شکایت نهادهای سنتی از کسب‌و‌کار آنلاین در ایران

در پی رونق گرفتن کسب و کارهای اینترنتی در ایران، نهادهای سنتی نسبت به فعالیت این کسب و کارهای تازه اعتراض کرده و تلاش دارند تا فعالیت این کسب و کارها را متوقف کنند.
 
اتحادیه صنف فناوران رایانه وابسته به اتاق اصناف ایران، از اسنپ (Snapp) و تپسی (TAP30) دو تاکسی یاب آنلاین به دادگاه شکایت کرده و آنها را متهم کرده که "مجوزی برای فعالیت ندارند."
 
مهدی میرمهدی کمجانی، مدیر این نهاد صنفی که مسئول دادن مجوز صنفی برای فعالیت در بخش رایانه است، گفته به "اسنپ مجوز کافی نت و تپسی مجوز فعالیت تولید نرم‌افزار غیرسفارشی داده‌ایم، نه مجوز فعالیت تاکسی موبایلی."
 
به گفته رئیس اتحادیه صنف فناوران رایانه، اسنپ و تپسی مجوزی برای فعالیت خود نگرفته‌اند و "فعالیت بدون مجوز آنها در حکم تخلف است."
 
اسنپ و تپسی سرویس‌های هوشمند درخواست تاکسی - مشابه اوبر - هستند که در بین شهروندان تهرانی بسیار محبوب شده‌اند و بسیاری از آنها به جای استفاده از آژانس و تاکسی‌های تلفنی، از تاکسی‌های این دو شرکت استفاده می‌کنند.
 
اسنپ برادر بزرگتر تپسی است که دو سال پیش فعالیتش را با عنوان تاکسی‌یاب آغاز کرد و تپسی نیز چند ماهی است که به عنوان رقیب این شرکت کارش را آغاز کرده است.
 
ارزانی، کیفیت سرویس و دسترسی سریع از ویژگی‌های این دو اپلیکیشن است که باعث شده تا به سرعت جای خود را در بین شهروندان تهرانی باز کنند.
کارشناسان می‌گویند رشد سریع کسب و کارهای آنلاین در یکی دو سال اخیر باعث به خطر افتادن منافع گروه‌هایی در بازار سنتی شده است توسعه این دو شرکت با اعتراض شرکت تاکسیرانی و اتحادیه موسسات توریستی و اتومبیل کرایه نیز مواجه شده است. مهدی ابراهیمی معاون فنی و بهره‌برداری سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی تهران گفته "سازمان تاکسیرانی اعتراض خود نسبت به فعالیت گروه‌های اسنپ را به دستگاه‌های قضایی و نظارتی اعلام کرده زیرا قانون، شهرداری و سازمان تاکسیرانی را مرجع حمل مسافر و بار درون شهری قرار داده و این امر حق مسلم این سازمان است."
 
گزارش‌ها نشان می‌دهد که در شهر تهران یک هزار و ۷۶۸ تاکسی تلفنی مجوز فعالیت دارند و بنابر گفته اتحادیه موسسات توریستی و اتومبیل کرایه با فعالیت اسنپ و تپسی این آژانس‌ها یک‌سوم از درآمد خود را از دست داده‌اند.
 
مخالفان این نرم‌افزارهای تاکسی‌یاب، رانندگان این اپلیکیشن‌ها را غیرقابل اعتماد دانسته و می‌گویند که این اپلیکیشن‌ها هیچ تعهدی در مقابل مسافر ندارند و مجوز فعالیت آنها غیرقانونی است.
 
مدیران این تاکسی‌یاب‌های آنلاین خود را رقیب شرکت‌های تاکسیرانی نمی‌دانند و می‌گویند در جاهای دیگر دنیا با وجود رشد سریع در این زمینه، هنوز تاکسی‌ها مسافران خود را دارند و اپلیکیشن‌ها جا را برای کسی تنگ نکرده‌اند.
 
رضا شیوا، رئیس شورای رقابت، در پاسخ به اعتراض شرکت‌های تاکسیرانی، از فعالیت این تاکسی یاب‌های آنلاین دفاع کرده و گفته است که این یک بازار رقابتی است و فعالیت این شرکت‌ها هم قانونی است، چون آنها مجوز گرفته‌اند و باید فعالیت کنند.
 
اما قاسم قربانی‌خواه، رئیس اتحادیه موسسات توریستی و اتومبیل کرایه گفته که از طریق اداره اماکن نیروی انتظامی، اتاق اصناف و حراست وزارت صنعت از تهیه‌کنندگان اپلیکیشن شکایت کرده‌اند.
'دیوار خراب می‌کنم'
این تنها اعتراض نهادهای سنتی به کسب و کارهای جدید در ایران نیست. پیش از این اتحادیه مشاوران املاک نیز تهدید کرده بود که سایت "دیوار" را "خراب" خواهد کرد.
 
این سایت که فعالیتش را سه سال پیش شروع کرده، علاوه بر این که بستری برای فروش لوازم دست دوم است، این امکان را ایجاد کرده که هر کسی خانه یا زمینی برای اجاره یا فروش داشته باشد به رایگان در آن آگهی بدهد. حسام عقبایی رئیس اتحادیه مشاوران املاک، سه هفته پیش به خبرگزاری دانشجویان ایران گفته بود: "من به واسطه دفاع از صنف خودم، اپلیکیشن دیوار را خراب می‌کنم چون مشاوران املاک را حذف کرده است."
 
این در حالی است که اکثر اگهی‌های روی "دیوار" را مشاوران املاک بر روی این سایت می‌گذارند.
 
اما آقای عقبایی گفته که این سایت "باعث ضرر به صنف مشاوران املاک شده و از سوی دیگر ریسک معاملات را بالا برده است."
 
این تنها نمونه‌هایی از واکنش نهادهای صنفی و سنتی ایران به کسب و کارهای جدید و آنلاین در ماه‌های اخیر است.
 
کارشناسان می‌گویند رشد سریع کسب و کارهای آنلاین در یکی دو سال اخیر باعث به خطر افتادن منافع گروه‌هایی در بازار سنتی شده است و این نهادها و گروه‌های سنتی قدرتمند و صاحب نفوذ تلاش می‌کنند تا جلوی کسب و کارهای اینترنتی را بگیرند.
 
به گفته این گروه از کارشناسان، این نهادهای سنتی که دستی در قدرت نیز دارند شاید بتوانند برای مدتی کوتاه مانع از رشد سریع کسب و کارهای آنلاین شوند، اما در نهایت بازار سنتی نمی‌تواند در مقابل این کسب و کارهای تازه ایستادگی کند.
 
با آنکه رشد سریع کسب و کارهای آنلاین، زنگ خطر را برای بازار سنتی و "آفلاین" در ایران به صدا در آورده است، ولی کارشناسان می‌گویند بهتر است آنها این تهدید را به فرصت تبدیل کنند و از پتانسیل بازار آنلاین برای تامین منافع خود استفاده کنند، اگر نه بازنده این میدان خواهند بود.