پنج نکته آماری در مورد جمعیت مسلمان اروپا

«حملات تروریستی» اخیر در پاریس و موج گسترده ورود پناهجویان به اروپا در ماه‌های اخیر، یک بار دیگر مسئله مسلمانان ساکن اروپا را برجسته کرده است.

 

در بسیاری از کشورهای اروپایی از جمله فرانسه، بلژیک، آلمان، بریتانیا و هلند نگرانی در مورد افزایش شمار مسلمانان باعث شده که برخی از گروه‌های سیاسی و بخشی از مردم این کشورها خواستار جلوگیری از ورود مهاجران مسلمان و کنترل این تغییر در بافت جمعیتی اروپا شوند.

 

اما جمیعت مسلمان ساکن اروپا در چه حدی است و با چه سرعتی در حال رشد است؟

 

این پنج نکته آماری مهم در مورد جمعیت مسلمانان کشورهای اروپایی و نرخ رشد این جمعیت براساس نتایج جدیدترین آمارگیری و پژوهش مؤسسه پژوهشی پیو تهیه شد است.

 

۱) آلمان و فرانسه در میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا بیشترین جمعیت مسلمان را دارند. طبق آمارهای سال ۲۰۱۰ حدود ۴.۸ میلیون مسلمان در آلمان زندگی می‌کنند که معادل ۵.۸ درصد جمعیت کشور است. در فرانسه تعداد مسلمانان حدود ۴.۷ میلیون و معادل ۷.۵ درصد جمعیت کشور است. اما در کل قاره اروپا، روسیه با حدود ۱۴ میلیون مسلمان و معادل ۱۰ درصد از جمعیت کشور در رتبه اول قرار دارد.

 

۲) درصد جمعیت مسلمانان ساکن اروپا طی چند دهه اخیر بدون وقفه در حال افزایش بوده است. به عنوان نمونه در فاصله سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۰ جمعیت مسلمان اروپا حدود یک درصد افزایش یافته و به چهار درصد رسیده است. انتظار می‌رود روند رو به افزایش درصد مسلمانان در جمعیت کشورهای اروپایی تا سال ۲۰۳۰ ادامه یافته و به حدود هشت درصد برسد.

 

۳) مسلمانان از سایر جمعیت اروپا جوان‌ترند. طبق آمارهای سال ۲۰۱۰ سن متوسط مسلمانان ساکن اروپا حدود ۳۲ سال و از سن متوسط کل جمعیت اروپا که ۴۰ سال است، هشت سال جوان‌تر بود. سن متوسط آن بخش از جمعیت اروپا که خود را خداناباور، بی‌دین و یا شکاک می‌دانند، حدود ۳۸ سال و سن متوسط اروپاییان مسیحی حدود ۴۲ سال است.

 

۴) دیدگاه اروپائیان نسبت به مسلمانان در کشورهای مختلف گوناگون است. مؤسسه پژوهشی پیو در نتایج نظرسنجی بهار سال گذشته اعلام کرد که اکثریت جمعیت کشورهای بریتانیا، آلمان و فرانسه نسبت به مسلمانان نگاه مثبتی دارند. در اسپانیا دیدگاه مثبت و منفی نسبت به مسلمانان تقریباً برابر است و در کشورهای ایتالیا، لهستان و یونان اکثریت جمعیت به مسلمانان نگاه منفی داشتند.

 

دیدگاه مردم اروپا نسبت به مسلمانان تا حد زیادی به نگرش‌های سیاسی آنها بستگی دارد. به عنوان مثال در آلمان حدود ۴۷ درصد از راستگرایان نسبت به مسلمانان نگاه منفی دارند در صورتی که این میزان در میان چپ‌گرایان حدود ۲۰ درصد است. در کشورهای دیگر مثل ایتالیا، فرانسه و یونان نیز نگاه منفی دست‌راستی‌ها به مسلمانان ۲۰ درصد از چپ‌گراها بیشتر است. در کشورهای بریتانیا و اسپانیا نیز این تفاوت بین چپ‌گرایان و دست راستی‌ها بسیار مشهود است.

 

۵) طبق آمارهای سال ۲۰۱۰ حدود ۱۳ میلیون مسلمان مهاجر در کشورهای اتحادیه اروپا زندگی می‌کنند. در آلمان بخش اعظم مسلمانانی که در این کشور متولد نشده‌اند ترکیه‌ای تبار و درصدی هم از اهالی کشورهای کوسوو، عراق، بوسنی و مراکش هستند. در فرانسه اکثریت سه میلیون نفر مسلمانی که متولد این کشور نیستند، اتباع مستعمرات سابق این کشور به خصوص الجزایر، مراکش و تونس هستند.

 

مرکز تحقیق پیو که در سال ۲۰۰۴ تأسیس شد و در واشنگتن مستقر است، یک اندیشکده آمریکایی غیرحزبی است که اطلاعاتی در زمینه روند مسائل اجتماعی، افکار عمومی و آمار جمعیتی ارائه می‌دهد.

نظرسنجی، تحقیقات جمعیت‌شناسی و بررسی محتوای رسانه‌‌ها و تحقیقات تجربی دیگر علوم اجتماعی از کارهای دیگر این مؤسسه غیرانتفاعی و وابسته به بنیاد خیریه پیو است.