«هیات ویژه گزارش ملی بررسی حادثه ساختمان پلاسکو» هر گونه فرضیهای مبنی بر وقوع انفجار یا وجود مواد قابل انفجار «در هر سطحی» را رد کرد و بنیاد مستضعفان، شهرداری تهران، وزارت تعاون، وزارت راه و شهرسازی و وزارت کشور را از جمله مقصران بروز آتشسوزی و فروریزی ساختمان پلاسکوی تهران معرفی کرد.
عصر چهارشنبه ۱۶ فروردین به وقت تهران، جلسهای در هیات دولت برگزار شد که رئیس هیات ویژه تشکیل شده از سوی رئیس جمهوری ایران، نتایج تحقیقات را ارائه کرد.
در این گزارش عنوان شده که علت آتش سوزی «اتصال برق و احتمالا نشت همزمان گاز از کپسول گاز» بوده است.
مواردی مانند وجود مقادیر فوق العاده زیاد پارچه در ساختمان، نبود پلکان اضطراری و وجود اشکال در پلکان و عدم انطباق راه خروج با طراحی صحیح و برابر با اصول ایمنی در برابر آتش، عدم وجود سیستم بارنده خودکار (اسپرینکلر) در ساختمان، نبودن یک سیستم گرمایشی استاندارد و وجود تعداد زیادی کپسولهای گاز پیک نیکی و وجود موانع زیاد برای فعالیت آتش نشانان نیز از جمله عوامل گسترش آتش سوزی معرفی شده است.
این هیات همچنین توضیح داده که بنیاد مستضعفان به عنوان مالک پلاسکو، در برابر «اخطارها مبنی بر ناایمن بودن ساختمان، مالک اقدام موثری انجام نداده است». ضمن این که شهرداری تهران هم در انجام وظایف خود و ایمن سازی ساختمان «کوتاهی کرده است.»
در این گزارش به «کوتاهی» وزارت تعاون در بازرسی حفاظت فنی از کارگاههای واقع در ساختمان پلاسکو؛ «کمتوجهی» وزارت راه و شهرسازی؛و عدم «اقدام موثر» از سوی وزارت کشور هم اشاره شده است.
روز سیام دی ماه ساختمان پلاسکو یکی از قدیمیترین ساختمانهای بلندمرتبه تهران در خیابان جمهوری بر اثر آتشسوزی فروریخت و پس از هشت روز آواربرداری مجموعا پیکر ۱۹ قربانی این حادثه کشف شد. ۱۶ تن از کشتهشدگان آتشنشان بودهاند.
زیر آوار ماندن آتش نشانان در حادثه ساختمان پلاسکو از یک سو با موج بزرگی از ابراز همدردی با آتش نشانان در داخل و خارج ایران روبرو شد و از سوی دیگر انتقادات بسیاری به عملکرد مدیریت شهری در ایمنسازی ساختمانها و تجهیز آتشنشانی در پی داشت.
منتقدان معتقد بودند که شهرداری تهران در هشدارها و برخورد با ساختمانهای ناایمن همچون ساختمان پلاسکو در تهران تلاش کافی نکرده است.
از سوی دیگر اختصاص نیافتن بودجه کافی برای تجهیز آتشنشانی و مدیریت آواربرداری و نجات زیر آوارماندگان هم موجب انتقاداتی به محمد باقر قالیباف، شهردار تهران شد.