هشدار یک نماینده مجلس درباره شیوع «کانکس‌نشینی» در تهران

روزنامه شهروند روز ۲۱ آبان نوشته بود که کانکس‌های دست دوم به دهک‌های پایین جامعه و در حومه شهر اجاره داده می‌شود. نایب رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی روز دوشنبه ۲۹ آبان، نسبت به خطر شیوع آنچه «کانکس‌نشینی» در تهران نامید٬ هشدار داد.
 
به گزارش خبرگزاری خانه ملت، خبرگزاری رسمی مجلس، مسعود رضایی٬ کانکس‌نشینی را شبیه «بیغوله‌نشینی و کپرنشینی» در اطراف تمامی کلان شهرهای ایران به ویژه تهران عنوان کرد و گفت که به همین دلیل٬ این پدیده٬ «نامتعارف و جدید نیست» و «بی‌توجهی به کنترل پدیده‌های حاشیه، بیغوله و کپرنشینی، زمینه را برای شکل گیری پدیده‌های جدید مانند کانکس‌نشینی مهیا کرده است».
 
با این حال،‌ وی آماری در این مورد ارائه نکرد و توضیحی نیز در مورد مناطق کانکس نشین در پایتخت ایران نداد.
 
روزنامه شهروند روز ۲۱ آبان در گزارشی در مورد کانکس نشینی درتهران نوشته بود که «کانکس‌های دست دوم به دهک‌های پایین جامعه و در حومه شهر اجاره داده می‌شود».
 
این روزنامه به نقل از محمود زعفرانلو، فعال بازار مسکن،‌ درباره قیمت اجاره این کانکس‌ها افزوده بود: «نرخ رهن و اجاره این خانه‌های از پیش‌ ساخته، نرخ مشخصی نیست اما اگر بخواهیم به‌ طور میانگین یک قیمت برای آنها اعلام کنیم، می‌توان گفت، قیمت اجاره آنها، یک‌ هشتم میانگین قیمت اجاره در هر شهر است».
 
علی فرخ‌نژاد، کارشناس‌ ارشد عمران و فعال در بازار مسکن، هم درباره نرخ اجاره این کانکس‌ها به شهروند گفته بود: «در این‌ گونه معاملات، طرفین با عقد یک قرارداد برای اجاره کانکس‌ها اقدام می‌کنند. نرخ اجاره‌بها بسته به مکان و نوع کانکس از بین ماهانه ٥٠‌هزار تا ٣٠٠‌هزار تومان متغیر است».
 
به نوشته خبرگزاری خانه ملت، نماینده شیراز در مجلس در بخشی از سخنانش با انتقاد از شرایط سخت زندگی برخی حاشیه‌نشینان تهران از جمله زندگی در خانه‌های «محقر و خرابه‌ها» افزود که «حاشیه‌نشینان در حاشیه‌های برنامه‌های کشور قرار گرفته و به فراموشی سپرده شده‌اند».
 
این نماینده٬ اقدامات انجام شده برای مدیریت حاشیه‌نشینی و حمایت از حاشیه‌نشینان را در حد «شعار» دانست و اضافه کرد:‌ «این اقدامات بیشتر ظاهرسازی و در حد تبلیغات است».
 
آقای رضایی٬ فقدان امنیت جانی حاشیه‌نشینان در بافت‌های فرسوده٬ کاهش امنیت شهر و افزایش بیماری‌های عفونی، فساد اخلاقی و معضلات و آسیب‌های اجتماعی را «ثمره بی‌توجهی به مدیریت حاشیه‌نشینی و عدم نظارت مناسب بر این مناطق» عنوان کرد.
 
وی از همه اقشار و جناح‌ها خواست برای رفع حاشیه‌نشینی «گامی جدی» بردارند و هشدار داد که «هر اندازه در مدیریت پدیده حاشیه‌نشینی تعلل شود به همان میزان باید منتظر افزایش آسیب‌های» ناشی از آن باشیم.
 
نماینده شیراز در مجلس همچنین از مقام‌های اجرایی ایران خواست «از اقدامات شعاری پرهیز و با اقدام و عمل و توزیع عادلانه امکانات، رفع بیکاری و بهبود وضعیت اقتصادی زندگی مردم آسیب‌های اجتماعی را در کشور کاهش دهند».
 
رئیس سازمان بهزیستی کشور در دی‌ماه سال گذشته تعداد حاشیه‌نشینان را ۱۲ تا ۱۳ میلیون تن اعلام کرده و نسبت به گسترش این پدیده در ایران هشدار داده بود.
 
انوشیروان محسنی بندپی در گفت‌و‌گو با خبرگزاری فارس همچنین از «رشد غیر منطقی» پدیده حاشیه‌نشینی و بیکاری به عنوان دو تهدید در ایران نام برده بود.
 
آمار جمعیت حاشیه‌نشین‌ها در ایران آن‌طور که مقام‌های مسئول اعلام کرده‌اند رو به افزایش است و از جمله عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی، در آبان ماه سال گذشته از برنامه‌ریزی برای ساماندهی ۱۹ میلیون حاشیه نشین در ایران خبر داده بود.
 
پیش از آن، عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور، ۱۷ خرداد ماه سال گذشته جمعیت حاشیه‌نشین‌ها در ایران را ۱۱ میلیون تن اعلام کرده و گفته بود نزدیک به ۲۷۰۰ محله حاشیه‌نشین در ایران وجود دارد.
 
مناطقی که حاشیه‌نشینان امروز در آن سکونت می‌کنند از نظر جغرافیایی با تراکم بالای جمعیت، بیکاری گسترده، میانگین پایین سطح آموزش و درآمد، فقر و استاندارد پایین زندگی از سایر نقاط شهری متمایز می‌شوند.
 
مناطقی همچون نعمت آباد، پاکدشت، قیام دشت (تهران)، زورآباد (کرج)، اخماقیه و کشتارگاه (تبریز)، خواجه ربیع (مشهد)، زورآباد، حاجی آباد و عباس آباد (سنندج)، شیرآباد، قریب آباد (زاهدان)، خضر و سنگ سفید (همدان)، نمونه‌های حاشیه نشینی جغرافی در ایران به شمار می‌آیند.
 
بر اساس اعلام اسفند سال ۹۳ علیرضا محجوب، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس٬ حاشیه‌نشینی در ایران رشدی ۱۷ برابری داشته است.
 
در پی گسترش این پدیده در ایران٬ آیت‌الله علی خامنه‌ای هم با برگزاری چندین جلسه با روسای قوا و سایر مقام‌های مسئول٬ دستور پیگیری این مساله را داده و از آنها خواسته بود برای کاهش آسیب‌های اجتماعی برنامه‌ مدونی داشته باشند.