ویتامین B12 برای سلامتی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این ویتامین گلبول قرمز سالم تولید و به بهبود عملکرد عصب ها کمک می کند. بنابراین مهم است که برنامه غذایی همه بخصوص خانم ها و خانم های باردار حاوی این ویتامین ویژه باشد.
در این مطلب علائم و عوامل ایجاد کمبود این ویتامین را عنوان می کنیم. در صورت مشاهده آن ها تلاش کنید مصرف ویتامین B12 را بالا ببرید.
احساس خستگی می کنید
ویتامین B12 برای تولید DNA، عصب ها و گلبول های قرمز لازم و ضروری است. این ویتامین برای سلامت مغز و عملکرد دستگاه ایمنی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. ویتامین B12 همچنین در سوخت و ساز بدن و تبدیل مواد مغذی به انرژی نیز نقش موثری دارد. بنابراین اگر احساس خستگی زیادی می کنید و یا مغزتان آشفته شده است زمان آن رسیده ویتامین B12 بیشتری مصرف کنید.
گیاهخواران بیشتر در معرض کمبود ویتامین B12
اکثر منابع این ویتامین منابع حیوانی مانند تخم مرغ، غذاهای دریایی، گوشت ها و محصولات لبنی هستند. اگر این مواد غذایی را در برنامه غذایی تان نگنجانید خطر بروز کمبود ویتامین B12 افزایش پیدا می کند و این مسئله نیز به خستگی و سرگیجه منتهی می شود. اگر شما گیاهخوار هستید می توانید از مکمل استفاده کنید. همچنین لازم است که مواد غذایی غنی شده از این ویتامین مانند غلات غنی شده را بیشتر مصرف کنید.
سالمندان بیشتر در معرض خطر کمبود قرار دارند
همه افراد ممکن است در معرض کمبود این ویتامین قرار بگیرند اما خطر بروز این مشکل در بین افراد بالای 50 سال به مراتب بیشتر است. به خاطر اینکه با بالا رفتن سن معده اسید کمتری تولید می کند و این مسئله منجر به کاهش جذب ویتامین B12 می شود. بنابراین لازم است که این افراد از مواد غذایی حاوی ویتامین B12 مانند محصولات لبنی و تخم مرغ بیشتر استفاده کنند. اگر مشکل جدی تر بود حتماً با پزشک مشورت کنید و در صورت لزوم مکمل دریافت کنید.
مصرف داروی ضد اسید معده احتمال کمبود را بالا می برد
بالا آمد اسید معده مسئله آزاردهنده ای است. به همین دلیل افرادی که از این مشکل رنج می برند داروی زیادی مصرف می کنند. اما مصرف دارو نیز مشکلات دیگری ایجاد می کند. چون این داروها مانع از ترشح اسید معده می شوند و همین امر جذب ویتامین B12 را با مشکل مواجه می کند. اگر شما هم داروی ضداسید معده مصرف می کنید و در عین حال احساس ضعف و خستگی یا سرگیجه دارید در خصوص احتمال کمبود ویتامین B12 با پزشکتان مشورت کنید. مصرف مکمل می تواند مشکل را برطرف کند.
کمبود ویتامین B12 شباهت زیادی به زوال عقل دارد
از آنجایی که با افزایش سن، بدن انسان اسیدهای معدی کمتری تولید می کند بدن نیز ویتامین B12 کمتری جذب می کند. به همین دلیل اکثر افراد بالای 50 سال از کمبود این ویتامین رنج می برند و احساس خستگی و سرگیجه دارند. علاوه بر این اکثر افرادی که دچار کمبود ویتامین B12 هستند با اختلالات عصبی شبیه به علائم دمانس یا زوال عقل مواجه می شوند. در نتیجه اکثر افراد کمبود این ویتامین را با دمانس اشتباه می گیرند. اگر دچار اختلالات عصبی و ضعف شده اید به پزشک مراجعه کرده و آزمایش خون بدهید.
خانم های باردار و شیرده در معرض خطر
همه افراد به ویتامین B12 نیاز دارد اما برخی افراد مانند سالمندان نیاز بیشتری به این ویتامین دارند. به عقیده متخصصان هیچ رده سنی به اندازه خانم های باردار و شیرده نیازمند این ویتامین نیستند. این افراد به روزانه 2.8 میکروگرم ویتامین B12 نیازمند هستند. سوال اینجاست که این خانم ها چگونه باید میزان نیاز بدن خود را تأمین کنند؟ باید بدانید که تخم مرغ 0.6 میکروگرم و یک فنجان شیر گاو نیز 1.2 میکرگرم ویتامین B12 دارد. اما گوشت های قرمز مانند گوشت بوقلمون و گوشت گاو و همچنین ماهی قزل آلا همچنان مهمترین منابع این ویتامین هستند. خانم های گیاهخوار نیز باید ویتامین مورد نیاز خود را از طریق مصرف مکمل تأمین کنند.
مصرف الکل باعث کمبود می شود
مصرف نوشیدنی های الکلی باعث افزایش خطر بروز کمبود ویتامین B12 می شود. مصرف این قبیل نوشیدنی ها باعث بروز گاستریت یا تحریک معده می شود. افرادی که از این بیماری رنج می برد اسید کمتری نسبت به بقیه تولید می کنند و بدنشان در جذب ویتامین B12 دچار مشکل می شود. البته مشکل به همین جا ختم نمی شود. الکل باعث ایجاد اختلال در عملکرد کبد می شود. از آنجایی که این ویتامین در کبد ذخیره می شود مصرف الکل ممکن است باعث کاهش ذخیره ویتامین B12 شود.
خطر کم خونی
کم خونی یا کمبود گلبول های قرمز در هموگلوبین خون مسئله شایعی است. اما نوعی از کم خونی وجود دارد که خطرناک بوده و به کمبود ویتامین B12 مربوط می شود. این نوع کم خونی که آنمی پرنیسیوز نامیده می شود روی معده تأثیر می گذارد. بنابراین معده نیز در تولید پروتئینی که به جذب ویتامین B12 کمک می کند دچار مشکل شده و گلبول قرمز کافی تولید نمی شود. کم خونی پرنیسیوز اغلب یک بیماری ارثی است. بنابراین می توانید از والدین و پدربزرگ و مادربزرگتان در خصوص افرادی از فامیل که دچار چنین مشکلی بوده اند پرس و جو کنید. خبر خوب اینکه این بیماری قابل درمان است و معمولاً با تزریق یا مصرف مکمل B12 برطرف می شود.