رأی مثبت یونسکو به ثبت جهانی چوگان ایرانی و کمانچه

چوگان‌بازان ایرانی مدیر کل دفتر ثبت آثار تاریخی ایران اعلام کرد کمیته بین‌الدول میراث ناملموس یونسکو به ثبت «چوگان ایرانی» و «کمانچه» رای مثبت داده‌است.
 
فرهاد نظری روز پنج‌شنبه (۱۸ آبان) با بیان این مطلب به خبرگزاری ایسنا گفته ثبت جهانی «چوگان‌بازی سوار بر اسب همراه با روایت‌گری و موسیقی» دوسال پیش از این در فهرست معرف میراث ناملموس جهانی پیشنهاد داده شده بود.
 
آن‌طور که آقای نظری خبر داده، این پرونده با تأیید یونسکو در دوازدهمین اجلاس میراث ناملموس جهانی که ماه آینده در کره جنوبی برگزار می‌شود به ثبت می‌رسد.
 
براساس این گزارش، در هشتمین اجلاس سالانه کمیته میراث ناملموس یونسکو که در باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان برگزار شد، این کشور پرونده بازی چوگان را با نام «چوگان بازی سنتی با اسب در قره‌باغ» در فهرست میراث در خطر یونسکو ثبت کرد.
 
این موضوع انتقاد ایران را برانگیخت و پس از مدتی یونسکو پذیرفت بدون حذف پرونده آذربایجان، بازی چوگان در ایران را با نام دیگری ثبت کند.
 
قدمت ورزش چوگان (از چوب + گان) به قرن چهارم و پنجم قبل از میلاد برمی‌گردد، البته در سده‌های اخیر این ورزش چندان مورد توجه قرار نگرفته بود. اما طی سال‌های گذشته، این ورزش باستانی دوباره در سطح جهانی گسترش یافته و هم اکنون در بیش از ۷۰ کشور مسابقات چوگان برگزار می‌شود.
 
فرهاد نظری همچنین گفته که یونسکو «هنر ساختن و نواختن کمانچه» را که به صورت مشترک با آذربایجان معرفی شده بود نیز تأیید کرده و این پرونده، «بدون هیچ نقص و مشکلی… یک ماه آینده در اجلاس میراث ناملموس یونسکو بررسی و به ثبت می‌رسد.»
 
ایرنا نیز به نقل از مدیر کل دفتر ثبت آثار تاریخی ایران نوشته که با جهانی شدن این دو اثر، «آثار ثبتی ایران به ۱۳ مورد می‌رسد که سه اثر چند ملیتی و ۱۰ اثر به صورت تک‌ملیتی و متعلق به ایران جهانی شده‌اند.»
 
میراث جهانی یونسکو، عهدنامه‌ای جهانی است که با ثبت آثار تاریخی، طبیعی و فرهنگی دارای اهمیت بین‌المللی، به حفظ آنها کمک می‌کند.
 
کشورهای عضو یونسکو، می‌توانند آثار تاریخی، طبیعی و فرهنگی کشور خود را نامزد ثبت به‌عنوان میراث جهانی کنند و پس از ثبت، حفاظت از آنها علاوه بر آن کشور، به عهده همه کشورهای عضو خواهد بود.
 
از دیگر بناهای ثبت‌شده ایران در فهرست جهانی یونسکو می‌توان به تخت جمشید، میدان نقش جهان اصفهان و نیایشگاه باستانی چغازنبیل در استان خوزستان، پاسارگاد در استان فارس و ارگ بم در کرمان اشاره کرد.
 
شهر یزد نیز به عنوان یکی از نخستین شهرهای خشتی دنیا به ثبت یونسکو رسیده‌است.