دست تا انگشتان امتداد دارند.
سیاهرگ ها کار مهم انتقال خون ناخالص (اکسیژن گیری شده یا بدون اکسیژن) به قلب یعنی جایی که به منظور خلاص شدن از تمام ناخالصیها خون اکسیژن دار میشود را برعهده دارند.
وقتی خون قرمزرنگ درون سیاهرگ ها جریان مییابد، پس به چه علت رنگ آن آبی است؟ استدلال بعضی افراد بر این است که سیاهرگ ها خون اکسیژن گیری شده را حمل میکنند و این دلیل آبی بودن آنها است. در حالی که این گفته صحت ندارد، به این دلیل که رنگ آن با میزان خالص بودن خون تغییر نمیکند، بلکه در تمام مدت قرمز باقی میماند.
عروق بدن به چه علت آبی به نظر میرسند؟
رنگ هر جسمی با رنگ نور منعکس شده از آن تعیین میشود. از آنجا که همه ما میدانیم، نور خورشید و یا نور سفید از 7 رنگ متفاوت تشکیل شده است، برخی از آنها جذب میشوند در حالی که مابقی توسط جسم پخش و ساطع میشوند.
رنگ های بازتاب شده به عنوان رنگ جسم دیده میشوند. به عنوان مثال، موز به این دلیل زرد به نظر میرسد که تمام رنگ ها بجز زرد بدون انعکاس یا بازتاب باقی میمانند. به بیان سادهتر، تنها رنگ زرد است که از موز به طرف چشمان ما بازتاب میشود و به همین دلیل است که آن را به رنگ زرد میبینیم.
به طور مشابه، در مورد سیاهرگ ها نیز هنگامی که نور بر روی پوست تابیده میشود و به رگ ها برخورد میکند، تمام رنگ ها بجز رنگ آبی توسط پوست جذب میشوند. به عبارت دیگر، تنها طول موج آبی نور به رگ های خونی می رسد و به طرف چشم ما برگشت میخورد و منعکس می شود، در حالی که مابقی توسط پوست جذب میشوند.
بنابراین علیرغم حمل خون قرمز توسط عروق، اما این بازتاب رنگ آبی از رگ ها است که آنها را به رنگ آبی نشان میدهد.
همچنین نور آبی دارای فرکانس بالاتری در مقایسه با نور قرمز، سبز، نارنجی و یا زرد است. هر اندازه فرکانس نور بیشتر باشد، ذرات انرژی بالاتری خواهند داشت از این رو عمق نفوذ بیشتر خواهد بود.
همچنین هر اندازه طول موج کوتاهتر باشد (همانطور که در نور آبی دیده میشود)، احتمال بازتاب بیشتر خواهد بود. از این رو نور آبی به راحتی از طریق پوست عبور کرده به سیاهرگ ها برخورد کرده و دوباره پخش میشود.
از سوی دیگر، سایر رنگ ها قادر به رسوخ به درون پوست نبوده و از این رو به راحتی جذب میشوند. نور آبی با پتانسیل نفوذپذیری بالای خود، تنها نوری است که به رگ ها رسیده و متعاقب آن به حالت اول بازگشته و به چشمان ما میرسد. به همین دلیل است که رنگ عروق آبی به نظر میرسند.
چنانچه آبی رنگ واقعی سیاهرگ ها نباشد، آنگاه رنگ واقعی آنها چه رنگی است؟ باور کنید و یا خیر، بایستی بگوییم که سرخرگ ها و سیاهرگ ها گرچه به ترتیب خون اکسیژن دار و بدون اکسیژن را منتقل میسازند، اما هیچ تفاوتی در رنگ از یکدیگر ندارند.
هم سرخرگ ها و هم سیاهرگ ها به رنگ قهوهای مایل به قرمز میباشند. از طریق کالبد شکافی پوست، با سیاهرگ هایی برخورد خواهید کرد که به رنگ قرمز تیره میباشند، در حالی که سرخرگ ها به رنگ قرمز روشن به نظر خواهند رسید.
بنابراین، گرچه نمودار سیستم گردش خون بدن انسان سیاهرگ ها را به رنگ آبی نشان میدهد، اما این نمودار تنها جنبه و هدف تصویری و توضیحی داشته و به هیچ وجه رنگ واقعی را نشان نمیدهد.