آشنایی با غذاهای محلی ایلام
+26
رأی دهید
-1
حالا که گرمای هوای تابستان بیداد می کند و همه به فکر گریز از گرمای طاقت فرسای تابستان هستند ، بد نیست خودتان را برای سفر به غرب کشور آماده کنید.
منطقه غرب کشور این روزها با هوای خنک مطبوع تر و ویژگی های خاصی که دارد ، به عنوان یک مقصد ویژه گردشی برای گردشگران مطرح است ، مخصوصا که سفر به این منطقه امکان امتحان غذاهای محلی خوشمزه آنجا را فراهم می کند ، که برگرفته از فرهنگ و ویژگی های جغرافیایی این نواحی است و امکان تجربه طعم لذیذ آنها در هیچ کجای دیگر امکان پذیر نیست. در این مقاله سعی داریم شما را با چند غذای محلی استان ایلام که می تواند یک خاطره خوشمزه را برای شما خلق کند آشنا کنیم.
کوفته سیرابی ابتدا سیراب و شیردان را با چرخ گوشت در منزل دوبارچرخ کنید. سپس پیاز رنده شده آبگرفته و سیر رنده شده و تخم مرغ و آرد و نمک وگیاهان معطر(آویشن، ترخون، پوره، نعناع) و ادویه محلی را اضافه کنید و آنرا با دست ورز دهید.سپس از مایه کوفته مقداری به اندازه یک گردوی درشت یا بزرگتر بردارید و در کف دست گرد کنید. تابه را گرم کرده و مقداری روغن حیوانی درکف آن بریزید وکوفته ها را تا موقعی که رنگشان عوض شود سرخ کنید.
قله ماسوا قله ماسوا یکی دیگر از غذاهای استان ایلام است. کله پاچه گوسفند یا بزغاله را خوب پخته و کشک ساییده شده یا دوغ آماده را داخل آن ریخته پیاز داغ و پونه کوهی یا نعناع را به پیاز داغ اضافه کرده و میل می کنند.
دنده پلو این غذا یکی از غذاهای معروف استان ایلام است که طرفداران بسیاری دارد. دنده پلو با ماست محلی و سبزی خوردن بسیار دلچسب است.
برای تهیه این غذا کمی روغن و زردچوبه کف قابلمه ریخته و سپس دنده ها را نمک و فلفل زده و از طرف چربی دنده کف قابلمه چیده می شود. روی آن برنج آبکشی را ریخته و لابه لای آن پیاز داغ، زیره و دارچین می دهیم. در قابلمه را دم کنی گذاشته و با شعله ملایم دو ساعت دم می کنیم تا گوشت دنده پخته و برنج هم دم بکشد. پس از پخت، برنج را در دیس برمی گردانند تا ته دیگ دنده آن دیده شود .از آنجایی که برنج مدت طولانی روی حرارت قرار دارد بهتر است برنج را زنده تر بردارید تا شفته و له نشود.
خورش تره کوهی خورشت تره کوهی غذایی مختص غرب ایران، بویژه مردم استان ایلام محسوب می شود. آن ها معتقدند که این خورشت محبوب، می تواند رقیب سرسختی برای قرمه سبزی در نظر گرفته شود چرا که از لحاظ ترکیب و رنگ، شباهت بسیاری بین این دو غذای سنتی مشاهده می شود. آشپزها و بانوان کدبانوی استان با استفاده از مواد غذایی همچون گوشت گوسفندی، لپه ، روغن حیوانی، تره کوهی، رب گوجه فرنگی، پیاز، نمک، فلفل، زردچوبه و ادویه ی مخصوص بومی، به تهیه و طبخ این خوراک محلی می پردازند. 
ترخینه این غذا به دو طریق و مزه و طعم مختلف تهیه میشود . که انواع آن «دوئینَه» و «شُمینه» است .
ابرای پخت این غذا ابتدا یک نوع سبزی به نام «شلم» را که مخصوص تهیه این غذا است همراه با ریشه آن به قطعات بسیار ریز خرد کرده و به همراه گوجه فرنگی رسیده و رنده شده و آب انار با هم مخلوط کرده مقداری سبزیجات معطر از قبیل ترخن ، تعناع ، و 6 و همچنین پیاز و فلفل و زردچوبه و مایه خمیر را به آن اضافه کرده و به مدت چهار روز مایه تهیه شده را دور از آفتاب قرار داده و سپس گندم خردشده را به آن اضافه کرده وبه صورت خمیر درآورده و تا تقریباٌ پنج روز دیگرکه رسیده میشود و همه مایه به خورد گندم میرود ، روی پونه کوهی که برروی سطح پاکی در محل سربسته ای پهن شده به شکل و قطعات مختلف قرار داده تا خوب خشک شود البته بنا به ذائقه افراد عده ای ماده را به شکل خمیر مربوط را در یخچال نگهداری می کنند .
این غذا معمولاً در فصل سرما پخت میشود و .در ضمن تقریباً یکماه قبل از شروع فصل سرما ماده آن آماده میشود و در هنگام پخت مدت زمان کمی را می طلبد تا آماده شود . به این طریق که چند دانه خشک شده از ترخینُه را داخل ماش پخته شده و پوست کنده شده به همراه آب جوش به مدت 20 دقیقه جوشانده و سپس پیاز داغ اضافه کرده و میل میکنند . البته بنا به ذائقه افراد میتوان بدون ماش هم آن را پخت .
نوع دوم : تهیه ترخینُه دوئینَه است که بسیار ترش مزه بوده و فقط حاوی دوغ و گندم پوست کنده شده میباشد و مقداری سبزیجات معطر و نمک و فلفل به آن اضافه کرده و تقریباً به مدت 7 روز آماده میشود.
مکش یکی دیگر از غذاهای استان ایلام مکش است که برای طبخ این غذا برنج خوش طعم و خوش بوی محلی را آماده کرده و سپس آنرا شسته و داخل پیاز داغ و مقداری زردچوبه روی شعله با حرارت ملایم قرار داده، چند عدد پیاز را بدون اینکه خرد کنند داخل آن ریخته و می گذارند تا دم بکشد . معمولاً از روغن محلی (دان) برای تهیه این غذا استفاده می شود.
جگروز برای تهیه این غذا جگر تازه را خرد کرده و به سیخ کشیده سپس پیه نازکی که در اطراف شکمبه گوسفند قرار دارد بدون اینکه خرد شود به صورت لایه ای نازک و توری روی سیخ ها کشیده و با حرارت ملایم زغال کباب کرده و صرف می کنند.
شله امیری برای طبخ این غذا به ترتیب زیر عمل می کنند. ابتدا ماش های پاک شده را در قابلمه ریخته و با آب فراوان می پزند. وقتی ماش پخته شد، برنجی را که از یک ساعت قبل در آب خیس شده است، به ماش اضافه می کنند..پیاز را خرد کرده ودر روغن تفت داده و در آخر زردچوبه را به آن می افزایند. وقتی برنج خوب پخته شد، پیاز داغ و نمک را هم درون قابلمه می ریزند.پس از یک ساعت شله امیری به خوبی جا می افتد.
منطقه غرب کشور این روزها با هوای خنک مطبوع تر و ویژگی های خاصی که دارد ، به عنوان یک مقصد ویژه گردشی برای گردشگران مطرح است ، مخصوصا که سفر به این منطقه امکان امتحان غذاهای محلی خوشمزه آنجا را فراهم می کند ، که برگرفته از فرهنگ و ویژگی های جغرافیایی این نواحی است و امکان تجربه طعم لذیذ آنها در هیچ کجای دیگر امکان پذیر نیست. در این مقاله سعی داریم شما را با چند غذای محلی استان ایلام که می تواند یک خاطره خوشمزه را برای شما خلق کند آشنا کنیم.
کوفته سیرابی ابتدا سیراب و شیردان را با چرخ گوشت در منزل دوبارچرخ کنید. سپس پیاز رنده شده آبگرفته و سیر رنده شده و تخم مرغ و آرد و نمک وگیاهان معطر(آویشن، ترخون، پوره، نعناع) و ادویه محلی را اضافه کنید و آنرا با دست ورز دهید.سپس از مایه کوفته مقداری به اندازه یک گردوی درشت یا بزرگتر بردارید و در کف دست گرد کنید. تابه را گرم کرده و مقداری روغن حیوانی درکف آن بریزید وکوفته ها را تا موقعی که رنگشان عوض شود سرخ کنید.قله ماسوا قله ماسوا یکی دیگر از غذاهای استان ایلام است. کله پاچه گوسفند یا بزغاله را خوب پخته و کشک ساییده شده یا دوغ آماده را داخل آن ریخته پیاز داغ و پونه کوهی یا نعناع را به پیاز داغ اضافه کرده و میل می کنند.
دنده پلو این غذا یکی از غذاهای معروف استان ایلام است که طرفداران بسیاری دارد. دنده پلو با ماست محلی و سبزی خوردن بسیار دلچسب است.
برای تهیه این غذا کمی روغن و زردچوبه کف قابلمه ریخته و سپس دنده ها را نمک و فلفل زده و از طرف چربی دنده کف قابلمه چیده می شود. روی آن برنج آبکشی را ریخته و لابه لای آن پیاز داغ، زیره و دارچین می دهیم. در قابلمه را دم کنی گذاشته و با شعله ملایم دو ساعت دم می کنیم تا گوشت دنده پخته و برنج هم دم بکشد. پس از پخت، برنج را در دیس برمی گردانند تا ته دیگ دنده آن دیده شود .از آنجایی که برنج مدت طولانی روی حرارت قرار دارد بهتر است برنج را زنده تر بردارید تا شفته و له نشود.
خورش تره کوهی خورشت تره کوهی غذایی مختص غرب ایران، بویژه مردم استان ایلام محسوب می شود. آن ها معتقدند که این خورشت محبوب، می تواند رقیب سرسختی برای قرمه سبزی در نظر گرفته شود چرا که از لحاظ ترکیب و رنگ، شباهت بسیاری بین این دو غذای سنتی مشاهده می شود. آشپزها و بانوان کدبانوی استان با استفاده از مواد غذایی همچون گوشت گوسفندی، لپه ، روغن حیوانی، تره کوهی، رب گوجه فرنگی، پیاز، نمک، فلفل، زردچوبه و ادویه ی مخصوص بومی، به تهیه و طبخ این خوراک محلی می پردازند. ترخینه این غذا به دو طریق و مزه و طعم مختلف تهیه میشود . که انواع آن «دوئینَه» و «شُمینه» است .ابرای پخت این غذا ابتدا یک نوع سبزی به نام «شلم» را که مخصوص تهیه این غذا است همراه با ریشه آن به قطعات بسیار ریز خرد کرده و به همراه گوجه فرنگی رسیده و رنده شده و آب انار با هم مخلوط کرده مقداری سبزیجات معطر از قبیل ترخن ، تعناع ، و 6 و همچنین پیاز و فلفل و زردچوبه و مایه خمیر را به آن اضافه کرده و به مدت چهار روز مایه تهیه شده را دور از آفتاب قرار داده و سپس گندم خردشده را به آن اضافه کرده وبه صورت خمیر درآورده و تا تقریباٌ پنج روز دیگرکه رسیده میشود و همه مایه به خورد گندم میرود ، روی پونه کوهی که برروی سطح پاکی در محل سربسته ای پهن شده به شکل و قطعات مختلف قرار داده تا خوب خشک شود البته بنا به ذائقه افراد عده ای ماده را به شکل خمیر مربوط را در یخچال نگهداری می کنند .
این غذا معمولاً در فصل سرما پخت میشود و .در ضمن تقریباً یکماه قبل از شروع فصل سرما ماده آن آماده میشود و در هنگام پخت مدت زمان کمی را می طلبد تا آماده شود . به این طریق که چند دانه خشک شده از ترخینُه را داخل ماش پخته شده و پوست کنده شده به همراه آب جوش به مدت 20 دقیقه جوشانده و سپس پیاز داغ اضافه کرده و میل میکنند . البته بنا به ذائقه افراد میتوان بدون ماش هم آن را پخت .
نوع دوم : تهیه ترخینُه دوئینَه است که بسیار ترش مزه بوده و فقط حاوی دوغ و گندم پوست کنده شده میباشد و مقداری سبزیجات معطر و نمک و فلفل به آن اضافه کرده و تقریباً به مدت 7 روز آماده میشود.
مکش یکی دیگر از غذاهای استان ایلام مکش است که برای طبخ این غذا برنج خوش طعم و خوش بوی محلی را آماده کرده و سپس آنرا شسته و داخل پیاز داغ و مقداری زردچوبه روی شعله با حرارت ملایم قرار داده، چند عدد پیاز را بدون اینکه خرد کنند داخل آن ریخته و می گذارند تا دم بکشد . معمولاً از روغن محلی (دان) برای تهیه این غذا استفاده می شود.
جگروز برای تهیه این غذا جگر تازه را خرد کرده و به سیخ کشیده سپس پیه نازکی که در اطراف شکمبه گوسفند قرار دارد بدون اینکه خرد شود به صورت لایه ای نازک و توری روی سیخ ها کشیده و با حرارت ملایم زغال کباب کرده و صرف می کنند.
شله امیری برای طبخ این غذا به ترتیب زیر عمل می کنند. ابتدا ماش های پاک شده را در قابلمه ریخته و با آب فراوان می پزند. وقتی ماش پخته شد، برنجی را که از یک ساعت قبل در آب خیس شده است، به ماش اضافه می کنند..پیاز را خرد کرده ودر روغن تفت داده و در آخر زردچوبه را به آن می افزایند. وقتی برنج خوب پخته شد، پیاز داغ و نمک را هم درون قابلمه می ریزند.پس از یک ساعت شله امیری به خوبی جا می افتد.