ظریف: تحریم‌های جدید آمریکا روح برجام را نقض می‌کند

ظریف متقابلا آمریکا را به نادیده گرفتن "روح" برجام متهم کرده و گفته است در صورت تخطی ایالات متحده از "متن" برجام جمهوری اسلامی به آن واکنش نشان خواهد داد ایران تحریم‌های جدید آمریکا را ناقض "روح برجام" توصیف کرده و اقدام احتمالی ایران نسبت به آن را مردود ندانسته است.
 
در پی تصمیم دولت ایالات متحده در وضع تحریم های جدید علیه هجده نهاد و شهروند ایرانی و مرتبط با فعالیت های اقتصادی و تجاری با حکومت این کشور، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، گفته است که این اقدام "فضای روابط تحت فشار دو کشور را مسموم کرده و ناقض روح توافق (برجام) است."
 
آقای ظریف که در مصاحبه ای با شبکه تلویزیونی آمریکایی سی‌بی‌اس سخن می گفت، نظر دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا در این مورد را رد کرد که گفته است برجام "توافق بدی" برای آمریکاست و گفت که این توافق مورد قبول تمامی امضاکنندگان آن بوده است.
 
آقای ترامپ در جریان مبارزات انتخاباتی خود گفته بود که در صورت انتخاب به ریاست جمهوری، مجددا در مورد برجام مذاکره خواهد کرد و وعده داده بود که با کاهش بیشتر توانایی ایران در دستیابی به فناوری نظامی هسته‌ای، امتیازات بیشتری را برای ایالات کسب خواهد کرد.
 
مصاحبه کننده سی‌بی‌اس از جواد ظریف پرسید که آیا ایران آماده مذاکره مجدد با دولت آمریکا بر سر برجام هست؟ وی گفت که برجام "یک توافق چند جانبه و مورد تایید شورای امنیت سازمان ملل است؛ یک توافق دوجانبه نیست که بتوان آن را نادیده گرفت یا در مورد آن دوباره مذاکره کرد."
 
در مورد موضع ایالات متحده که حکومت ایران را به حمایت از تروریسم متهم می‌کند، آقای ظریف متقابلا آمریکا و عربستان سعودی را حامی تروریسم دانست و گفت: "کشورهایی هستند که تروریست می‌سازند اما آمریکا علیه ایران اقدام می‌کند و من دلیل آن را نمی‌دانم." مقامات ایرانی عربستان و آمریکا را حامی داعش می‌دانند و مخالفان مسلح حکومت بشار اسد را هم که برخی از آنها تحت حمایت ایالات متحده هستند، تروریسم می‌نامند.
دولت آمریکا ارتباط ایران با عملیات نظامی دولت سوریه در جنگ داخلی آن کشور را نیز به عنوان یکی از عوامل توجیه‌کننده تحریم‌های جدید ذکر کرده است جواد ظریف تصمیم دولت آمریکا در محدودیت موقت ورود شهروندان شش کشور مسلمان به آن کشور را هم مورد انتقاد قرار داد و گفت که "آنچه که آمریکا در ماه‌های گذشته علیه مردم ایران انجام داده قابل قبول نبوده است." وی گفت که لازم است دولت آمریکا موضع خود نسبت به جمهوری اسلامی را تغییر دهد.
 
روز گذشته، دفتر نظارت بر اموال بیگانه در وزارت خزانه‌داری (دارایی) آمریکا اعلام کرد که شانزده، موسسه و شهروند ایرانی و مرتبط با فعالیت‌های اقتصادی و تجاری با ایران را مشمول تحریم قرار داده است. اموال و دارایی‌های تحریم‌شدگان در حوزه حاکمیت ایالات متحده توقیف می‌شود، شهروندان و شرکت‌های ثبت شده آمریکایی اجازه انجام معامله با آنها را ندارند و شهروندان و شرکت‌های کشورهای ثالث نیز ممکن است در صورت ارتباط تجاری با تحریم‌شدگان با محدودیت‌هایی در دسترسی به بازارها و امکانات و امتیازات مالی و اقتصادی در آمریکا مواجه شوند.
 
در این بیانیه آمده است که "ایالات متحده نسبت به فعالیت‌های بدخواهانه ایران در سراسر خاورمیانه که باعث تضعیف ثبات، امنیت و رفاه منطقه می شود عمیقا نگران است." این بیانیه ایران را به حمایت از "گروه‌های تروریستی مانند حزب‌الله، حماس و جهاد اسلامی فلسطین" متهم کرده و می‌افزاید که این حمایت باعث تهدید ثبات و امنیت اسرائیل و دیگر کشورهای خاورمیانه شده است.
وزارت خارجه آمریکا نیز دو نهاد ایرانی را در فهرست موسسات تحت تحریم قرار داده است وزارت خزانه‌داری آمریکا در توجیه تصمیم خود افزوده است که "با وجود فجایعی که رژیم [بشار] اسد علیه مردم سوریه انجام داده، ایران همچنان به حمایت استوار خود از رژیم اسد ادامه می‌دهد. ایران همچنین اسلحه پیشرفته در اختیار حزب‌الله لبنان و شورشیان حوثی در یمن قرار می‌دهد که برای به مخاطره انداختن کشتیرانی بین‌‌المللی در دریای سرخ، حمله به عربستان سعودی و استمرار درگیری در یمن مورد استفاده قرار می‌گیرد." وزارت خزانه داری آمریکا همچنین دولت ایران را ناقض حق آزادی دسترسی به اطلاعات هم دانسته است.
 
در مورد توافق هسته‌ای، این بیانیه گفته است که اقدام جمهوری اسلامی ایران در ادامه آزمایش موشکی "در تعارض مستقیم با قطعنامه شماره ٢٢٣١ مصوب شورای امنیت [راجع به تایید برجام و لغو تحریم‌های وضع شده توسط شورا] بوده است." به گفته وزارت خزانه‌داری آمریکا، در متن توافق هسته‌ای بین ایران و گروه ١+٥ آمده است که "اجرای کامل این برجام تاثیری مثبت بر صلح و امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی دارد در حالیکه سایر فعالیت‌های بدخواهانه ایران سبب از میان رفتن هرگونه تاثیر مثبت برجام برای آن ثبات و امنیتی است که قرار بوده از این توافق حاصل آید."
 
علاوه بر وزارت خزانه‌داری آمریکا، وزارت امور خارجه آن کشور نیز در اطلاعیه‌ای اعلام کرده است که دو نهاد متعلق به جمهوری اسلامی را به دلیل "فعالیت‌ها یا معاملاتی که می‌توانند باعث کمک به گسترش تسلیحات کشتار جمعی یا امکان پرتاب آنها شوند هدف تحریم قرار داده است." این دو نهاد عبارتند از "سازمان جهاد خوکفایی نیروی هوافضای سپاه پاسداران" به خاطر ارتباط با برنامه موشکی، و "سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی" به خاطر کمک به تحقیق و توسعه در زمینه موشکی بالستیکی.
بازدید آیت‌الله خامنه‌ای از دستاوردهای واحد هوافضای سپاه پاسداران - تحریم‌های جدید به خصوص متوجه فعالیت این واحد بوده است تحریم‌های جدید ایالات متحده به خصوص بر فعالیت‌های مرتبط با برنامه هوافضایی سپاه پاسداران شامل تولید و آزمایش موشک بالستیک و هواپیماهای بدون سرنشین، و اقدامات نیروی دریایی سپاه به ویژه عملیات "تهدید آمیز" قایق‌های این نیرو در نزدیکی ناوگان آمریکایی در خلیج فارس تاکید دارد. علاوه بر این، چند شهروند و موسسه ایرانی به هک کردن و سرقت اطلاعات از موسسات متعلق به آمریکا و سایر کشورهای غربی و در مواردی انتقال این اطلاعات به نهادهای حکومتی ایران و همچنین کمک به محدود کردن دسترسی شهروندان ایرانی به اطلاعات متهم شده‌اند.
 
ساعاتی پیش از اعلام تحریم‌های جدید، مقامات آمریکایی گفته بودند که ایران از تعهدات خود در چارچوب برجام تخطی نکرده اما "روح" این توافق را زیر پا گذاشته است.
 
این تنها اقدام آمریکا در تشدید تحریم برنامه موشکی و تسلیحاتی و مقابله با "اقدامات بی‌ثبات ساز" ایران نیست. ماه گذشته میلادی، سنای آمریکا طرح تشدید تحریم جمهوری اسلامی به اتهام ایجاد بی‌ثباتی در منطقه خاورمیانه را تصویب کرد و برای مذاکره و رای‌گیری به مجلس نمایندگان ایالات متحده فرستاد اما به دلیل ایرادات قانونی اساسی در ارتباط با روابط بین مجالس کنگره، مجلس نمایندگان بررسی و رای‌گیری در مورد این مصوبه را به تعویق انداخت.
 
این مصوبه دارای دو بخش است که در بخش دوم، تحریم‌هایی علیه روسیه به اتهام دخالت در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و دستبرد اطلاعاتی پیش‌بینی شده است. برخی اعضای مجلس سنای آمریکا رهبران اکثریت جمهوریخواه در مجلس نمایندگان را متهم کردند که در راستای نگرانی دولت از تحریم روسیه، در راه تصویب و تبدیل این مصوبه به قانون سنگ‌اندازی کرده‌اند. این مصوبه به خصوص سپاه پاسداران ایران را هدف تحریم‌ قرار می‌دهد.
 
چند ماه پیش، گزارش‌هایی از احتمال گنجاندن سپاه پاسداران در فهرست گروه‌های تروریستی دولت آمریکا منتشر شد. در آن زمان، گفته شد که به علت جریان داشتن عملیات گسترده نیروهای دولتی عراق علیه گروه داعش، نهادهای اطلاعاتی و نظامی آمریکا نگران آن هستند که تحریم سپاه پاسداران مانع از همکاری گروه‌های تحت حمایت جمهوری اسلامی در جنگ علیه داعش شود.
 
اخیرا نیروهای دولتی عراق با حمایت ائتلاف به رهبری آمریکا شهر موصل، مهمترین منطقه تحت تسلط داعش را باز پس گرفتند و در حال حاضر، فعالیت نظامی عمده ایران علیه داعش شامل حمایت از نیروهای دولتی سوریه در جنگ داخلی آن کشور است که سایر گروه‌های مسلح مخالف حکومت سوریه، از جمله بعضی گروه‌های تحت حمایت ایالات متحده را شامل می‌شود. به نظر می‌رسد در حال حاضر بین برخی از این گروه‌ها با نیروهای دولتی و متحدانشان بر سر تصرف رقه، مرکز دولت اسلامی، رقابت سختی وجود دارد.