همه چیز درباره خانم اژدها؛ مشخصات فنی هواپیمای جاسوسی که از ایران اخطار گرفت

امیر فرزاد اسماعیلی فرمانده قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیاء به تازگی در برنامه نگاه یک شبکه اول سیما از جزئیات اخطار ایران به یک هواپیمای پیشرفته جاسوسی آمریکا خبر داد. لاکهید یو-۲ که با اخطار پدافند هوایی ایران مجبور به تغییر مسیر شد اما چه مشخصاتی دارد و چرا رصد آن مهم است؟

به گزارش خبرآنلاین، فرمانده قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیاء در این گفت و گو که این روزها مورد توجه رسانه‌های خارجی هم قرار گرفته اعلام کرد که در ساعت 9:30 صبح اول فروردین ماه امسال عملیات اخطار و هشدار به یک فروند هواپیمای جاسوسی U2 آمریکایی که می‌تواند تا ارتفاع 80 هزار پایی پرواز کند انجام شده است. بر اساس جزئیات اعلام شده هشدار و اخطار پدافند هوایی ایران زمانی صورت گرفته که این هواپیما در ارتفاع 60 هزارپایی بوده است. این هواپیما که حتی لباس خلبان آن هم طوری طراحی  می‌شود که امواج رادار را بازتاب ندهد، می‌بایست در سکوت کامل رادیویی پرواز کند و به همین خاطر رصد آن بسیار سخت است.

امیر فرزاد اسماعیلی در این رابطه گفت: در زمانی که ما به این هواپیما اخطار دادیم، همزمان دو سامانه راداری قرارگاه پدافند هوایی عملیات اخطار را به این هواپیما انجام دادند و از 10 دقیقه قبلش مسیر پروازی آن را چک کرده و متوجه سمت تقرب آن به مرزهای جمهوری اسلامی شده بودند. لذا خلبان این هواپیما مجبور به پاسخ دهی به افسران ما شد، زیرا سامانه‌های موشکی قرارگاه پدافند هوایی و هواپیماهای جنگنده نیروی هوایی ارتش و پهپادهای نیروی هوافضای سپاه آماده مقابله با آن بودند.

اخطار به خانم جاسوس

لاکهید یو-۲ ( Lockheed U-2) مشهور به خانم جاسوس یا خانم اژدها یک هواپیمای شناسایی دوربرد بلندپرواز است که اولین بار در سال ۱۹۵۵ در آمریکا و به سفارش آژانس اطلاعات مرکزی این کشور(سیا) ساخته شد. این هواپیمای تک‌موتوره جهت پرواز در ارتفاع بسیار بلند و همچنین همه شرایط آب و هوایی شبانه‌روز تا ارتفاع ۲۱ کیلومتری تولید شده است. یو-۲ همچنین برای تحقیقات سنسورهای الکترونیکی ، کالیبراسیون ماهواره‌ای ، اعتبار سنجی داده‌ها و اهداف ارتباطاتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. لاکهید یو-۲ از معدود هواپیماهایی به شمار می رود که بیش از ۵۰ سال است در حال سرویس دهی به نیروی هوایی ارتش آمریکا است. جدیدترین مدل های این هواپیما به نامهای (U-2S ، U-2R ، TR-1) در سالهای دهه ۱۹۸۰ میلادی وارد خدمت شد. مدل فعلی این هواپیما یعنی U-2S، در سال ۲۰۱۲ باز هم به لحاظ فنی ارتقا یافت. هواپیمای U2 دارای سیستم‌های ردیابی فوق پیشرفته‌ای است که امکان جاسوسی را برای این هواپیما امکان‌پذیر می‌سازد. رادارهای الکترو- نوری، رادار ASARS-2 SAR، سیستم هوشمند ارسال سیگنال، و سیستم تخریب رادارهای دشمن از جمله امکانات این هواپیمای جاسوسی است. رادارASARS-2 SAR به کار رفته در U2 دارای دو سطح به شکل عدد هفت بوده و آنتن‌های الکترونیکی آن مناسب ردیابی در حتی بدترین شرایط آب و هوایی است. در اول آگوست سال 2001 رادار ASARS-2A در این هواپیما به کار گرفته شد که حوزه گسترده‌تری از زمین را تحت پوشش قرار می‌دهد.

سامانه " ASARS 2 " ساخت شرکت ریتهون است. این سامانه که یک رادار روزنه مصنوعی به حساب می آید و می تواند در هر ساعت از شبانه روز و در هر شرایط آب و هوایی در از ارتفاع بالا تا شعاع 162 کیلومتری هواپیما به تهیه نقشه های بسیار با کیفیت از زمین اقدام کند. این سامانه همچین این توانایی را دارد که به جمع آوری اطلاعات از اهداف ثابت و یا متحرک و همچنین تعقیب اهداف متحرک بر روی سطح زمین بپردازد. همچین بر روی بدنه این هواپیما یک محفظه وجود دارد که در درون آن سامانه های ارتباطی با ماهواره ها و لینکهای ارسال اطلاعات به صورت زنده در زمان واقعی قرار گرفته است.

این هواپیما در بخش پیشران نیز مورد ارتقاء قرار گرفته و در حال حاضر از یک دستگاه موتور مدل F118-GE-101 ساخت شرکت جنرال الکتریک بهره می برد. این موتور از نمونه های قبلی سبک تر بوده و توان بیشتری را برای این هواپیما به همراه دارد. یو 2 می تواند مسافتی در حدود 10 هزار کیلومتر را با سرعتی در حدود 805 کیلومتر بر ساعت طی کند.

با توجه به این که این هواپیما در طول پروازهای شناسایی خود در بیشینه ارتفاع پروازی خود پرواز می‌کنند رادارهای ایرانی به توان رصد ارتفاع های بالا دست پیدا کرده و ارتفاع پروازی، دیگر دفاعی در برابر رادارهای پدافند هوایی ایران به حساب نمی‌آید.