تنها فرماندار زن افغان در دنیایی مردانه

"معصومه مرادی" در حالی که در حلقه مشاوران مرد و فضای مردسالارانه محاصره شده، به عنوان تنها فرماندار زن افغانستان محکم در برابر جنسیت گرایی عمیق کشورش ایستاده است.
 
به گزارش فرادید به نقل از خبرگزاری فرانسه، با ایجاد فضای جدیدی در افغانستان به عنوان تنها فرماندار زن این کشور دستیابی مرادی به یکی از بالاترین پست‌های سیاسی در ولایت "دایکندی" گامی بزرگ در افغانستان محسوب می‌شود؛ جایی که سنت‌های سخت و سفت به شدت با ایده‌های ترقی خواهانه درباره جایگاه زنان در جهان مخالف هستند.
 
اما تقریبا یک سال پس از آنکه اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان مرادی را در این سمت منصوب کرد شغل او با افزایش روز افزون درخواست‌های محافظه کاران مذهبی و رقبایش مبنی بر برکناری او به ریسمانی بند است. این مساله عذابی را نشان می‌دهد که او به عنوان تنها زن یک جمع مردانه محتمل می‌شود.
 
مرادی 37 ساله در حالی که در دفتر کارش در نیلی، مرکز ولایت دایکندی نشسته است، می‌گوید: مردم ادعای روشن فکری می‌کنند اما بسیاری از آنها حتی نمی‌توانند وجود یک زن را در این سمت تحمل کنند.
 
وی ادامه می‌دهد: من اجازه نخواهم داد که مردها ساکتم کنند و جامعه به چنین واکنشی از سوی زنان عادت ندارد. این بانوی کوتاه قامت افغان با چهره آرام و رفتاری آرام‌تر، غریزه‌ای آهنین برای حیات از خود نشان می‌دهد.
 مرادی به عنوان مادر دو فرزند سال گذشته از سوی غنی برای ریاست در دایکندی انتخاب شد اما اعتراضات علیه او حتی پیش از رسیدنش به دایکندی آغاز شد در حالی که رقبای مرد سیاسی او مکررا به فقدان تجربه فرمانداری او اشاره می‌کردند.
 
مرادی از آن زمان توانسته در این سمت باقی بماند اما رنجش و عذاب این تحمل زمانی نمایان شد که هنگام خروج از دفترش در نیلی گروهی از مردان مسلح وی را تعقیب کردند.
 
در حالی که از خیابان می‌گذرد و مردی از کنارش عبور می‌کند، خطاب به او می‌گوید: "بی‌مصرف!" دیگری کمی آن طرف‌تر می‌گوید: "شاید فقط باید فرماندار زنان باشد!"
 زنان افغان از زمان سقوط رژیم طالبان در سال 2001 تاکنون گام‌های بسیار بزرگی برداشته و پیشرفت‌های وسیعی داشته‌اند اما هم چنان در زندگی عمومی حذف شده باقی مانده‌اند.
 
"دوگلاس که"، مدیر کشور افغانستان در برنامه توسعه سازمان ملل دراین باره توضیح می‌دهد: در سراسر افغانستان این عقیده وجود دارد که تمام مردم این کشور برای فرمانداری یک زن آماده نیستند. رهبران خانم به تمامی حمایتی که می‌توانند دریافت کنند نیاز دارند. سیستم کنترل دولتی در دایکندی تاکنون یک کلوب مردانه بوده است که در نشست اخیر شورای ولایتی آن هم به خوبی قابل درک و برداشت بود که همگی غیر از یک نفر مرد بودند؛ زنی که در انتهای اتاق جای گرفته بود و هر وقت تلاش می‌کرد حرف بزند، با اشاره دست رئیس جلسه مجبور به سکوت می‌شد.
 
مرادی توضیح می‌دهد: من اخیرا یک زن را در شورای ولایتی جایگزین یک مرد کردم. عضوی که عضویتش به تمسخر گرفته شده است.
وی که دارای مدرک مدیریت بازرگانی است بدون داشتن رابطه یا نفوذ سیاسی در نقطه مقابل مردانی قرار دارد که با داشتن پارتی و روابط‌ عمیق در سیستم سیاسی این کشور در سمت فرمانداری سایر ولایات قرار گرفته‌اند.
 
به گفته ناظران، نفرت و انزجار علیه مرادی نه تنها نشان دهنده جنسیت گرایی بلکه بر هم خوردن منافع سیاسی است. همه این‌ها در حالی است که دایکندی در بین ولایاتی قرار می‌گیرد که فرمانداری در آن چالش‌های متعددی دارد. دایکندی چندین ماه در سال به دلیل بارش برف از ولایات دیگر افغانستان جدا می‌شود، در حالی که اقتصاد محلی آن را درختان کم جان بادام تشکیل می‌دهند و همین هم به تغییرات ظالمانه آب و هوایی وابسته است. در این میان بیکاری بی‌حد و حصر در این منطقه مانند بمبی ساعتی است و برنامه‌های توسعه تاکنون تنها روی کاغذ وجود داشته‌اند.
حاجی رسولی، یک خوار و بار فروش در نیلی می‌گوید: در اینجا مدارس هستند اما اکثر آنها ساختمان ندارند، اینجا بیمارستان هست اما  اکثر دکتر ندارند. من از قدرت گیری زنان حمایت می‌کنم اما آیا یک فرماندار زن می‌تواند تمامی این مشکلات را حل کند؟
 
در همین حال کاهش کمک‌های بین‌المللی به افغانستان نیز مقابله مرادی برای حل این بحران‌ها را تشدید کرده است.
 
حبیب‌الله رادمنش، معاون فرماندار دایکندی، در این باره معتقد است: هر کس در سمت فرماندار چه زن و چه مرد با کاهش منابع و بودجه مواجه است.
غنی از زمان روی کار آمدن در سال 2014 با به خطر انداختن قدرت در کابل چهار زن را به سمت وزارت برگزیده است. سال گذشته برای اولین بار در تاریخ افغانستان غنی یک زن را برای ریاست دادگاه عالی این کشور برگزید اما پارلمان وی را تایید نکرده و یک مرد را جایگزین کردند. وی همچنین پس از اعتراضات محافظه‌کاران مذهبی مجبور شد یکی دیگر از زنان فرماندار در ولایت غور را از سمتش برکنار کند.
 
"هیسر بار"، محقق حقوق زنان در دیده‌بان حقوق بشر به غنی توصیه می‌کند: برای تقویت نقش زنان در جامعه غنی نباید در مقابل مخالفت‌ها کوتاه بیاید.
 
اکنون برخی نگرانی‌ها وجود دارد که مرادی نیز به سرنوشت تنها همکار زن خود در ولایت غور دچار شود. اما او دست کم می‌تواند روی حمایت یک نفر حساب کند: همسرش.
شب‌ها پس از آنکه مرادی به خانه باز می‌گردد، "خلیل هاشم" وارد اتاقش می‌شود و چیزی می‌گوید که به ندرت شوهران افغان آن را تکرار می‌کنند: "شام آماده است"!
 
در حالی که بسیاری هاشم را مسخره و به او توهین می‌کنند، او یک پاسخ کلیدی دارد: "من به معصومه افتخار می‌کنم."