رویداد۲۴: روز جمعه کره شمالی یک موشک بالستیک قارهپیما آزمایش کرد که منجر به بروز نگرانیهایی در جامعه امنیتی شد. بااینحال طی هفته جاری و هفته گذشته کاخ سفید ترامپ تمرکز کمتری روی پیونگ یانک و تسلیحات اش داشت و علیرغم توافق هستهای، بیشتر روی ایران متمرکز بود.
به گزارش نیویورک مگزین، رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا هفته گذشته با تأیید پایبندی ایران به مفاد توافق سال 2015منتقدان خود را شگفتزده کرد. طی هفته جاری، دونالد ترامپ در گفتگو با والاستریت ژورنال، گفت ک دور بعدی بازبینی 90 روزه: «بعید میدانم آنها متعهد بوده باشند.»
این مسئله بیش از آنکه به ایران مربوط شود، به نارضایتی ترامپ از کابینه خود که از توافق ایران حمایت میکنند، مربوط میشود- و بر اساس گزارشها این نارضایتی به حدی است که یک گروه موازی از مقامات کمسابقه و سطح پائین اقدام به مشاوره دادن به رئیسجمهور برای دور بعدی بازبینی کردهاند.
بنابراین تهدید درگیری با ایران جدی است- چراکه دولت ترامپ اینطور میخواهد. تقریباً اکثر بازیکنان کلیدی امنیت ملی و متحدانشان در کنگره افزایش فعالیت نظامی آمریکا در منطقه را برای مقابله با ایران مهم میدانند. آنها معتقدند ایران حتی بدون تسلیحات هستهای هم تهدید وجودی را متوجه آمریکا و متحدانش میکند. آنها بر این باورند که تغییر رژیم تنها راهحل درازمدت برای مقابله با این تهدید است. (اگر بگویید که این صحبتها را پیشازاین در مورد کشور دیگری (عراق) شنیدهاید، تسلیم هستیم.)
این باور بهخودیخود مشکلساز نیست. مشکل این است که ترکیب مخالفان بهشدت نظامی شده، چندین جنگ در سراسر منطقه و دولتی که لفاظی ها زیاد و پیشبینی اندک را با هم ترکیب میکند، نسخه تشدید شرایط است. ضمن اینکه ایرانیان بهخوبی از سرعت فعالیت عملیات نظامی آمریکا در یمن، عراق و سوریه و همچنین حضور زمینی و دریایی آن آگاه است.
بهتمامی اینها، بسته تحریمهای جدیدی که ظاهراً رئیسجمهور در ازای تأیید پایبندی ایران در زمان تعیین شده دریافت کرده، قرار دارد. ظرف 24 ساعت پس از تأیید، دول تحریمهای اقتصادی را متوجه 18 فرد و شرکت ایرانی کرد. بخش عمده این تحریمها هیچ ارتباطی به توافق هستهای نداشت. تهران با خشم به این اقدام واکنش نشان داد و گفت که این تحریمها بهخودیخود ناقض مفاد توافق هستهای هستند.
کاخ سفید از کمک کنگره برای تشدید تنشها استفاده کرده است. مجلس نمایندگان و سنا حال هر دو نسخهای از لایحه دوحزبی تحریمها را دارند. آنها علاوه بر تحریم ایران تحریمهایی را هم علیه روسیه به تصویب رساندهاند. حال باید دید آیا ترامپ لایحهای که مسکو را تحت فشار قرار میدهد را امضا خواهد کرد یا وتو.
بنابراین هرکسی در ایران که بخواهد بگوید آمریکا مخالف دولت ایران است و به دنبال تضعیف اقتصادی آن در عین به چالش کشیدن نظامی این کشور است، دادههای قابلتوجهی در دست خواهد داشت.
هیچگاه قرار نبود توافق هستهای تمام مشکلات میان ایران و آمریکا را حل کند. این توافق قرار بود به سؤالاتی در مورد تسلیحات هستهای پاسخ دهد که همه طرفها معتقد بودند میتواند بهراحتی آغازگر یک جنگ باشد. اما با توجه به اختلافات واشنگتن و تهران در مورد مسائل کلیدی از حقوق بشر گرفته تا سوریه، در حال حاضر دقیقاً همین شرایط ایجاد شده است.