یادگیری یک زبان خارجی میتواند آغاز ورود به یک دنیای جدید باشد. با توجه به کمرنگ شدن مرزهای ارتباطات، اهمیت این مسئله روز به روز شکل جدیتری به خود میگیرد.
تجربه نشان داده که یادگیری زبان خارجی برای یک بزرگسال با چالشهای زیادی روبرو است. برای مثال، یادگیری گرامر سخت بوده واز آن بدتر تلفظ صحیح کلمات است. "النا پروکوپتز" که یک نویسنده ی جهانگرد است به سه زبان تسلط دارد. در ادامه راهکارهایی را معرفی خواهیم کرد که بر مبنای مطالعات آموزشی و شخصی پروکوپتز به دست آمدهاند:
۱. بر یادگیری تمرکز داشته باشید و ابتدا آواها را بیاموزید
یادگیری یک زبان جدید در دوران کودکی کار آسانتری است. یکی از دلایلش هم این است که کودکان توانایی قابل توجهی در درک تفاوت آواها و اصوات در همهی زبانها دارند و به سرعت آنها را به خاطر میسپارند. به همین دلیل همهی ما زبان مادری را به خوبی فرا گرفته ایم. هر چه سن ما بالاتر میرود، این توانایی فوق العاده برای تمایز آواها کمتر میشود. به عنوان مثال، معمولا دانشآموزان بزرگسال ژاپنی در درک تفاوت دو صدای R و L حروف الفبای انگلیسی مشکل دارند.
ممکن است این سوال پیش بیاید که آیا امکان کسب این توانایی برای به خاطر سپردن آواها و کلمات خارجی وجود دارد؟ علم پاسخ مثبت به این پرسش میدهد. در اینجا راه حل این است که قبل از به ذهن سپردن کلمات و یادگیری گرامر، با آواهای زبان آشنا شوید و آنها را با تکرار به خاطر بسپارید. از این رو لازم است بیشتر زمان خود را صرف شنیدن و تکرار واژهها و آواها کنید. اگر این امکان را دارید که در تقویت مکالمهی خود بازخورد سریع بگیرید، عملکرد شما به شکل چشمگیری بهتر خواهد شد. در این باره استفاده از نرمافزارهای آموزشی مانند Rosetta Stone و Gritty Spanish هم پیشنهاد میشود. علاوه بر این، مطالعات ثابت کردهاند که گوش دادن به آرایهی وسیعی از آواها میتواند مغز شما را آموزش دهد و به شما کمک میکند تا آموختههای خود را به دنیای بیرون انتقال دهید.
۲. از تکنیک "فاصله و تکرار" استفاده کنید
تکنیک فاصله و تکرار یک روش قدیمی محسوب میشود اما تا به حال خوب جواب داده است. این روش کمک میکند تا کلمات را بهتر به خاطر بسپارید.در این تکنیک شما باید هر کلمه را در فواصل زمانی مشخص، مرور کنید. در ابتدا این فاصلههای زمانی کوتاه است. برای مثال برای مرور کلمه یا عبارت جدید ابتدا جلسه به جلسه پیش میروید و بعد از آن فاصلهی زمانی را به چند روز و چند هفته افزایش میدهید.
در نمودار زیر، روند این فرآیند نشان داده شده است:
۳. خودتان را نیشگون بگیرید
این راهکار توسط "مانش سدی" پیشنهاد شده است. سدی یک جهانگرد است که در بزرگسالی توانسته است به ۴ زبان خارجی مسلط شود. در روش پیشنهادی سدی از یک محرک منفی برای بهبود یادگیری استفاده میشود.
البته این روش هم علاوه بر این که تجربهی شخصی است، مبنای علمی دارد. بنا به مطالعات انجام شده در دپارتمان مرکز علوم عصبی و روانشناسی دانشگاه نیویورک، عکس العمل بدن شما نسبت به تهدید یا محرک منفی میتواند کیفیت عملکرد حافظه را افزایش دهد. محققان این مرکز در آزمایشات خود در صورت پاسخ نادرست از شوکهای خفیف الکتریکی استفاده میکردند.
حالا از نتیجهی این مطالعه چطور میتوان در یادگیری زبان استفاده کرد؟ (مطمئنا پیشنهاد نمیکنیم که شوک الکتریکی به خود وارد کنید!)
برای یادگیری کلمات و گرامر، فلش کارتهایی را تهیه کنید.
در این مرحله نیشگون محکمی از خود بگیرید تا عکس العمل بدن شما نسبت به تهدید فعال شود.
مروری بر فلش کارتها داشته باشید. فلش کارتها میتواند حاوی صفتها یا هر گروه دیگری از کلمات باشند. در این مرحله نیازی نیست خود را نیشگون بگیرید.
حالا فلش کارتهای خود را که بر اساس گروههای مختلف کلمات (فعل، صفت، قید و غیره) دستهبندی شدهاند را مرور کنید و به ازای هر کلمه یک نیشگون کوچک از خود بگیرید. بعضی مواقع لازم است قبل از این که سراغ کارت بعدی بروید، روی کارت قبلی مطالعهای داشته باشید.
در طول جلسات مطالعه فقط در صورت فراموش کردن کلمه خود را نیشگون بگیرید. هدف شما در واقع افزایش تمرکز حافظه بر روی واژههایی است که به خاطر سپردن آنها برایتان مشکل است. در این مرحله هم قبل از خواندن کارت بعدی، روی کارت قبلی تمرکز کنید.
۴. یک برنامهریزی یادگیری قبل از خواب داشته باشید
یکی از فواید بزرگ خواب این است که اجازه میدهد بخش فعال حافظه پاک شود و آمادگی یادگیری افزایش پیدا کند. مطالعهی قبل از خواب کمک میکند که تمام اطلاعاتی که به ذهن خود وارد کردهاید در حافظهی بلند مدت شما ثبت شوند.
در این حالت تکنیکهای تکرار میتواند کمک کند که بین حافظهی کوتاهمدت و بلند مدت ارتباط برقرار شود و آموختههای شما دقیقتر و سریعتر به خاطر سپرده شوند.
۵. به جای زبان، محتوا را مطالعه کنید
بنا بر نتیجهی یک برسی که در Cambridge Journal منتشر شده است، دانشآموزانی که به جای شرکت در کلاس به شکل موضوعی زبان را میآموزند عملکر بهتری نسبت به دانشآموزانی دارند که در کلاسهای زبان شرکت میکنند. البته دانشآموزانی که در کلاسها استاندارد آموزش زبان شرکت میکنند در مهارتهایی مثل خواندن و نوشتن عملکرد بهتری دارند. مطمئنا هر دو روش مزایای خود را دارد.
برای افزایش یادگیری زبان خود، سعی کنید سراغ موضوعاتی بروید که به آنها علاقمند هستید. مقالات آنلاین، تماشای ویدیو یا گوش دادن به پادکستها میتواند روند پیشرفت شما را سریعتر کند.
۶. کلمات قدیمی و جدید را با هم مخلوط کنید
با وجود این که مغز ما تنوع طلب است، اما یادگیری تعداد زیادی کلمهی جدید میتواند کاری خستهکننده محسوب شود. پس به خاطر بسپارید که هنگام یادگیری کلمات جدید، مروری هم بر روی کلمات قدیم داشته باشید.
برای مثال، برای یادگیری زبان خارجی تصمیم میگیرید که کتاب داستان کودکان را بخوانید. در این حالت زبان خارجی به صورت ساده ای بیان شده است و شکل داستانی جملات به شما کمک میکند که معنی کلمات را بدون مراجعه به دیکشنری یاد بگیرید. در اینجا با مخلوطی از کلمات جدید و قدیمی سر و کار دارید. ضمن این که خواندن کتابهای کودکان، جدا از یادگیری زبان جدید، واقعا سرگرم کننده است!
۷. مطالعهی کم اما روزانه داشته باشید
پیدا کردن زمان برای مطالعهی یک زبان جدید میتواند چالش برانگیز باشد. چنانچه شما مشغولیت کاری دارید و وقت آزاد زیادی ندارید، ممکن است تصمیم بگیرید که مطالعات خود را به آخر هفته محدود کنید. در صورتی که مطالعات کوتاه مدت روزانه تاثیر بیشتری خواهند داشت.
با توجه به این که بخشی از حافظهی ما در هر بار خوابیدن پاک میشود، مطالعهی روزانه میتواند موثرتر باشد.بنابراین یادگیری زبان به صورت مداوم و کوتاه میتواند تاثیرات بسیار خوبی در آموختن داشته باشد.
پیش به سوی یادگیری زبان جدید!