سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران گفتههای مدیرکل آژانش بینالمللی انرژی اتمی درباره صدها هزار عکسبرداری و مهر و موم شدن دو هزار نقطه در تأسیسات اتمی ایران را تأیید کرد و در عین حال گفت که این سخنان برای راضی کردن مقامهای آمریکا بیان شده است.
بهروز کمالوندی در گفتوگو با تلویزیون دولتی ایران اعلام کرد که «مهر و موم» کردن بخشهایی از تأسیسات هستهای ایران برای مدت موقت و با هدف حسابداری (اندازهگیری و محاسبه) مواد هستهای انجام شده است.
آقای کمالوندی همچنین هدف از گفتههای یوکیا آمانو مبنی بر صدها هزار عکسبرداری و پلمپ دو هزار بخش از تأسیسات اتمی ایران را متقاعد کردن طرف مقابل و «یک فرد تازه کار» درباره تحت نظارت بودن فعالیتهای اتمی ایران ذکر کرد.
مقامهای جمهوری اسلامی از دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، با عنوان «یک فرد تازهکار» در دنیای سیاست نام میبرند.
دونالد ترامپ که از دوران تبلیغات ریاست جمهوری خود مخالف شدید توافق هستهای به شکل کنونی آن است، بازرسیها از ایران را «ضعیف» توصیف کردهاست.
رئیسجمهور آمریکا همچنین از تأیید پایبندی ایران به توافق هستهای وین سر باز زده و تهدید کرده که در همکاری با کنگره و متحدان آمریکا موفق به اصلاح معایب توافق هستهای نشود، به آن پایان خواهد داد.
علاوه بر متنفع شدن مالی ایران از برجام و توان محدود آژانس در بارزسیها، موقتی بودن بخشهایی از توافق هستهای، عدم جلوگیری توافق از آزمایشهای موشکی، و پایبند نبودن ایران به روح برجام، از جمله نارضایتیهای رئیسجمهور آمریکا از توافقی است که او آن را «بدترین توافق ممکن» و «مایه شرمساری آمریکا» میداند.
تصمیم آقای ترامپ به تأیید نکردن پایبندی ایران به برجام، فرصتی دو ماهه را پیش پای کنگره گذاشته است تا در مورد احتمال بازگشت تحریمهای ایران تصمیمگیری کند؛ موضوعی که میتواند آینده این توافق را به خطر بیندازد.
پیش از توافق اتمی وین هم «عکسبرداری انجام میشد»
یوکیو آمانو، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در گفتوگو با شبکه خبری سی بی اس گفته بود که دوربینهای نصب شده در تأسیسات هستهای ایران «صدها هزار» عکس از این تأسیسات میگیرند و آژانس دو هزار نقطه را در تأسیسات هستهای ایران «مهر و موم» کرده است.
در این زمینه سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران گفت: «اگرچه تهیه صدها هزار عکس از مراکز هستهای در ایران واقعیت است اما اگر هر دوربین هر سه ثانیه یک قطعه عکس بگیرد، در طول روز ۳۰ هزار قطعه عکس گرفته میشود، عکسهایی که قرار نیست خارج شود بلکه در همان دوربینها میماند تا اگر روزی قرار باشد اتفاقی بیفتد به آن مراجعه کنند».
او تأکید کرد که عکسبرداری از تأسیسات اتمی مربوط به توافق اتمی وین نیست و پیش از توافق نیز «این عکسبرداریها انجام میشد».
آقای کالوندی همچنین گفت که قبل از توافق اتمی وین نیز مواد اتمی هنگام منتقل شدن به بخش دیگر «مهر و موم» میشدند تا میزان آنها مشخص باشد.
به گفته آقای کمالوندی، «حسابرسی مواد هستهای تابع برخی قواعد است» و «اگر در ایران دو هزار مهر و موم در تأسیسات هستهای وجود داشته باشد، این تعداد در ژاپن میتواند ۲۰ هزار مهر و موم باشد».
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز پنجشنبه، ۱۸ آبان، در دیدار با نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد، توافق هستهای ایران با قدرتهای جهانی را یک دستاورد حائز اهمیت توصیف کرده بود که از طریق آن میتوان بر برنامه هستهای جمهوری اسلامی نظارت داشت.
این اظهارات در حالی است که مقامهای دولت آمریکا خواستار دسترسی به اماکن نظامی ایران برای راستیآزمایی برنامه اتمی آن شدهاند، خواستهای که ایران آن را رد کرده است.
اما با این وجود مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفته که بازرسان این تاکنون «به همه اماکنی که لزوم بازدید از آن وجود داشته، دسترسی داشتهاند».
در همین حال سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران گزارش دادن مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به مقامهای آمریکا را«موضوعی عادی» خواند و گفت که رئیس یک سازمان مهم بینالمللی باید برخی مشورتها را با کشورهای عضو داشته باشد.
او اضافه کرد: «البته اگر آقای آمانو قرار باشد در مذاکراتش موضوعات محرمانه را منتقل کند، قطعاً اشکال دارد».
سخنگوی سازمان انرژی اتمی همچنین درباره گفتههای مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی مبنی بر ممکن بودن دسترسی آژانس به مراکز نظامی ایران گفت که ایران در توافق اتمی وین بازرسیهای فراتر از پروتکل الحاقی را نپذیرفته است.
آقای کمالوندی اضافه کرد: «وقتی ما اطمینان کافی داریم که در تأسیسات نظامیمان هیچ مواد و فعالیتی وجود ندارد، دلیلی نیست که بخواهند درخواست دسترسی داشته باشند گرچه آنان نیز تاکنون چنین درخواستی نداشتهاند».
او گفت: «ممکن است طرف مقابل فرضی را مطرح کند که تقریباً یک در میلیون نیز قرار نیست اتفاق بیفتد و پیشاپیش برای موضوعی که قرار نیست اتفاق بیفتد پاسخی منفی از ما بگیرد و آن را به عنوان نشانهای از نداشتن همکاری و صداقت ما به جامعه جهانی ارائه کند».
آقای کمالوندی روز ششم آبان نیز اعلام کرده بود که پرونده بازرسی از مراکز نظامی «برای همیشه بسته شده است».
خبرگزاری رویترز، روز چهارم مهر به نقل از یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، اعلام کرده بود که ابزار آژانس برای راستیآزمایی در زمینه بند «تی» توافق اتمی وین «محدود» است.
به گفته آقای آمانو، در سایر قسمتها ایران متعهد شده که «اظهاریههایی ارائه دهد، فعالیتهایش را تحت پادمانها بیاورد یا دسترسی آژانس را تضمین کند» اما در زمینه بند «تی» چنین چیزی دیده نمیشود.
بند «تی»، بخشی از متمم اول برنامه جامع اقدام مشترک یا همان برجام در زمینه تعهدات هستهای است، که به «فعالیتهایی که میتواند در طراحی و توسعه یک وسیله انفجاری هستهای مشارکت کند» اشاره دارد.
شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، روز ۲۵ آذر سال ۹۴ در جلسه ویژهای پس از گزارش مدیرکل آژانس، پرونده ابعاد احتمالی نظامی پرونده اتمی موسوم به پی.ام.دی را بست.
منتقدان امروز برجام اما میگویند پرونده «پیامدی» به دقت بررسی و بسته نشده و همچنان پرسشهایی باقی مانده، که دولت دونالد ترامپ باید پیگیر آنها باشد.