کاهش وزن غیر قابل توضیح می تواند نشانه ای از مشکل تیروئید باشد. پرکاری تیروئید که به نام بیماری گریوز نیز شناخته می شود یک نوع بیماری خود ایمنی است که انتشار مقادیر بیش از اندازه از هورمون تیروئید توسط غده تیروئید را موجب می شود.
هنگامی که کلمه سوء تغذیه را می شنوید، احتمالا بیشتر تصویر کودکانی رنجور و گرسنه در کشورهای در حال توسعه در ذهن شما نقش می بندد. با این وجود، سوء تغذیه یا عدم دریافت مواد مغذی مناسب به مقدار مناسب در هر نقطه از جهان وجود دارد و می تواند هر فردی در هر سنی را تحت تاثیر قرار دهد. در حقیقت، نزدیک به 50 درصد از بیماران بستری در بیمارستان های سراسر جهان به خوبی تغذیه نمی شوند یا در معرض خطر سوء تغذیه قرار دارند.
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "ریدرز دایجست"، بستری شدن در بیمارستان می تواند به سوء تغذیه منجر شود زیرا در شرایطی که بیماران از مراقبت درمانی بهره می برند، ممکن است به میزان درست و کافی مواد مغذی برای یک زندگی سالم دریافت نکنند. اگر سوء تغذیه در طولانی مدت ادامه داشته باشد، این شرایط می تواند تاثیر قابل توجهی بر سلامت فرد داشته باشد و به کاهش وزن بدون دلیل منجر شود.
در شرایطی که افراد مسن در معرض خطر بیشتری به واسطه مصرف دارو یا کاهش اشتهای ناشی از افزایش سن قرار دارند، یک رژیم غذایی نامتعادل می تواند به شکل گیری سوء تغذیه در افراد جوان و احتمالا سالم نیز منجر شود. بهترین روش برای درمان سوء تغذیه پیشگیری از آن پیش از جدی شدن شرایط است. بر همین اساس، باید نسبت به مصرف وعده های غذایی متعادل حاوی میزان کافی از پروتئین، چربی، و کربوهیدارت ها اطمینان حاصل شود. اگر در بیمارستان بستری شده اید، توجه ویژه ای به مواد مغذی داشته باشید و در این زمینه با پزشک خود صحبت کنید تا از تغذیه مناسب حین حضور و پس از ترک بیمارستان اطمینان حاصل شود.
در ادامه با برخی دلایل که کاهش غیر قابل توضیح وزن می تواند نشانه ای از یک مشکل جدی باشد بیشتر آشنا می شویم.
از دست دادن عضلات (کم ماهیچگی)
پژوهش ها نشان داده اند که نادیده گرفتن سلامت عضله یکی از دلایل اصلی زوال توده عضلانی با افزایش سن است. اصطلاح فنی که برای این شرایط به کار می رود «سارکوپنیا» یا کم ماهیچگی است که می تواند از اوایل دهه چهارم زندگی فرد آغاز شود و به کاهش وزن غیر قابل توضیح و کاهش قدرت، انرژی و تحرک وی منجر شود.
در شرایطی که تغییرات هورمونی می توانند بر روند ساخت و ذخیره عضله با افزایش سن تاثیرگذار باشند، بیشتر موارد کم ماهیچگی با تغذیه نامناسب و کم تحرکی پیوند خورده اند. یکی از بهترین گزینه ها برای پیشگیری از تحلیل رفتن ماهیچه ها و کاهش وزن مرتبط با آن افزودن پروتئین و ویتامین D بیشتر به رژیم غذایی است. افراد مسن به پروتئین بیشتری برای عضله سازی نیاز دارند زیرا بدن با افزایش سن از کارایی کمتری در پردازش پروتئین برخوردار می شود. همچنین، افزودن تمرینات کار با وزنه به برنامه ورزشی ایده خوبی محسوب می شود.
سرطان
به طور کلی، سرطان می تواند موجب کاهش وزن شود، اما انواع مختلفی از سرطان مانند ریه، لوزالمعده، مجاری صفراوی و روده بزرگ وجود دارند که در زمینه کاهش وزن غیر قابل توضیح شناخته شدهتر هستند. عملکرد غیر طبیعی سلول های سرطانی می تواند شرایط را از کنترل خارج کرده، سوخت و ساز را تسریع کند، و با استفاده از منابع موجود تمام بدن را فرسوده سازد که این شرایط به کاهش وزن منجر می شود.
درمان سرطان نیز می تواند به کاهش وزن منجر شود. پرتو درمانی و شیمی درمانی اغلب به کم اشتهایی منجر می شوند و می توانند موجب شکل گیری عوارض جانبی مانند تهوع، استفراغ، و دردهای دهان شوند که تمایل بیمار به غذا خوردن را کاهش می دهند.
پرکاری تیروئید
کاهش وزن غیر قابل توضیح می تواند نشانه ای از مشکل تیروئید باشد. پرکاری تیروئید که به نام بیماری گریوز نیز شناخته می شود یک نوع بیماری خود ایمنی است که انتشار مقادیر بیش از اندازه از هورمون تیروئید توسط غده تیروئید را موجب می شود. این شرایط سوخت و ساز را تسریع می کند و کار را به جایی می رساند که بدن کالری بیشتری نسبت به آن چه می تواند مصرف کند، می سوزاند.
از جمله دلایل پر کاری تیروئید می توان به تیروئیدیت هاشیموتو، مصرف برخی داروهای مشخص مانند لیتیوم، پرتو درمانی گردن، عمل جراحی تیروئید، بارداری، و کمبود ید اشاره کرد. بررسی سلامت تیروئید از طریق آزمایش خون امکان پذیر است.
اچآیوی و ایدز
سندرم نقص ایمنی اکتسابی که به نام ایدز نیز شناخته می شود، یک بیماری مزمن و بالقوه تهدیدکننده جان انسان است که به واسطه ویروس نقص ایمنی انسانی (اچآیوی) شکل می گیرد. اچآیوی می تواند جذب مواد مغذی را برای بدن دشوار سازد که به سوء تغذیه منجر می شود و می تواند اشتها را کاهش دهد. در شرایطی که هنوز درمانی برای اچآیوی یا ایدز کشف نشده است، برخی داروها می تواند به طور قابل توجهی پیشرفت بیماری را کند کنند و به فرد مبتلا اجازه دهند یک زندگی عادی داشته باشد.
بیماری زخم گوارشی
زخم های گوارشی یا پپتیک در پوشش داخلی معده و همچنین بخش بالایی روده کوچک ایجاد می شوند. این زخم ها موجب شکل گیری درد و افزایش تولید اسید می شوند که به رفلاکس منجر می شود. از آنجایی که نشانه اصلی زخم های گوارشی درد در ناحیه معده است، اغلب به کاهش اشتها منجر می شوند. اصلاحات در سبک زندگی به همراه مصرف دارو بهترین روش برای درمان این بیماری و کاهش وزن مرتبط با آن است.
افسردگی
افسردگی یک اختلال خلقی است که به یک احساس مداوم غم و از دست دادن علاقه به بیشتر چیزها - حتی گزینه هایی که فرد تا پیش از این از آنها لذت می برده است - منجر می شود. در شرایطی که افزایش وزن یکی از نشانه های ابتلا به افسردگی می تواند باشد، کاهش وزن نیز از نشانه های آن است. یکی از عوارض جانبی افسردگی کم اشتهایی است که به طور طبیعی منجر به کاهش وزن فرد مبتلا می شود. با مراجعه به پزشک می توانید بهترین روش درمانی را برای مقابله با افسردگی و کاهش وزن مرتبط با آن پیدا کنید.
نارسایی احتقانی قلب
این بیماری مرگبار زمانی رخ می دهد که قلب قادر به پمپاژ خون و اکسیژن کافی نیست. یکی از نشانگرهای مهم این بیماری یا وخیمتر شدن شرایط قلب، کاهش وزن سریع و غیر قابل توضیح است (از دست دادن حداقل 7.5 درصد از وزن عادی بدن طی شش ماه) که به نام کاشکسی قلبی شناخته می شود.
از آنجایی که روده همانند اندام های دیگر بدن به جریان خون مناسب نیاز دارد، پژوهشگران بر این باورند که کاهش جریان خون می تواند عامل نشانه های مشکلات گوارشی و کاهش وزن مرتبط با نارسایی قلبی باشد. اگر خود شما یا فردی دیگر کاهش وزن سریع به همراه تنگی نفس، سرفه مزمن، خستگی، و تهوع را تجربه می کند، بلافاصله به پزشک مراجعه کرده تا احتمال نارسایی احتقانی قلبی بررسی شود.
دیابت
ما اغلب دیابت را با افزایش وزن و چاقی مرتبط می دانیم، اما کاهش وزن می تواند یکی از نشانه های شگفت آور ابتلا به دیابت باشد. زمانی که بدن دیگر قادر به تولید انسولین کافی نیست، گلوکز در جریان خون شکل نمی گیرد تا به عنوان انرژی استفاده شود. هنگامی که نارسایی انسولین وجود دارد، بدن سوزاندن چربی و عضله را برای کسب انرژی آغاز می کند که این شرایط به کاهش وزن بدن منجر می شود.
اعتیاد به الکل
الکل می تواند به شکل گیری نفخ منجر شود و اعتیاد به الکل می تواند کاهش چشمگیر وزن را به همراه داشته باشد. این شرایط به واسطه احساس پری افزایش یافته و سیری زودهنگام شکل می گیرد. افزون بر این، اعتیاد به الکل می تواند به شکل گیری بیماری زخم گوارشی منجر شود که این شرایط نیز کاهش وزن را موجب می شود.