علامت اختصاری روی هواپیماهای ایران چه می‌گوید؟

در طول روزهای گذشته مطلبی در شبکه های اجتماعی در حال انتشار است که موضوعی تاریخی را به طریقی اشتباه بازنشر می‌دهد، موضوع علایم اختصاری ثبت شده روی هواپیماهای ایرانی است که مبنای آن به غلط به یک دوره خاص تاریخی در ایران نسبت داده می‌شود.

 

به گزارش ایسنا،‌ در طول تمام دهه‌های گذشته بر روی بدنه هواپیماهای ایرانی، علامت اختصاری EP‌ درج شده است. علامتی که با یک خط تیره از یک عبارت سه حرفی انگلیسی جدا شده و به این ترتیب در تمام جهان با این کد به شکلی دقیق شناسایی می‌شود.

 

در طول روزهای گذشته در شبکه‌های اجتماعی عکس‌هایی منتشر می‌شود و به اشتباه این علامت را مخفف واژه empire pahlavi یعنی امپراتوری پهلوی معرفی می‌کند. در شرایطی که این امر طبق اسناد ثبت شده در طول سال‌های گذشته به نام ایران از نظر تاریخی صحت ندارد.

 

آرمان بیات – کارشناس صنعت هواپیمایی در این باره به خبرنگار ایسنا گفت:‌ پس از انعقاد معاهده بین المللی معروف به کنوانسیون شیکاگو در سال 1945 و اجرای آن از سال 1947 و تاسیس سازمان جهانی هواپیمایی (ایکائو) ، اقدامات پایه ای در جهت نظام مند کردن فعالیت هواپیماهای غیر نظامی کشورهای عضو انجام شد. بدین ترتیب که هر کشور ، یک شناسه ثبت مختص خود را مشخص کرده که با پیشوند مشخص می شود و پس از آن حروف شناسه بهره بردار آن وسیله پرنده نمایان می‌شود. این شماره ثبت هویت ملیت مورد ثبت، مالک و بهره بردار هواپیما را مشخص می کند که باید روی انتهای بدنه هواپیما، به وضوح نگارش شود.

 

وی با بیان اینکه در مطلب شبکه های اجنماعی آمده است که اکو پاپا (EP) مخفف کلمه EMPIRE OF PAHLAVI است، اظهار کرد:آنچه پیرامون EP و ثبت هواپیما ایرانی، در شبکه ها و کانال های تلگرامی، اشتراک گذاشته شده ماهیتاً اشتباه است. پس از تصویب قانون هواپیمایی کشوری ایران در تیر ماه 1328 و متعاقب عضویت رسمی ایران در سازمان جهانی یاد شده، عطف به ماده 11 این قانون، ثبت تابعیت هواپیمای ایرانی الزام آور و مشروط به ثبت در دفتر ثبت وسایل پرنده در هواپیمایی کشوری شد و رویه آن معطوف به آیین نامه و دستورالعمل های اجرایی این ماده شد.

 

بیات ادامه داد: علاوه بر این شرکت های هواپیمایی تجاری عضو انجمن بین الملل حمل و نقل هوایی (یاتا)، نیز کد های شناسایی ایرلاین های عضو را به نحوی دیگر تعریف کرده‌اند که آنچه در شبکه های اجتماعی آمده ، در اصل کد یاتا شرکت های هواپیمایی است.

 

این کارشناس درباره کلمه اصلی ثبت از سوی ایران، توضیح داد: ادر مورد ایران کلمه Empire of Persia صحیح است که از سال 1325 نظام ثبت و شماره گذاری هواپیماهای غیر نظامی ایران بر پایه کد پیشوند EP آغاز شد. اینکه حروف اختصاری لزوم اختصار اسم کشور نباشد امری طبیعی است مانند کشور ترکیه که نام ثبت شده آن TC است و TR‌ و امارات هم A6 است و نه EK.

 

وی با اشاره به نخستین هواپیماهای ثبت شده به نام ایران گفت: اولین هواپیمای ثبت شده به شماره EP-AAA نیز هواپیمای دراگون راپید حمل و نقل هوایی پست و تلگراف وقت بوده است. اولین هواپیمای ثبت شده در اولین شرکت هواپیمایی مسافری ایرانی به نام شرکت سهامی هواپیمایی ایران که در سال 1341 با هواپیمایی پارس ادغام شد و هواپیمایی ملی را تاسیس کرد ، یک فروند هواپیمای C47 نیروی هوایی آمریکا بود که از طریق مصر خریداری و پس از تبدیل به مدل غیر نظامی ( DC3) در اردیبهشت سال 1325 وارد ایران شد و شماره ثبت EP-AAF را از آن خودکرد. بعدها با تاسیس سازمان جهانی هواپیمایی کشوری و سازماندهی و تدوین مقررات در اداره کل هواپیمایی کشوری ایران، اولین حرف از کد 3 حرفی، اولین حرف نام شرکت بهره بردار از هواپیما شد.

 

بیات خاطرنشان کرد:‌ از این رو می‌توان اعلام کرد که این کد نه اشاره به سلسه خاصی دارد و نه تغییری می‌کند. این اطلاعات مربوط به شناسایی هواپیماها در جهان است که حتی پس از انقلاب نیز تغییری نکرد و با همین روند ادامه یافت.