پاستیل؛ اسنکی است که بهعنوان بدون چربی، بدون مواد نگه دارنده و محتوی 100 درصد ویتامین سی با میوههای طبیعی برچسب میخورد و کاملاً سالم به نظر میرسد! اما در واقع اینگونه نیست.
بر اساس یک مطالعه جدید، هشتاد و پنج درصد از اسنکهای میوهای که به فروش میرسند, مقدار شکر بیشتری از صمغ میوه دارند. بعضی 6/14 گرم شکر در فقط یک سهم در مقایسه با تنها 7 گرم در یک سهم توتفرنگی دارند.
پاستیلها به دلیل طرح و اندازههای کوچکشان به نظر کمکالری و بیضرر میآیند و حتی شاید خیلیها فکر کنند که آنها سالمتر از چیپس و پفک هستند اما واقعیت این است که با وجود اندازه کوچک هر پاستیل، کالری هر 100 گرم آن تقریباً با کالری 100 گرم چیپس یکی است.
البته کالری انواع پاستیلها با توجه به اندازه و طرز تهیه متفاوت آن در کارخانههای مختلف متفاوت است و معمولاً کالری آن بر اساس وزن و ترکیباتی مثل شکر و روغنی که در آن وجود دارد، محاسبه میشود اما میتوان گفت در هر 100 گرم آن بین 300 تا 500 کیلوکالری انرژی وجود دارد که با میزان کالری موجود در یک وعده غذایی برابری میکند.
به نظر میرسد پاستیل به دلیل بدون چربی بودن و احتمالاً کالری کمتر آن از سایر انواع شکلاتها از جمله شکلاتهای شیری بهتر باشد. همچنین با وجود اینکه گهگاه یک یا دو پاستیل بخوریم هیچ مشکلی برای سلامتیمان ندارد، ولی خوردن مشت مشت پاستیل موجب دریافت مقادیر بسیار زیاد انرژی و عمدتاً به صورت شکر میگردد. ضمناً پاستیلها با اینکه طعمهای میوهای و... دارند ولی در حقیقت بدون ویتامین و مواد معدنی هستند یعنی به عبارت دیگر ارزش تغذیهای بسیار ناچیزی دارند.
در مورد قند موجود در پاستیل خبر بدی برایتان دارم: پاستیل در واقع تماماً شکر است! هر یک مشت پاستیل (17، 18 عدد) حاوی 21 – 22 گرم شکر است. که معادل حدود 5.5 قاشق مرباخوری شکر است! انجمن قلب آمریکا توصیه میکند زنان و مردان به ترتیب روزانه بیش از 6 و 9 قاشق مرباخوری شکر مصرف نکنند. بنابراین مقدار شکر پاستیل در مقایسه با این توصیه بسیار قابل توجه به نظر میرسد. چرا که مصرف شکر بیش از مقدار توصیه شده, خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و چاقی را به طور محسوسی افزایش میدهد.
گرچه پروتئین برای بدن اهمیت دارد؟!: اگر 18-17 عدد پاستیل بخوریم در حدود 2، 3 گرم پروتئین به بدنمان میرسد. که تقریباً یعنی 4-6 درصد از پروتئین مورد نیاز روزانه یک خانم یا آقای بالغ را تأمین میکند. با اینکه می دانیم پروتئین برای کارکرد طبیعی بدن لازم است ولی پاستیل آنچنان نمیتواند برای تأمین این نیاز مؤثر واقع شود و مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) توصیه میکند هر فرد پروتئینهای مورد نیاز خود را از منابع بسیار بهتری از جمله مصرف لبنیات کمچرب، ماهی، گوشت سفید، تخممرغ و برخی از منابع گیاهی از جمله حبوبات، مغزها و دانهها تأمین کند.
آیا پاستیل برای استخوانسازی خوب است؟
ژلاتین موجود در پاستیل از نوع ژلاتین حیوانی است و ژلاتین در واقع نوعی پروتئین بیکیفیت است و میزان پروتئین موجود در پاستیل بسیار کمتر از پروتئین گوشت، شیر و تخممرغ و... است و بسیاری از اسیدهای آمینه ضروری را ندارد بنابراین پروتئینی نامرغوب است که نسبت به سایر پروتئینها ارزش غذایی بسیار پایینی دارد و منبع خوبی برای تأمین کلسیم و سایر ریزمغذیهای مورد نیاز بدن نیست. طعمهای میوهای و نوشابهای و ... پاستیلها هم فقط و فقط به دلیل اسانس و طعمدهندههای مصنوعی است و هیچ فرقی بین پاستیل نوشابهای و میوهای وجود ندارد. دنبال ویتامین و مواد معدنی نباشید: هر یک مشت پاستیل تقریباً هیچ ویتامین و ماده معدنی مهمی برای بدنتان تأمین نمیکند مثل آهن، کلسیم و ویتامین ث. پس وقتی حدود یک مشت پاستیل میخوریم با اینکه حدود 110 تا 140 کالری انرژی دریافت میکنیم ولی اصلاً ویتامین و مواد مغذی دیگری همراه آن به بدن خود نمیرسانیم.
علاوه بر آن با مصرف این میزان کالری، در واقع جا را برای مصرف سایر غذاهای مقوی تنگ کرده و اینها را جایگزین آن مواد مغذی مفید مینماییم. مثلاً اگر به جای نوش جان کردن یک عدد سیب، یک مشت پاستیل بخوریم به مقدار زیادی پتاسیم، ویتامین ث و فیبر را که قرار بود با خوردن آن سیب به بدن ما برسد را از دست خواهیم داد.
حالا چطور پاستیل بخوریم که مشکلی پیش نیاید؟
حالا خوردن گه گاه پاستیل آسیب چندانی به سلامتی و رژیم غذایی شما وارد نمیکند و بهتر است آنها را در همان حد "سالی ماهی یک بار!" مصرف کنیم تا اینکه به عنوان جزئی از اجزای دائمی رژیم غذایی ما باشند. ضمناً اگر خواستید روزی پاستیل بخورید بهتر است مقدار کالری دریافتی از آن را هم در رژیم غذایی خود محاسبه نمایید تا آن روز بیشتر از مقدار معمول انرژی دریافت نکنید.
در کل بهتر است جایگزینهای سالمتری همچون میوههای تازه یا ماست - میوه ها را جایگزین پاستیل نمایید چون از طرفی شما همان مقدار شکر و طعم شیرین را دریافت خواهید کرد که دلتان میخواسته چیز شیرین نوش جان کنید و از طرف دیگر هم مقدار قابل توجهی ویتامین و مینرال را به بدن خود میرسانید. چیزی که پاستیل از برآوردن آن عاجز است.
اما رژیم شناسان پیشنهاد میکنند کودکان به جای این اسنکها, میوه تازه و سبزیجات مثل هویج، کره بادام زمینی روی سیب و ماست کم چرب مصرف کنند. خواندن لیست محتویات روی بستههای مواد غذایی راهی برای فهمیدن سلامت اسنکهای میوهای و سایر غذاهاست.
به دنبال محصولاتی باشید که یا هیچ رنگ و طعمدهنده مصنوعی ندارند یا محتویات آن به میزان حداقل است و از میوههای طبیعی که معمولاً برندهای ارگانیک هستند درست شده باشند. بستهبندی اسنک میوهای معمولاً وجود یک سهم میوه را در داخل آن پیشنهاد میدهد اما محققان این را نوعی بستهبندی گمراهکننده میدانند.
والدین معتقدند که انتخاب غذای سالم و بدون مواد گیجکنندهی افزوده شده با توجه به ادعاهای گمراهکننده تولیدکنندگان غذا سخت است. اما به طور کلی، میوههای فرآوری نشده سالمتر از اسنکهای میوهای فرآوری شده و نوشیدنیهای میوهای هستند چرا که شامل ویتامینها، مواد معدنی، آب و فیبر بوده و باعث پوسیدگی مخرب دندان که امروزه در کودکان میبینیم نمیشود.
والدین باید تا حد امکان فرزندان خود را تشویق به خوردن میوه تازه به جای مصرف پاستیل و یا نوشیدن آبمیوه کنند. مواد معدنی و فیبر زیادی در پوست میوهها وجود دارد و احساس سیری بیشتری از خوردن و جویدن تا نوشیدن و قورت دادن ایجاد میشود. کما اینکه فقط به دلیل آن که یک اسنک, ارگانیک است نمیتوان گفت سالم است.