حسن روحانی، نامزد انتخابات ریاست جمهوری، شامگاه پنجشنبه، ۲۱ اردیبهشت، برنامه مدون خود برای دولت دوازدهم را منتشر کرد. او در مقدمه این برنامه چنین نظر میدهد که تلاشها برای حذف «جریان ملی- مذهبی» و اصلاحطلبان در کشور به نتیجه نرسیده است.
آقای روحانی در برنامه و خطمشی مدون خود که با عنوان «دوباره ایران» منتشر شد همچنین اشاره میکند که محمد مصدق «مورد احترام» و محمد خاتمی «تاثیرگذار» است.
دیگر نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ۹۶ هنوز برنامهای مدون ارائه نکردهاند.
حسن روحانی در مقدمه این برنامه اعلام کرد که «کوشش برای حذف جریان موسوم به ملی- مذهبی به سرانجام نرسید و محمد مصدق هنوز شخصیت مورد احترام آحاد جامعه است».
به گفته آقای روحانی، اصولگرایان سعی کردند اصلاحطلبان را از صحنه سیاست ایران حذف کنند، ولی اصلاحطلبان در انتخابات مجلس دهم «قاطعانه در تهران پیروز شدند و رئیس دولت اصلاحات میتواند با یک کلام بر انتخابات اثرگذار باشد».
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری همچنین «پاسخگو نبودن» و مالیات ندادن برخی از بنیادهای اقتصادی، شرکتهای متعلق به نهادهای مذهبی و دستگاههایی متعلق به نهادهای عمومی غیردولتی را از جمله «معضلات» کشور دانست.
اشاره آقای روحانی میتواند به پرداخت نکردن مالیات توسط نهادهایی چون آستان قدس رضوی و قرارگاه خاتم الانبیای سپاه پاسداران باشد که با نامزدی ابراهیم رئیسی، تولیت آستان قدس رضوی، به موضوع داغ بحثهای اخیر بدل شده است.
آقای روحانی در بخش اقتصادی برنامه خود به عملکرد دولت یازدهم اشاره و بر ادامه برنامه های خود در صورت پیروزی دوباره تاکید کرده است.
وی در این برنامه از اصلاح نظام بانکی، توسعه بازار سرمایه، افزایش اشتغال با بهبود کیفیت زندگی، اصلاح محیط کسب و کار، توسعه بخش خصوصی، و سیاستهای کاهش فقر (عدالت درآمدی) سخن گفته است.
مقامهای دولت حسن روحانی با استناد به مواردی چون رشد اقتصادی ۱۱ درصدی و یکرقمی شدن تورم از بهتر شدن شرایط اقتصادی مردم در مقایسه با دوره آغازین این دولت خبر میدهند، گرچه برخی از تحلیلگران و رسانهها اعلام میکنند که رشد اقتصادی هنوز تأثیر محسوسی در وضعیت زندگی مردم ایران و اشتغال نداشته است.
در این زمینه فریدون خاوند، تحلیلگر اقتصادی، در اسفند گذشته، در تحلیلی در رادیوفردا نوشت که یکی از مهمترین دلایل وخامت بیشتر بازار کار به رغم افزایش نرخ رشد، نفتی بودن رشد است و در واقع به راه افتادن صنعت نفت و افزایش تولید و صادرات این کالا به خودی خود اشتغالزا نیست.
چند برنامه برای ایجاد اشتغال
آقای روحانی در برنامه خود طرحهایی را نیز برای افزایش میزان اشتغال ارائه کرده که از جمله آنها «طرح مشوقهای کارفرمایی»، «طرح اشتغال امید» و «طرح توسعه کسب و کار و اشتغال پایدار (تکاپو)» است.
در «طرح اشتغال امید» چهار ماه فرصت کارآموزی برای جوانان جویای کار فراهم می شود و این افراد از تسهیلاتی نیز استفاده می کنند که از جمله آنها دو سال بیمه تامین اجتماعی و کمکهزینه تا سقف ۶۰۰ هزار تومان است.
در برنامه حسن روحانی «طرح کارانه اشتغال جوانان» مشهور به «کاج» نیز ارائه شده است.
آقای روحانی پیش از این نیز از این طرح سخن گفته بود. در این طرح، جوانان در بنگاه های اقتصادی کارآموزی خواهند کرد و در مدت کارآموزی دولت بیمه آنان را پرداخت خواهد کرد.
در طرح «تکاپو» نیز حسن روحانی برنامه خود برای ایجاد شغلهای جدید در تعدادی از صنایع ایران را اعلام کرده است.
از جمله بر اساس این طرح در صنعت پوشاک در استانهای سیستان و بلوچستان، تهران، خراسان رضوی، خراسان شمالی، لرستان، خوزستان، گیلان، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، ایلام، اصفهان و کرمانشاه طرحهایی اجرا خواهد شد.
جذب حداقل صد میلیون دلار سفارش خارجی، ایجاد مرکز جامع و مشترک توسعه تجارت و بازارهای بینالمللی صنعت پوشاک کشور و ایجاد ۶۰ شبکه تولید پوشاک روستایی در روستاها از جمله بخشهای این طرح است.
محمدباقر قالیباف وعده ایجاد پنج میلیون شغل و پرداخت ۲۵۰ هزار تومان به بیکاران و ابراهیم رئیسی، دیگر نامزد اصولگرا، وعده ایجاد شش میلیون شغل و افزایش سه برابری یارانه افراد کمدرآمد را مطرح کرده است.
در مقابل رئیس مجلس، احمد توکلی، نماینده اصولگرای مجلس نهم و برخی از اقتصاددانان اجرای این وعده ها را غیرممکن دانسته و اعلام کردهاند که هزینه اجرای این وعده ها برابر با چندین برابر بودجه کل کشور است.
این دو نامزد انتخابات ریاست جمهوری با این حال اصرار دارند که وعده هایشان قابل اجرا است.
برنامه سیاسی
حسن روحانی در بخش سیاسی برنامه خود نیز بر مواردی چون اجرای منشور حقوق شهروندی، اجرای قانون انتشار و دسترسی آزادانه به اطلاعات، تدوین و اجرای قوانین شفافیت همهجانبه و توسعه مشارکت سیاسی، افزایش مشارکت اقوام و اقلیتها تاکید کرده است.
اما بیان دوباره این وعده ها در حالی است که آقای روحانی در پیگیری بخشی از وعده های خود که در کارزار انتخابات ریاست جمهوری ۹۲ عنوان کرده بود، از جمله رفع حصر میرحسین موسوی و مهدی کروبی موفق نبوده است.
به گفته برخی از نهادهای مدافع حقوق بشری، وضعیت نقض حقوق بشر در ایران در دوران چهار ساله دولت آقای روحانی، بهبود نداشته و در داخل کشور هم تشکلهای دانشجویی همچنان به فشار و سرکوب در فضای دانشگاهها معترض هستند.
در این زمینه پیشتر شیرین عبادی، برنده ایرانی جایزه صلح نوبل، کارنامه دولت حسن روحانی در زمینه رعایت آزادیهای قانونی را «بسیار ضعیف» دانسته و از این که آقای روحانی برخلاف وعدههای انتخاباتی «هیچ تغییری» در وزارت اطلاعات اعمال نکرده انتقاد کرده است.
مؤسسه «خانه آزادی» نیز در تازهترین گزارش سالانه خود با اشاره به افزایش فشار بر آزادی رسانهها در جهان، ایران را یکی از ده کشور غیرآزاد در زمینه آزادی رسانه معرفی کرده است.