ایران ارتباط با 'قتل‌های زنجیره‌ای' در تاجیکستان را تکذیب کرد

سفارت جمهوری اسلامی ارتباط با ترورهای تاجیکستان را به شدت تکذیب کرده است جمهوری اسلامی ایران اتهام ارتباط با قتل‌های سیاسی دهه ١٩٩٠ در تاجیکستان را رد کرده و بر پیوندهای بین دو کشور تاکید نهاده است.
 
در واکنش به نمایش یک فیلم از تلویزیون تاجیکستان که در آن جمهوری اسلامی به حمایت از قتل شماری از سیاستمداران و پژوهشگران سرشناس تاجیک متهم شده، سفارت ایران در دوشنبه در بیانیه‌ای این اتهام را کاملا نادرست دانسته و محتوای این فیلم را غیرقابل اعتماد توصیف کرده است.
 
در فیلمی که توسط وزارت کشور تاجیکستان تهیه شده و شب سه‌شنبه این هفته از تلویزیون آن کشور پخش شد، گفته شده که قتل صفرعلی کنجه‌یف، رئیس سابق پارلمان، آته‌خان لطیفی، روزنامه‌نگار و سیاستمدار معروف، محمد عاصمی، منهاج غلامف و یوسف اسحاقی، دانشمندان سرشناس، سیف رحیم‌زاد، نویسنده، فتح‌الله خان شریف‌زاده، مفتی سابق تاجیکستان، با حمایت مالی ایران انجام گرفت.
 
این فیلم همچنین حاوی "اعترافات" سه فرد بازداشت شده است که می‌گویند از طرفداران یکی از مخالفان دولت فعلی تاجیکستان هستند و در دهه ۱۹۹۰ با کمک حزب نهضت اسلامی تاجیکستان، که ممنوع اعلام شده، به ایران رفتند و آموزش عملیات تروریستی دیدند.
 
سفارت ایران در اطلاعیه خود گفته است که "ادعاهای مطرح شده در فیلم توسط اعتراف‌کنندگان محبوس و به نقل از کسانی است که در قید حیات نیستند و بالطبع نمی‌تواند اعتباری داشته باشد."
در این فیلم ایران به حمایت از چند مورد ترور در تاجیکستان متهم شده است این اطلاعیه به نقش ایران "به عنوان یکی از بانیان و تضمین‌کنندگان اصلی صلح تاجیکستان و میزبان مذاکرات طرف‌های درگیر" در جنگ داخلی دهه ١٩٩٠ تاجیکستان و همکاری اقتصادی و فرهنگی بین دو کشور اشاره کرده و از جمله مشارکت در ساخت تونل انزاب، سد و نیروگاه برق سنگ توده ٢ و بیمارستان ابن سینا و ساخت و تجهیز مراکز آموزشی و فرهنگی در تاجیکستان را یادآور می شود. سفارت جمهوری اسلامی گفته است که این اقدامات "مفهومی جز کمک به تحکیم ثبات و توسعه و کمک به حفظ استقلال و امنیت پایدار تاجیکستان و استحکام پایه‌های دولت آن ندارد."
 
به گفته سفارت جمهوری اسلامی، با توجه به سفر اخیر وزیر انرژی و ذخایر آبی تاجیکستان به تهران برای شرکت در مراسم تحلیف حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، پخش این فیلم "بیانگر آن است که برخی گرایشات و محافل تحمل عادی شدن روابط و تقویت دوستی بین دو کشور را ندارند."
گفته می‌شود موضوع اموال بابک زنجانی در تاجیکستان هم از عوامل تیرگی روابط دوجانبه است سفارت ایران در دوشنبه با ابراز تاسف از "ادعاهای بی‌اساس مطرح شده در فیلم" گفته است که "تردیدی نیست که تهیه‌کنندگان این فیلم موفق به تخریب پیوندهای فرهنگی، تمدنی و دوستی تاریخی دو ملت ایران و تاجیکستان نخواهند شد."
 
روابط بین دولت‌های تاجیکستان و ایران از اواخر ۱۳۹۴ به این سو، یعنی به دنبال سفر محی‌الدین کبیری، رهبر تبعیدی حزب نهضت اسلامی تاجیکستان به تهران و دیدار او با آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، به تیرگی گراییده است. از آن زمان تاکنون چندین سازمان و نهاد ایرانی، از جمله دفتر کمیته امداد امام خمینی و رایزنی فرهنگی ایران در تاجیکستان، بسته شده‌ است.
 
تحلیل‌گران می‌گویند که انگیزه‌های اختلاف بین تاجیکستان و ایران فقط به دعوت محی‌الدین کبیری به ایران منحصر نمی‌شود بلکه به قضیه بابک زنجانی، تاجر ایرانی که سرمایه هنگفتی در اقتصاد تاجیکستان گذاشت نیز ارتباط دارد.
 
بانک زنجانی که در ایران به اعدام محکوم شده، در زمان تحریم‌های غرب علیه ایران ظاهرا مبالغ هنگفتی را به تاجیکستان منتقل کرد. بعدا جمهوری اسلامی اورا متهم کرد که پول‌های وزارت نفت ایران را برنگردانده و احتمالا نظر بر این است که این پول در تاجیکستان است.
 
پس از بازداشت بابک زنجانی، رفت و آمدهایی بین دو کشور صورت گرفت، ولی مقامات ایرانی موفق نشده‌اند که پولی را که متعلق به او می‌دانند از تاجیکستان برگردانند.