شب یلدا از کجا می‌آید

یلدا؛ شب یادها و خاطره‌ها یلدا یا شب چله یکی از کهن‌ترین جشن‌های باستانی است که اقوام ایرانی، افغان، تاجیک و ازبک آن را جشن می‌گیرند. زمان آن بین غروب آفتاب آخرین روز پاییز تا طلوع آفتاب اولین روز زمستان است. یلدا برگرفته از واژه‌ای سریانی به معنای زایش است و چله هم از آن روست که چهل روز اول زمستان را "چله بزرگ" و بیست روز بعد از آن را "چله کوچک" نامیده‌اند.
 
شب یلدا را شب میلاد خدای خورشید، عدالت، پیمان و جنگ هم می‌دانند. درباره آن دو روایت عمده رایج است. اول آنکه در این شب مهر، میترا یا آن‌چنان که در اوستا و نوشته‌های پادشاهان هخامنشی آمده، میثره (Mithra) به جهان باز می‌گردد. او که از ایزدان باستانی هند و ایرانی است ساعات روز را طولانی کرده و در نتیجه برتری خورشید پدیدار می‌شود.
 
آئین مهرپرستی یا آئین مهر برپایه پرستش میترا در دوران پیش از آئین زرتشت شکل گرفته است و در اروپا به آئین میترائیان هم گفته می‌شود.
 
بعضی پژوهشگران هم بر این باورند که در شب یلدا، پیامبری زاده می‌شود. دکتر علی حصوری یکی از این محققان است و به بخش فارسی بی‌بی‌سی گفت که براساس تفکری که ذبیح بهروز پایه‌گذار آن بوده و براساس روایات ایرانی به چنین نتیجه‌ای دست یافته است.
یلدا یا شب چله یکی از کهن‌ترین جشن‌های باستانی است که اقوام ایرانی، افغان، تاجیک و از جمله ازبک آن را جشن می‌گیرند به گفته آقای حصوری، «در سال ٥١ پادشاهی اشکانیان که مصادف است با سال ١٩٦ میلادی، پیامبری در شب یلدا زاده می‌شود. او را دو دولفین از آب بیرون می‌آورند، چه آنکه براساس آئین مهر، آب از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است.»
 
آقای حصوری می‌گوید به هر دو روایت، شب یلدا شب تولد مهر است و این بازمانده از آداب مهری است که در شرق مدیترانه به طور وسیعی رایج بوده و آثارش از جمله در معابد مهری باقیمانده در پالمیرا در اردن فعلی دیده می‌شود.
 
از همین رو است که برای جشن گرفتن میلاد مهر، سفره‌ای پهن می‌شود که به آن سفره یلدا یا چله می‌گویند و با انواع خشکبار، انار دان‌شده و یا هندوانه تزئین می‌شود. مرسوم است که در این شب بزرگ خانواده تفالی به دیوان حافظ می‌زند و اهل ذوق و شاعری، سروده‌های خود را برای دیگران می‌خوانند. در مجموع اینها آدابی است که از فرهنگ باستانی مهر در میان مردم باقی مانده و هر سال با شب یلدا نو می‌شود.
مرسوم است که در این شب بزرگ خانواده تفالی به دیوان حافظ می‌زند
+61
رأی دهید
-3

  • قدیمی ترین ها
  • جدیدترین ها
  • بهترین ها
  • بدترین ها
  • دیدگاه خوانندگان
    ۴۲
    paksan - ایران، ایران
    هر چی هست نشان از فرهنگ بالای مردمان فلات قاره ایران و پارس است . از همه این بهانه های مذهبی و مقدس بگذریم یه چیز مهم توش هست . دور هم بودن و فرهنگ گروهی و خانواده بخصوص خانواده های دور و نزدیک و کنار هم بودن خانواده های بزرگ و جشن گرفتن هستش. این موضوع در تمام جشنهای ایرانیان هست که همشون هزاران سال قدمت داره و اینجاست که عربها و مغلها و هندی ها سایر اقوام مهاجم و مهاجر و دوست و دشمن مجبورند به فرهنگ مردم این فلات قاره احترام بگذارند. تعجب نکنید کرد و لر و افغان و تاجیک و گیلکی و بلوچ و آذری حتی عربهای ایرانی همه در این خاک زاده شدند و طبق اصل خاک همه ایرانی هستند و همه در نگه داشتن این فرهنگ غنی و اصیل نقش داشتند و دارند طوریکه 500 سال اشغال ایران توسط عربها و بعدش مغلهای غفقاز نتونست این فرهنگ رو از بین ببره. من شخصا تمام تلاشم رو میکنم که تا امکانش هست جشنهای دیگری فرهنگ اصیل کشورم رو در بدترین شرایط هم که باشه رعایت کنم و به بچه هام یاد بدم که در کنار فرهنگ بقیه کشورها ما این قدمت و اصالت رو داریم چیزی که بعضیا آرزوشو دارند به عثمانی ها به آمریکایی ها حتی به روسها نگا کن
    3
    17
    ‌چهارشنبه ۱ دی ۱۳۹۵ - ۰۱:۴۲
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    ۴۰
    انا تومروس - اردبیل، ایران
    شب چیلله یعنی طولانی ترین شب از چله کمان گرفته شده است و به اشتباه با چله به معنی چهلم خلط شده است
    5
    7
    ‌چهارشنبه ۱ دی ۱۳۹۵ - ۰۶:۴۵
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    ۴۴
    بوزرجمهر - تهران، ایران
    فرهنگ ایرانی یا آریایی و فرهنگ ایرانشهری سراسر مهر بوده و پر از آیین های شادی و سرور.یلدا هم از آیین مهر آمده.در ایران باستان هر ماه 30 روز بوده و هر روزی را نامی.روزهایی از هر 12 ماه سال که نام روز و ماه یکی بوده نیز جشنی انجام میشده مانند مهرگان بهمنگان آذرگان و دیگان و بهمنجه و اسپندگان.به هر روز حمله تازیان و نابودی ایرانشهر میراث باستانی مردم ساکن این فلات را بر باد داد.حمله مهاجمان مغول تبار آسیای مرکزی و اطراف چین نیز آخرین ضربات کاری را بر پیکره ی ایرانشهر فرود آورد تا بدانجا که امروزه با فرهنگ خود و نیاکان خود بیگانه هستیم.در میان آزربایگان که مامن آتشکده آزرگشسب بوده و آتشکده کاریان فارس و آزرمهر برزین در خراسان و...همه خاموش شدند.امید است دگر باره ما ایرانیان به هویت خود باز گزدیم و از زیر پرچم اسلام خارج گردیم.تنها راه نجات مردم ایران بازگشت به هویت خردورزی نیاکان است که ازآن به دیر مغانم عزیز میدارند که آتشی که نمیرد همیشه در دل ماست.و :تازیان را غم ایام گرانباران نیست-پارسیان را مددی تا خوش و آسان بروم.
    0
    9
    ‌چهارشنبه ۱ دی ۱۳۹۵ - ۱۰:۴۹
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    نظر شما چیست؟
    جهت درج دیدگاه خود می بایست در سایت عضو شده و لوگین نمایید.