میوه های خانواده مرکبات با رنگ های درخشان و جذاب خود روشنایی آفتاب را وارد روزهای زمستان می کنند. اما این میوه ها تنها زیبا و خوشمزه نیستند، بلکه فواید سلامت قابل توجهی نیز ارائه می کنند.
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "اتوریتی نیوتریشن"، این دسته از میوه ها شامل لیموها، لیموترش ها، پرتقال ها، و گریپ فروت ها و همچنین نمونه های پیوندی و ارقام بیشتر می شوند. مرکبات فواید سلامت مختلفی از تقویت سیستم ایمنی تا مبارزه با سرطان را ارائه می کنند.
مرکبات چیست؟
میوه های خانواده مرکبات روی درخت ها و درختچه های شکوفه دهنده رشد می کنند. پوستی چرمی و مغز میوه سفید که بخش آبدار را در بر گرفته است از ویژگی های میوه های این خانواده محسوب می شوند. مرکبات بومی استرالیا، گینه نو، کالدونیای نو و احتمالا جنوب شرق آسیا هستند.
امروزه، مرکبات در آب و هوای گرمسیری و نیمه گرمسیری در سراسر جهان پرورش داده می شوند. از تولیدکنندگان اصلی مرکبات می توان به اسپانیا، برزیل، چین، آمریکا، مکزیک و هند اشاره کرد. جالب توجه است که نزدیک به یک سوم از میوه های خانواده مرکبات برای تهیه آبمیوه مورد استفاده قرار می گیرند.
از محبوب ترین انواع میوه های خانواده مرکبات می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پرتقال های شیرین: والنسیا، پرتقال خونی، کارا کارا، ناول
- ماندارین ها: ساتسوما، کلمانتین، تانگور، تانجلو
- لیمو ترش ها: ایرانی، کافیر، کی لایم
- گریپ فروت: سفید، سرخ یاقوتی، اوروبلانکو
- لیموها: یورکا، مایر
- انواع دیگر: سیترون، سوداچی، یوزو، پوملوس
آنها سرشار از ویتامین ها و ترکیبات گیاهی هستند
میوه های خانواده مرکبات منبع عالی برای ویتامین C هستند، که یک ماده مغذی تقویت کننده سیستم ایمنی است و پوست را نرم و کشسان نگه می دارد.
در حقیقت، تنها یک پرتقال متوسط می تواند کل ویتامین C مورد نیاز روزانه انسان را تامین کند.
میوه های خانواده مرکبات حاوی مقادیر خوبی از ویتامین ها و مواد معدنی دیگر هستند، که بدن برای عملکرد درست به آنها نیاز دارد، و از آن جمله می توان به ویتامین های B، پتاسیم، فسفر، منیزیم و مس اشاره کرد.
همچنین، این میوه ها سرشار از ترکیبات گیاهی هستند، و فواید سلامت مختلف را ارائه می کنند، که آثار ضد التهابی و آنتی اکسیدانی از آن جمله اند.
این ترکیبات شامل بیش از 60 نوع از فلاونوئیدها، کاروتنوئیدها، و عصاره ها می شوند و مسئول بسیاری از فواید سلامت میوه های خانواده مرکبات هستند.
آنها منبع خوبی برای فیبر هستند
میوه های خانواده مرکبات منبع خوبی برای فیبر هستند. تنها یک فنجان پرتقال خرد شده حاوی چهار گرم فیبر است. برای آن که درک بهتری از موضوع داشته باشید، توصیه می شود برای هر 1,000 کالری مصرفی 14 گرم فیبر مصرف شود. از جمله فواید سلامت فیبر می توان به بهبود سلامت گوارش و کمک به کاهش وزن اشاره کرد.
پرتقال، به طور خاص، از محتوای فیبر محلول بالا، نوعی از فیبر که به کاهش سطوح کلسترول کمک می کند، برخوردار است. در مقایسه با میوه ها و سبزیجات دیگر، میوه های خانواده مرکبات به واسطه نسبت بالاتر فیبر محلول و نامحلول خود منحصر به فرد هستند.
آنها از کالری پایین برخوردار هستند
اگر به دقت مراقب میزان کالری مصرفی خود هستید، میوه های خانواده مرکبات گزینه خوبی برای شما هستند. آنها دارای کالری پایین هستند، در شرایطی که محتوای آب و فیبر بالای آنها به کسب احساس سیری کمک می کنند. همچنین، نتایج مطالعه ای که در سال 2015 منتشر شد، پیوند بین مصرف میوه های خانواده مرکبات و کاهش وزن را نشان داد.
آنها می توانند خطر سنگ کلیه را کاهش دهند
سنگ های کلیه بلورهای معدنی دردناک هستند. آنها می توانند زمانی که ادرار بسیار غلیظ می شود و یا هنگامی که میزان بالاتر از حد عادی مواد معدنی سنگ ساز در ادرار وجود دارند، شکل بگیرند.
یک نوع از سنگ کلیه در نتیجه سطوح پایین سیترات در ادرار ایجاد می شود. بسیاری از میوه ها و سبزیجات، به ویژه میوه های خانواده مرکبات، می توانند سطوح سیترات را در ادرار افزایش دهند و خطر ابتلا به سنگ های کلیه را کاهش دهند.
نوشیدن آبمیوه مرکباتی یا خود این میوه ها جایگزینی طبیعی برای مکمل های سیترات پتاسیم محسوب می شود.
آنها می توانند به مبارزه یا محافظت در برابر سرطان کمک کنند
مطالعات بسیاری میوه های خانواده مرکبات را با خطر کاهش یافته برخی سرطان ها، از جمله سرطان ریه، سرطان مری، سرطان پستان و سرطان لوزالمعده پیوند داده اند.
این میوه ها حاوی ترکیبات گیاهی، از جمله فلاونوئیدها، هستند که ممکن است در برابر سرطان از انسان محافظت کنند. برخی از این فلاونوئیدها به عنوان آنتی اکسیدان عمل می کنند و ممکن است بیان برخی ژن های مشخص که مسئول برخی بیماری های انحطاطی، از جمله سرطان، هستند را مسدود کنند.
میوه های خانواده مرکبات ممکن است از طریق سرکوب سرطان ها، مسدود کردن شکل گیری سرطان های جدید و غیر فعال کردن عوامل سرطانزا به مبارزه با این بیماری کمک کنند.
آنها حاوی مواد مغذی تقویت کننده سلامت قلب هستند
مصرف میوه های خانواده مرکبات می تواند برای قلب انسان خوب باشد. مطالعه ای که توسط پژوهشگران ژاپنی انجام شد، نشان داد، افرادی که میزان بیشتری از این میوه ها مصرف می کنند، با نرخ های پایینتر ابتلا به بیماری قلبی و سکته مغزی مواجه هستند.
ترکیبات مختلفی در میوه های خانواده مرکبات می توانند سلامت قلب را بهبود ببخشند. به عنوان مثال، فیبر محلول آنها و فلاونوئیدها ممکن است از طریق افزایش سطوح کلسترول خوب (HDL) و کاهش سطوح کلسترول بد (LDL) و تری گلیسیرید، شرایط کلسترول بدن را بهبود ببخشند.
بسیاری از فلاونوئیدهای موجود در میوه های خانواده مرکبات، مانند نارینجین، از جمله آنتی اکسیدان های قوی محسوب می شوند، که به روش های مختلف سلامت قلب را بهبود می بخشند.
آنها می توانند از مغز محافظت کنند
فلاونوئیدهای موجود در میوه های خانواده مرکبات ممکن است به پیشگیری از بیماری های انحطاط عصبی، مانند آلزایمر و پارکینسون، که در نتیجه تجزیه سلول ها در سیستم عصبی شکل می گیرند، کمک کنند.
التهاب در شکل گیری این بیماری ها نقش دارد. فلاونوئیدهای موجود در میوه های خانواده مرکبات دارای ویژگی های ضد التهابی هستند و تصور می شود به محافظت در برابر زنجیره ای از رویدادها که موجب انحطاط سیستم عصبی می شوند، کمک می کنند.
فلاونوئیدهایی مانند هسپریدین و آپیجنین نشان داده اند که از سلول های مغزی محافظت می کنند و عملکرد مغز را بهبود می بخشند.
جنبه های منفی میوه های خانواده مرکبات
به رغم تصویر کلی مثبت میوه های خانواده مرکبات، چند جنبه منفی بالقوه نیز درباره آنها وجود دارد.
مقادیر زیاد می تواند موجب پوسیدگی دندان شود
مصرف مقادیر زیاد میوه های خانواده مرکبات و آبمیوه های مرکباتی می تواند خطر پوسیدگی دندان را افزایش دهد، زیرا اسید موجود در این میوه ها می تواند مینای دندان را از بین ببرد.
آبمیوه ها به اندازه خود میوه سالم نیستند
در شرایطی که آب پرتقال و آب گریپ فروت حاوی ویتامین C و مواد مغذی دیگر هستند، اما به اندازه خود میوه سالم نیستند. آبمیوه های مرکباتی قند بیشتر و فیبر کمتر نسبت به مصرف میوه کامل را ارائه می کنند.
قند بیشتر در هر وعده به معنای کالری بیشتر است. نوشیدن آبمیوه و دیگر نوشیدنی های حاوی کالری بالا می تواند به افزایش وزن منجر شود.
همچنین، هنگامی که بدن مقادیر زیاد فروکتوز (قند موجود در آبمیوه) را دریافت می کند، این قند به سرعت جذب جریان خون شده و به کبد می رسد. اگر میزان فروکتوز دریافتی کبد بیش از اندازه توانایی پردازش این اندام باشد، فروکتوز اضافی به چربی تبدیل می شود. با گذشت زمان، این ذخیره های چربی می توانند موجب شکل گیری بیماری کبد چرب شوند.
دریافت فروکتوز از میوه کامل مشکل ساز نیست، زیرا مقادیر کمتری در هر وعده دریافت می کنید. افزون بر این، فیبر موجود در میوه موجب می شود تا فروکتوز آرامتر در جریان خون جذب شود.
گریپ فروت می تواند با برخی داروها تداخل ایجاد کند
مصرف گریپ فروت یا نوشیدن آب این میوه می تواند برای افرادی که برخی داروهای مشخص را مصرف می کنند، مشکل آفرین باشد. آنزیمی در روده وجود دارد که جذب برخی داروهای مشخص را کاهش می دهد. فورانوکومارین، یک ترکیب شیمیایی در گریپ فروت با این آنزیم پیوند تشکیل می دهد و از عملکرد درست آن جلوگیری می کند.
در نتیجه، بدن میزان بیشتری از دارو که قرار است جذب شود را دریافت می کند.
از جمله داروهایی که مصرف گریپ فروت می تواند با آنها تداخل ایجاد کند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
برخی استاتین ها، برای کلسترول بالا، مانند لیپیتور و زوکور
برخی داروهای مسدودکننده کانال کلسیم، برای فشار خون بالا، مانند پلندیل و پروکاردیا
سیکلوسپورین، یک داروی سرکوب کننده سیستم ایمنی
برخی از بنزودیازپین ها، مانند والیوم، هالسیون و ورسد
داروهای دیگر از جمله آلگرا، زولوفت و بوسپار