نیوزویک: چرا ترکیه به هدف شماره یک داعش تبدیل شده است؟

سرویس بین الملل «انتخاب»؛ نیوزویک نوشت: روز سه شنبه ترکیه بار دیگر مورد حمله تروریستی قرار گرفت؛ این بار در دروازه این شهر به جهان هدف گرفته شد. فرودگاه آتاتورک استانبول بزرگترین فرودگاه این کشور است که روزانه بیش از 160,000 مسافر به آن وارد می شوند. بمب گذاران انتحاری و مسلح به اسلحه های اتوماتیک بیش از 41 نفر را کشته و نزدیک به 240 نفر را زخمی کردند.

 

به گزارش «انتخاب»، مسئولان ترکیه داعش را عامل این حمله که مشابه حمله ماه مارس به فرودگاه بروکسل بود عنوان کردند. با این حساب مجموع کشته شدگان در ترکیه در اثر حملات داعش به بیش از 200 نفر رسیده و تعداد بسیاری زخمی و آسیب دیده برجا گذاشته است.

 

این حمله همچنین سومین حمله بزرگ به استانبول، مرکز تجاری و جمعیتی ترکیه از ژانویه 2016 تا کنون بوده است. هرچند هویت حمله کنندگان همچنان اعلام نشده، داعش از شهروندان ترکیه ای که در سوریه برای این گروه جنگیده اند، و همچنین از عاملین خارجی برای حمله به ترکیه استفاده کرده است.

 

در این حمله داعش هدف جدیدی را انتخاب کرد؛ این گروه پیشتر به تظاهرات سیاسی، محل اعتراضات مردمی، توریست ها، شهرهای مرزی، و نیروهای امنیتی ترکیه حمله کرده بود. حملات داعش در ترکیه مطابق با اهداف این گروه متنوع بوده است. این گروه در حملاتی که درون مرزهای ترکیه اجرا کرده پایتخت و شهرهای حساس کردنشین را انتخاب کرده تا تنش های داخلی را افزایش داده و اعتماد به دولت این کشور را تضیف کند.

 

داعش زمانی که قصد افزایش تسلطش بر شام را داشت، شهرهای مرزی را انتخاب کرد تا جبهه تازه ای با ترکیه باز کرده، و این کشور را به حمله به مواضع داعش تحریک کند و تعادل شکننده میان تلاش هایی روسی و آمریکایی را تضعیف کند. این گروه تروریستی با حمله به مراکز حضور توریست ها در استانبول از یک سو هدف آسیب به تصویر و اقتصاد ترکیه را دنبال می کرد، و از سوی دیگر در زمانی که در حال از دست دادن مناطق تحت تسلط خود در سوریه و عراق است، پیامی به جهان فرستاده و توانایی ها و پیچیدگی در حملات خود را به رخ بکشد.

هرچند داعش چند حمله گسترده در کشورهای اروپایی را اجرا کرد، اما اخیرا فعالیت های خود را به ویژه در سال گذشته در ترکیه افزایش داده که شامل 6 حمله بمب گذران انتحاری و یک ماه نبرد با پرتاب راکت بوده که سابقه نداشته است. احتمالا چند عامل در این مسئله دخیل بوده اند. مرز ترکیه با سوریه و عراق بیش از 1250 کیلومتر است که بخشی از آن همچنان تحت کنترل داعش قرار دارد. این گروه از این مرز برای قاچاق شبه نظامیان، اسلحه، تجهیزات و منابع در تمام طول جنگ داخلی سوریه استفاده کرده است.

 

همچنین ترکیه میزبان بیش از 2.5 میلیون نفر پناهنده از این دو کشور است و توانایی محدودی برای بررسی سابقه این افراد پیش از اجازه ورود به این افراد است. نیروهای داعش و همچنین پ ک ک خود را تحت عنوان پناهجو پنهان کرده و از این راه عوامل خود را برای حمله به ترکیه فرستاده اند.

 

همچنین از زمانی که جنگ داخلی سوریه آغاز شد همراه با سیاست درهای باز ترکیه به روی پناهجویان و گروه های شورشی ضذ اسد بود و باعث شکل گیری شبکه ای از گروه های شبه نظامی مختلف از جمله جهادی ها در این کشور شد. قرار داشتن ترکیه در چهار راه جهادی های قفقاز و آسیای میانه و همچنین اروپایی که ترکیه را برای وارد شدن به میدان نبرد در سوریه و عراق انتخاب کرده اند، در هدف قرار گرفتن ترکیه تاثیر بسیاری داشته است.

 

از این رو ترکیه در دسترس ترین کشور عضو ناتو و هدفی مهم برای داعش بوده است. از آنجا که برای انجام حملات گسترده در کشورهای اروپایی و آمریکا نیاز به گذشتن عاملان داعش از بازرسی ها و نیروهای حفاظتی زیادی دارد، حمله به توریست ها و هیات های دیپلماتیک این کشورها در ترکیه به جای آن انتخاب شده که انجام آن برای تروریست ها بسیار ساده تر است. به همین خاطر بازگشت شبه نظامیان خارجی در ترکیه بیش از نقاط دیگر جهان احساس می شود.

 

باجود اینکه ترکیه حملات خود به داعش را افزایش داده و اقدامات کنترل مرزی را بالا برده، احتمال بسیار می رود ارتباط اعضای داعش با عاملان قاچاق در نزدیکی مرز ترکیه همچنان محفوظ باشد و مخفیانه تر شده باشد. از آنجا که ترکیه از دهه 1980 با سازمان های تروریستی داخلی و بین المللی مختلفی برخورد داشته، بسیاری از شهروندان آن دیدگاه افراطی پیدا کرده اند و داعش استفاده بسیاری برای جذب نیرو و ایجاد شبکه جهادی ها در این کشور کرده است.

 

نویسنده: دروک ارقان، تحلیلگر امنیتی در مرکز مطالعات اقتصادی و سیاست خارجی در استانبول