محققان عنوان می کنند گروهی از عوامل خطرزا موجب افزایش ابتلا به بیماری های قلبی، سکته و دیابت می شوند. به مجموعه این عوامل پرخطر «سندروم متابولیک» گفته می شود.
سندروم متابولیک حالتی خطرناک برای سلامتی می باشد. افراد دچار این سندرم میزان خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری های مرتبط با رسوب چربی در دیواره سرخرگ ها (آترواسکلروز) را دارند.
بیماری قلبی کرونری که ممکن است منجر به حمله قلبی شود، تنها نمونه ای از این بیماری ها است. سکته مغزی و بیماری عروق محیطی مثال های دیگری می باشند. همچنین احتمال ابتلا به دیابت نوع دو درافراد دچار سندرم متابولیک بیشتر می باشد.
عوامل خطر سندروم متابولیک
طبق اعلام موسسه ملی قلب، ریه و خون آمریکا اولین عامل پرخطر، افزایش اندازه دور کمر یا چربی اضافی شکم است.
دومین عامل پرخطر، تری گلیسیرید بالا (نوعی چربی موجود در خون) است. عامل سوم، میزان پایین کلسترول خوب یا HDL است.
متخصصان، عامل چهارم و پنجم را فشار خون بالا و میزان بالای قند خون عنوان می کنند.
تنها وجود سه مورد از این عوامل پرخطر، نشان دهنده ابتلای شما به سندروم متابولیک است.
به گفته محققان، افراد مبتلا به سندروم متابولیک دو برابر بیشتر در معرض ابتلا به بیماری قلبی و پنج برابر بیشتر در معرض ابتلا به دیابت نوع دو قرار دارند.
چاقی شکمی و مقاومت به انسولین
این سندرم با چاقی شکمی و مقاومت به انسولین همراه می باشد. چاقی در پرفشاری خون ، افزایش کلسترول LDL خون (کلسترول بد) ، کاهش کلسترول HDL (کلسترول خوب) و افزایش قند خون دخیل می باشد.
چاقی شکمی بویژه با عوامل خطرزای متابولیک در ارتباط می باشد. سندرم متابولیک مجموعه ای از عوارض متابولیک چاقی است.
در مشکل مقاومت به انسولین، بدن بخوبی نمی تواند از انسولین استفاده نماید. بدن در زندگی روزانه برای تبدیل قند و نشاسته به انرژی نیاز به انسولین دارد. اگر بدن نتواند این کار را انجام دهد، دیابت یا بیماری قند رخ می دهد.
در برخی از افراد مقاومت به انسولین به ارث می رسد. در این افراد عوامل اکتسابی (مانند افزایش چربی بدن وعدم فعالیت جسمانی) می توانند سبب ایجاد مقاومت به انسولین و سندرم متابولیک شوند. اکثر افراد مبتلا به مقاومت به انسولین، همزمان مبتلا به چاقی شکمی نیز می باشند.
پیشگیری از ابتلا به سندروم متابولیک
افراد مبتلا به سندروم متابولیک از طریق کنترل عوامل خطرزای خود می توانند خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی و دیابت را کاهش دهند.
کارشناسان بهترین راه پیشگیری از ابتلا به سندروم متابولیک را حفظ وزن سالم، بهبود برنامه غذایی و داشتن تحرک بدنی عنوان می کنند.
شاخص توده بدنی (BMI) کمتر از 25 و اندازه دور کمر کمتر از 90 سانتی متر برای زنان و کمتر از 100 سانتی متر برای مردان بهترین وضعیت پیشگیری از ابتلا به سندرم متابولیک است.
در این قسمت برخی از اقدامات مهم جهت کنترل سندرم متابولیک ذکر می شود :
- بطور مداوم وزن خود را کنترل کنید (بخصوص چاقی شکمی).
- قند خون ، چربی های خون و فشار خون خود را مرتب کنترل کنید.
- عوامل خطرزای خود را تحت درمان قرار دهید، مانند افزایش چربی های خون ، پر فشاری خون و قند بالای خون.
- داروهای ضد فشار خون خود را با نظر پزشک مصرف کنید، چرا که داروهای مختلف دارای اثرات متفاوتی بر روی حساسیت به انسولین می باشند.