همگان بر اهمیت ریهها در رساندن اکسیژن به بدن و خارج کردن اکسید دوکربن از آن آگاه هستند. ریه چپ همچنین بالشتکی برای قلب شماست و لختههای کوچک خون را فیلتر میکند.
با وجود اطلاع از اهمیت کار ریهها، آلودگی فزاینده هوا و شرایط تنفسی نامساعد کار آنها را هرچه بیشتر دشوار میکند. علاوه براین کشیدن سیگار، کمبود ویتامین A، بعضی از داروهای ضد سرماخوردگی و حتی ناراحتیهای عاطفی میتواند باعث بوجود آمدن بیماریهای ریوی از قبیل آسم، امفسیما، برنشیت، سل، آب آوردن ریه، سینه پهلو و سرطان بشود.
اما گیاهانی هستند که میتواند باعث کارکرد بهتر ریهها بشوند. این گیاهان کار خارج کردن اخلاط، تبادل گازها، تحریک بافت ریهها و مرطوب سازی هوا، بهبود عملکرد مغز در کنترل تنفس و افزایش جریان خون در بافتهای ریهها را آسان میکنند.
گل ماهور (Mullein)
هم گل و هم برگ گیاه ماهور برای درمان موفق سرماخوردگی، برنشیت، زکام، امفسیما و لارانژیت مورد استفاده قرار میگیرد. این گیاه مادهای دارد که اخلاط سینه را نرم میکند. این گیاه آرامبخش نیز هست و خاصیت ضدالتهابی برای سیستم عصبی دستگاه تنفسی دارد. یک تحقیق انجام شده در سال ۲۰۱۳ همچنین نشان میدهد که ماهور خاصیت ضد غدهای و نیز ضد چربی خون دارد.
شیرین بیان (Licorice)
این گیاه خلط آور است و مجاری تنفسی را مرطوب کرده و اخلاط سینه را نرم و سرفه را کم میکند. یک تحقیق جدید نشان میدهد که ریشه شیرین بیان خاصیت ضد باکتری دارد و فعالیتهای ضد التهابی را افزایش میدهد که مانع انتشار سلولهای سرطانی شده و جراحتهای ریوی را التیام میدهد. ماده موثره شیرین بیان سلولهای ملتهب را سرکوب کرده خشکی و دفع پروتئین را کاهش میدهد.
کهندار (Gingko Biloba)
تحقیقات زیادی روی خواص دارویی کهندار شده است. این گیاه برای ریه هم مفید است. برای مثال در سال ۲۰۱۲ تحقیقات روی سگها نشان میدهد که عصاره این گیاه باعث تحریک ضد التهابی بافتهای ریه میشود.
مخروطسان (Echinacea)
این گیاه خاصیت ضد میکربی و ضد ویروسی دارد و سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند. مخروطسان تولید سلولهای سفید خون و حالت تهاجمی آنها را سرعت میدهد. تحقیقات انجام شده نشان میدهد مخروطسان میتواند خاصیت عفونی ویروسها را معکوس کرده و ترشح خلط در انسانها را بهبود بخشد. متخصصان براین باورند که این گیاه در هنگام سرماخوردگی میتواند تولید خلط را کاهش دهد.
رومارَن یا اِکلیل کوهی یا رُزماری (Rosemary)
رومارَن یا اِکلیل کوهی هم مانند مخروطسانان خاصیت ضد میکربی دارد و روغن آن یک ماده قوی ضد عفونیکننده، ضد باکتری و ضد قارچ است. گیاهشناسان مدتهاست که از اِکلیل کوهی در درمان سرماخوردگی، گلودرد، زکام، سرفه، برنشیت و عفونتهای سینه استفاده میکنند. کارنوسول یکی از عناصر موجود در این گیاه است که در تحقیقات سال ۲۰۱۱ خاصیت ضد سرطان ریه آن مشخص شده است. پژوهشگران دانشگاه شیکاگو متوجه خاصیت سمی کارنوسول برای سلولهای سرطانی شدهاند، در حالیکه سلولهای عادی را به خطر نمیاندازد. حیوانات هم این ماده را بخوبی قبول میکنند.
اوکالیپتوس (Eucalyptus)
اوکالیپتوس یکی از پر رشد ترین درختان جهان است که ۷۰۰ نوع و ۳۰۰ گونه دارد. این گیاه خواص درمانی بسیاری دارد و روغن آن در درمان انواع بیماریهای تنفسی همچون آنفولانزا، مننژیت، سرماخوردگی، تب، گلودرد، سینوزیت و برونشیت استفاده میشود. این گیاه خاصیت ضدعفونی کننده قوی، ملایم کنندگی، ضد انگلی، تسکین دهنده، ضد گرفتگی، ضد التهابی، ضدویروسی دارد و برای ریه بسیار مفید است.
بخاطر ماده سینهاوله موجود در اکالیپتوس برای ریه بسیار مفید است. این ماده سرفه را آرام میکند و برای درمان سینوزیت مفید است. اکالیپتوس خاصیت ضد اکسیدانت دارد و سیستم ایمنی بدن را در هنگام بیماری تقویت میکند.
یک تحقیق در سال ۲۰۱۲۲ نشان میدهد که عصاره اکالیپتوس خاصیت جلوگیری کننده از انتشار سلولهای سرطانی دارد.
خزه ایرلندی (Irish Moss)
این گیاه جالبی در درمان بسیاری از بیماریهای تنفسی است. در واقع این گیاه ماده اصل بسیاری از داروهایی است که در درمان برنشیت، سرفه و برای دیگر مشکلات ریهها تجویز میشود. از آنجایی که این گیاه حاوی مقدار قابل توجهی منگنز، ید، سدیم و کلیسیم است، خاصیت ضد ویروسی دارد و میتواند با ویروس آنفلوآنزای ب مبارزه کند.
خزه ایرلند خاصیت ضد التهابی و آرامبخش دارد و در درمان سینه پهلو و سل هم از آن استفاده میشود. پزشکان گیاهی چین هزاران سال است که خزه ایرلندی را برای درمان سرماخوردگی، زکام، سینه پهلو، سیاسرفه، گلودرد استفاده میکنند.
زوفا (Hyssop)
زوفا عطری مشابه رازیانه دارد و خواص مفیدی برای ریهها دارد. این گیاه حاوی موادی برای شربت سینه است که گرفتگی بینی ناشی از سینوزیت و دیگر بیماریهای ویروسی را از میان میبرد. این گیاه خاصیت آنتیاکسیدانت، ضد التهاب و روانساز دارد و تب را کاهش میدهد.
شربت این گیاه سرفه را آرام میکند. در دوران گذشته برای درمان آسم، دل درد و گرفتگی بینی از آن استفاده میکردند. امروزه مشخص شده که این گیاه خاصیت ضد ویروس دارد و عروق را آرام میکند.
نارون (Slippery Elm)
نارون (در متون طب سنتی دردار) چندین خاصیت درمانی دارد و از جمله برای درمان ناراحتیهای تنفسی مفید است. خواص این گیاه از جمله ضد التهاب، ضد عفونی، صمغی، ادرارآور، روان کننده مزاج و سینه است. گفته میشود که برای درمان برنشیت، خونریزی ریهها و سرفه مفید است و خلط آور میباشد.
این گیاه برای آسم مفید است و با نرم کردن مخاط بینی، ناراحتیهای تنفسی را آرام میکند.
پای خر (Coltsfoot)
پای خر (از نام های دیگر آن فرفره، فنجیون، حشیشةالسعال، سعالی، سعله، علف سرفه، منجون، فخریون، فرفر، فنجیوون و توسیلاژ) خاصیت درمانی قوی دارد و در بسیاری از کشورهای آسیایی و اروپایی از آن استفاده میشود. این گیاه برای سیاه سرفه، سرماخوردگی و دیگر ناراحتیهای ریوی مفید است. حالت شربت سینه دارد و خلط آور میباشد. خاصیت ضدالتهابی آن در درمان ناراحتیهای ریوی مفید است. چای پای خر برای درمان امفسیما، سرفه و حملههای آسمی مفید است.