کیفیت آب آشامیدنی مسئلهی مهمی در سلامت افراد جامعه است و هماکنون مردم بسیاری از شهرها در منازل خود از سیستم تصفیه آب خانگی استفاده میکنند، ولی بیآنکه اطلاعات جامع و دقیقی از استفاده این سیستمها داشته باشند.
مرکز سلامت محیط و کار در اطلاعیه ای هشدار داد: برخی شرکتهای تبلیغ کننده دستگاههای تصفیه آب برای فریب اذهان عمومی از بابت آلوده جلوه دادن آب آشامیدنی و فروش دستگاههای خود، اقدام به ساخت فیلمهای تبلیغاتی میکنند، اما مردم نباید فریب این تبلیغات سوء را بخورند.
روابط عمومی معاونت بهداشت، مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دراطلاعیهای افزود: در این فیلمهای تبلیغاتی، آب آشامیدنی شبکه لوله کشی را با الکترودهای تجاری ( آهن –آلومینیوم ) الکترولیز میکنند. آب دارای املاح با الکترودهای تجاری ( آهن و آلومینیوم ) باعث تولید رنگ و لجن بر اثر آزادسازی یونهای آلومینیوم و آهن شده و منجر به تولید آبی کدر و سیاه می شود که به تصور اشتباه، ناخالصیهای آب است.
در حالی که رسوبات تشکیل شده ناشی از واکنش یونهای آزاد شده از الکترودها با آب مورد آزمایش است و استفادههای سودجویانه از این الکترولیز می شود. تمام آبها شامل آبهای سطحی و زیرزمینی حاوی یونهایی مانند سدیم، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، سولفات، کلرور، فلوراید و... هستند که عمدتا ناشی از انحلال مواد معدنی در آب هستند و وجود آن ها در صورتی که در محدوده مجاز باشند، برای سلامت مفید است.
انتخاب نوع تصفیه آب بر اساس ویژگیهای آن است. این کار توسط متخصصان انجام میشود و برای آبهایی که در شبکه عمومی توسط شرکت های آب و فاضلاب تامین و توسط معاونتهای بهداشت دانشگاههای علوم پزشکی کشور نظارت میشود نیازی به تصفیه آب اضافی نیست و در صورت لزوم این کار توسط تامین کنندگان آب انجام میشود.
از طرف دیگر سامانههای تصفیه آب در شبکههای عمومی بطور دائم توسط کارشناسان شرکتهای آب و فاضلاب و معاونتهای بهداشت دانشگاههای علوم پزشکی کشور تحت کنترل و آزمایش قرار میگیرند و نگهداری میشوند، در صورتیکه در سامانههای تصفیه آب خانگی این کنترلها انجام نشده و به هر دلیلی دچار مشکل شوند آب بی کیفیت و بعضا آلوده در اختیار مصرف کننده قرار میگیرد.
به گزارش روابط عمومی معاونت بهداشت برخی از دستگاههای تصفیه آب املاح آب را که برای سلامتی مفید هستند به شدت کاهش میدهند. همچنین در صورت عدم نگهداری صحیح از این دستگاهها بار میکروبی آن افزایش مییابد و به دلیل حذف کلر آب میتواند با آلودگی ثانویه مواجه شود. لذا به شهروندان توصیه می شود که در مناطقی که آب توسط شرکتهای آب و فاضلاب تامین میشود و مورد تایید مقامات بهداشتی است نیازی به استفاده از دستگاه های تصفیه آب نیست و وزارت بهداشت نیز هیچکدام از این دستگاه ها را مورد تایید قرار نداده و توصیهای هم برای استفاده از آن ندارد.
اهمیت سالمسازی آب
اگر آبها کوچکترین آلایندهای داشته باشند، در کوتاهمدت و درازمدت مشکلاتی برای سلامتی افراد ایجاد خواهد کرد: ناصری رئیس مرکز تحقیقات کیفیت آب پژوهشکده محیط زیست دراینباره معتقداست: موادی مانند آب که به طور مستقیم وارد بدن میشود باید بهدور از آلودگی باشد تا مردم در وضعیتی قرار نگیرند که بیمار شوند و با اینکه بیش از 97درصد مناطق کشور به آبلولهکشی دسترسی دارند ولی همیشه این شک وجود داشته که آیا همهی این آبها کیفیت مناسب را دارند یا خیر؟
مضرات استفاده از سیستم تصفیهآب خانگی
استفاده از دستگاههای تصفیهآب سبب از بین رفتن سختی آب شده و آب را به مقطر و یا سبک تبدیل میکند و این آب سبک در درازمدت سبب بروز آسیبهای جدی به قلب و عروق و اختلال در رشد استخوانی کودکان می شود.
رسول انتظارمهدی معاون بهداشتی دانشگاه علومپزشکی آذربایجانیغربی دراین باره میگوید: بسیاری از املاح مفید موردنیاز بدن از طریق آب مصرفی روزانه وارد بدن میشود که در صورت تصفیه مجدد آب شهری این ترکیبات حذف با میزان آنها تغییر خواهدکرد.
دستگاههای تصفیه بر ساختار شیمیایی آب تاثیرگذاشته و سبب ازبین رفتن بخش بسیاری از املاح مفید ازجمله کلسیم، منیزیم، پتاسیم وفلور میشود.
سهراب طالبی مدیر دفتر کنترل کیفی بهداشت آب شرکت آب وفاصلاب شهری در اینباره میگوید: دستگاههای تصفیه خانگی آب هیچ تاثیری در میکروبزدایی و تصفیهآب ندارد و این دستگاهها نه تنها تغییری در کیفیت آب مصرفی ایجاد نمیکند بلکه نباید ازآنها به عنوان تصفیهکننده ناخالصیهای آب شرب و بهداشتی استفاده کرد.
سهراب طالبی مدیر دفتر کیفی بهداشت آب درخصوص استانداردهای آب تولیدی در کشور میگوید: من به تمامی خانوادههای استفادهکننده از این دستگاهها اخطار میدهم چرا که آب تولیدی در کشور از استانداردهای بسیار بالایی برخوردار است و نیازی به استفاده از هیچ دستگاهی برای میکروبزدایی ویا تصفیه آب وجود ندارد.
سودجویانی که کلاهبردارند
تولیدکنندگان دستگاه تصفیهآب برای فروش کالاهای خودنیاز به بازار مصرف دارند به همین سبب بهجای اینکه به آب نگاه واقعبینانه داشته باشند نگاهی کاسبکارانه دارند.
لرستانی کارشناس حوزه آب دراینباره میگوید: برخی از سودجوبان اقدام به قراردادن دو الکترود فلزی درمسیر تصفیهآب کرده اند که این امر پس از مدتی سبب ایجاد رسوب و لای در دستگاه میشود و از این حربه برای تبلیغات خود و اینکه آب آشامیدنی مشکل دارد استفاده میکند.
لرستانی در خصوص اقدام فروشندگان سیستم تصفیهآب خانگی برای جلب مشتری معتقد است: فروشندگان دستگاههای تصفیهآب خانگی برای جلب بیشتر در یک اقدام تبلیغاتی به الکترولیز آب و رسوب دادن و ته نشین ساختن املاح محلول در آن میپردازند و وجود این رسوبات را عامل آلودگی یا پایین بودن کیفیت آب عنوان میکنند.
اول بسترسازی بعد ورود
مسئولان و حتم به یقین مردم باید بدانند که در هنگام ورود هر ابزار توسعهای باید به کسب اطلاعات جامع و همهجانبه آن پرداخته و بعد ازآن استقبال و استفاده کنند چراکه هر استفاده نابههنگام و غیرضروری باعث آسیب به افراد جامعه و درنهایت محیط زیست میشود.