زلزله با "مسکن مهر" چه کرد؟ خوابگاه هایی که امن هم نیستند!

عصر ایران - در ساعات گذشته پس از زلزله مهیب در استان کرمانشاه، تصاویری از فروریختن ساختمان های تازه ساز "طرح مسکن مهر" ، حیرت ، تاسف و تعجب افکار عمومی را در شبکه های اجتماعی برانگیخته است.
 
هر چند که وقوف داریم ساعات ابتدایی پس از فاجعه زلزله دیشب وقت چندان مناسبی برای طرح این گونه بحث ها و انتقادها نیست و با وجودی که سایت "عصر ایران" هنوز راسا و شخصا قادر به تایید صحت انتساب ساختمان های ویران شده - در تصاویر- به طرح مسکن مهر نیست، اما عکس ها و فیلم هایی که در ساعات گذشته در صفحات مجازی بسیاری از خبرنگاران و فعالان رسانه ای منتشر شده؛ متاسفانه این اطمینان را به طور نسبی می دهد که این ساختمان های ویران شده در قالب طرح مسکن مهر بوده و از سوی دیگر با انتشار وسیع تصاویر این ساختمان ها در فضای مجازی در ساعات گذشته، میلیون ها کاربر ایرانی فضای مجازی از آن آگاه شده و تصاویر آن را دیده و یا به اشتراک گذاشته اند.
 
"مسکن مهر" که از طرح های دوران هشت ساله دولت محمود احمدی نژاد است، طرحی است که یک دهه از آغاز آن نگذشته و قاعدتا می بایست ساختمان ها و مجتمع های آن دستکم به لحاظ سازه و مقاومت امن باشند، اما تصاویر نشان می دهد این ساختمان ها نیز همچون بسیاری از ساختمان های فرسوده و قدیمی از زلزله جان سالم به در نبرده و فروریخته اند.
 
در یک دهه گذشته و همزمان با مطرح شدن مبحث "مسکن مهر " بسیاری این انتقاد را مطرح می کرده و می کنند که این ساختمان ها غالبا در نواحی کم امکانات و یا فاقد امکانات اطراف شهرهای بزرگ بنا شده و از کمترین امکانات متناسب با زندگی شهری بی بهره هستند.
 
حتی رییس جمهور – حسن روحانی- از این طرح با عنوان کنایه آمیز" ساخت خوابگاه" نام برده (نقل به مصمون) و گفته است مردم از مسکن مهر تنها انتظار خوابگاه نداشته و ندارند بلکه می بایست امکانات و زیر ساخت های متناسب شهری را نیز در محل هایی که مجتمع های این طرح ملی در آن جای داده شده اند؛ داشته باشند.
 
اما زلزله دیشب کرمانشاه پرده ای دیگر از ضعف های این طرح را به نمایش گذاشت و معلوم شد متاسفانه بسیاری از ساختمان هایی که در قالب این طرح احداث شده به قول معروف" بساز و بندازی" و فاقد ساده ترین استانداردهای مقاومت در برابر زلزله بوده اند؛ در حالی که کلید واحدهای آن پس از ماه ها و گاه سال ها انتظار به خانواده‌های غالبا کم درآمد داده شده تا سرپناه شان باشد.
 
اگر حتی همه انتقاد های گذشته درباره طرح مسکن مهر را به کناری بنهیم همین یک نمایش ضعف سازه این ساختمان های تازه احداث شده، خود به خوبی گواه فاجعه " هدر دادن منابع کشور" در پروژه ای است که حتی قادر نیست در حد واندازه یک سرپناه و خوابگاه به ساکنان و صاحبان خود سرویس و احساس امنیت و آرامش بدهد.
 
آیا به واقع نمی توان پیمانکاران این ساختمان های به شدت آسیب دیده مسکن مهر را که نسبت به  جان و مال مردم بی تفاوت بوده اند برای پاسخگویی قضایی و حقوقی فراخواند؟
 
سوال دیگر اینکه ناظران این طرح ساخت و ساز ملی که هنوز فرایند تحویل هزاران واحد مسکونی در قالب آن به شهروندان ثبت نام کرده ادامه دارد؛ کجا بوده و چگونه نظارت کرده اند؟
 
با وجودی که مدیر کل راه و شهر سازی استان کرمانشاه اعلام کرده که ساختمان های فروریخته مسکن مهر روی گسل زلزله بوده اند، اما این مساله نیز تغییری در فاجعه ضعف مطالعات و اجرای این طرح ملی ایجاد نمی کند؛ چرا که در این هنگام این ابهام پیش می آید که مطالعات مکان یابی طرح مسکن مهر چگونه بوده و چطور برای مکان ساخت این پروژه های مسکونی که غالبا پرواحد بوده اند، گسل های زلزله انتخاب شده اند!
 
وانگهی انتشار برخی تصاویر نشان می دهد در یک خیابان به فاصله چند ده متر– به ویژه در سرپل ذهاب- برخی ساختمان های حتی قدیمی شخصی ساز در کنار ساختمان های تازه احداث شده مسکن مهر کاملا سالم مانده وحتی شیشه هایشان نیز نشکسته در حالی که دیوارهای چهارطرف ساختمان های مسکن مهر به طور کامل فروریخته و این ساختمان ها با آوار کامل فاصله چندانی ندارند.
مسکن مهری (سمت چپ تصویر) و شخصی ساز آن سوی خیابان در سمت راست تصویر- سرپل ذهاب