ایران و عربستان اعزام زائران ایرانی به حج را بررسی می‌کنند

محمدی نسبت به اعزام زائران ایرانی در سال جاری ابراز خوشبینی کرده است حمید محمدی، سرپرست سازمان حج و زیارت جمهوری اسلامی با تایید برنامه مذاکره با مقامات سعودی در مورد اعزام زائران ایرانی به حج، نسبت به احتمال حل اختلاف دو طرف در این زمینه ابراز خوشبینی کرده است.
 
آقای محمدی در گفتگو با خبرگزاری دانشجویان - ایسنا - گفته است که عربستان در ماه‌های ربیع‌الاول و ربیع‌الثانی هر سال دعوتنامه‌هایی را برای کشورهای مختلف ارسال و از آنان برای مذاکره پیرامون نحوه اعزام زائران آن کشورها به مراسم حج دعوت می‌کند و نوبت ایران، روز ۵ اسفند برابر ۲۵ جمادی‌الاول تعیین شده است.
 
حدود دو هفته پیش، مقامات سعودی اعلام کردند که از نمایندگان جمهوری اسلامی برای مذاکره پیرامون اعزام زائران ایرانی به حج دعوت کرده‌اند. سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی دریافت هرگونه دعوتنامه‌ای را تکذیب کرد. اما وزیر حج عربستان گفت که دولت سعودی از زائران تمامی کشورها استقبال می‌کند و از نمایندگی ایران در امور حج نیز مانند سایر کشورها برای گفتگو پیرامون ورود زائران این کشور دعوت به عمل آمده است.
 
نماینده رهبر جمهوری اسلامی در امور حج نیز بعدا دریافت چنین دعوتنامه‌ای را مورد تایید قرار داد و گفت که هیئتی برای مذاکره به عربستان سعودی اعزام خواهد شد.
 
سرپرست سازمان حج ایران گفته است که اگر مذاکرات دو طرف به نتیجه برسد "و مطالبات ایران در راستای حفظ عزت، شأن و عزت زائران تامین شود، مشکلی برای عملیات حج نخواهیم داشت چون برنامه‌ریزی‌ها شروع شده است."
 
یک سال پیش، در پی حمله به مراکز دیپلماتیک عربستان سعودی در ایران، دولت آن کشور جمهوری اسلامی را به کوتاهی در حفظ امنیت دیپلمات‌های خود متهم و روابط خود را با ایران قطع کرد. با اینهمه، مقامات سعودی گفتند که قطع روابط مانع از اعزام زائران ایرانی به حج نخواهد شد. در ماه‌های بعد، مذاکراتی بین دو طرف برای انجام ترتیبات اعزام زائران ایرانی صورت گرفت اما سرانجام مقامات جمهوری اسلامی اعلام کردند که این مذاکرات به نتیجه نرسیده و خواست‌های آنان برآورده نشده است و زائران ایرانی به حج اعزام نخواهند شد.
قاضی عسکر گفته است که در سال گذشته "ایران به هیچ عنوان آمادگی تعطیل حج" را نداشت دولت عربستان سعودی تاکید داشت که به دلیل "عدم امنیت دیپلماتیک" در ایران، روادید زائران ایرانی در کشور ثالث صادر شود در حالیکه مقامات جمهوری اسلامی خواستار اعزام نمایندگان دولت عربستان به تهران و صدور روادید در ایران بودند. چنین اقدامی به معنی تغییر نظر دولت سعودی در مورد امنیت اماکن دیپلماتیک در ایران بود و مقامات سعودی آن را قابل قبول ندانستند.
 
جمهوری اسلامی همچنین اعلام کرد که در مورد توانایی دولت سعودی در حفظ امنیت زائران ایرانی اطمینان ندارد و عربستان را به خودداری از دادن تضمین کافی در این زمینه متهم کرد. در مقابل، منابع دولتی عربستان تلویحا گفتند که ایرانیان خواستار برگزاری تظاهرات سیاسی در جریان حج بودند و چنین اقدامی را با "روح وحدت اسلامی" مغایر دانستند.
 
با تصمیم ایران به خودداری از اعزام حجاج به حج واجب سال گذشته، عربستان سعودی دولت جمهوری اسلامی را متهم کرد که عمدا مانع از برگزاری مراسم حج توسط زائران ایرانی شده اما مقامات جمهوری اسلامی متقابلا عربستان سعودی را به کارشکنی در این زمینه متهم کردند.
حمله به مراکز دیپلماتیک سعودی باعث قطع روابط و جلوگیری از اعزام زائران به حج شد آقای محمدی گفته است که در مذاکرات سال گذشته، "راهکارهای مورد توافق" در زمینه صدور روادید تعیین شد و افزود که یکی از راه حل‌ها، صدور ویزای الکترونیکی بود. وی گفت: "به احتمال زیاد در مذاکرات امسال چالشی در این زمینه نداشته باشیم." وی همچنین گفت که عربستان سعودی در مورد ترکیب هیئت اعزامی برای مذاکره محدودیتی در نظر نگرفته و نماینده رهبر جمهوری اسلامی نیز در این هیئت عضویت خواهد داشت.
 
در مورد برنامه‌ریزی برای حج سال آینده، خبرگزاری ایرنا به نقل از علی قاضی عسگر، نماینده رهبر جمهوری اسلامی در امور حج و زیارت، جلسه مذاکره بین نمایندگان ایران و مقامات سعودی در مورد حج را تایید کرده است. وی گفته است که "امیدواریم مسئولان عربستان نیز همراهی کنند تا بتوانیم حجی آبرومند و عزتمند داشته باشیم." آقای قاضی عسگر به ایرنا گفته است که "حجاج جمهوری اسلامی ایران در میان کشورها بهترین حج را انجام می‌دهند و نمونه هستند" هرچند در مورد نحوه خاص برگزاری حج توسط زائران ایرانی توضیحی نداده است.
 
وی گفت که جمهوری اسلامی در سال گذشته "به هیچ عنوان آمادگی تعطیلی حج را نداشتیم" و افزود که مقامات سعودی دیر عمل کردند و امکان اعزام زائران وجود نداشت.
 
در مورد شروط جمهوری اسلامی برای اعزام زائران، آقای قاضی عسکر گفت که "ما به عنوان شرط، چیزی را مطرح نمی‌کنیم اما به هر حال در مورد اعزام حجاج مسیئلی داریم که اگر حل نشود، طبیعی است که برای اعزام با مشکل روبرو خواهیم شد اما امیدواریم در مذاکراتی که انجام می‌شود مسایل حل شود."
 
دولت ایران در فروردین سال ۱۳۹۴ اعزام زائر به حج عمره را در اعتراض به آنچه که عدم رسیدگی شفاف مقامات سعودی به ماجرای "تعرض" به دو نوجوان ایرانی در فرودگاه جده می‌خواندند متوقف کرد. چند روز پیش، خبرگزاری تسنیم در مصاحبه با علی قاضی عسگر درباره اظهارات منابع وزارت خارجه در مورد ادامه توقف حج عمره سئوال کرد. به گزارش تسنیم، وی گفت "فعلاَ هیچ چیز در این راستا قطعی نیست وما زمانی که شرایط برایمان فراهم شود در مراسم حج حضور پیدا خواهیم کرد اما بدون شک مشکلاتی که وجود داشته است باید حل شود."