عسل به عنوان یکی از قدیمیترین خوراکیهای بشر شناخته میشود. باستانشناسان شواهدی از استفاده از این محصول طبیعی در زمان فراعنه مصر در چهار هزار و چهارصد سال پیش در دست دارند. اما یافتههای تازه نشان میدهد که عمر استفاده انسانها از این فراورده طبیعی حتی بیشتر از این است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، این هفته باستانشناسان اعلام کردند که شواهدی از استفاده از موم زنبور عسل در سفالگریهای انسانهای عصر نو سنگی در اروپا، خاورمیانه و شمال آفریقا یافتهاند. این یافتهها شامل دیگهای پخت غذا در شرق ترکیه هم هست که قدمت آن هشت هزار و پانصد سال تخمین زده میشود.
ملانی رافت-سالک، ژئوشیمیدان دانشگاه بریستول در بریتانیا میگوید: «شواهد متعدد و غیرقابل انکاری از استفاده از موم زنبور عسل در مراکز مختلف باستانشناسی در اروپا که متعلق به عصر سنگ است بهدست آمده است. این شواهد نشاندهنده رابطه گسترده انسانها و زنبور عسل حتی در زمانهای ماقبل تاریخ است.»
اما چرا ردپای زنبور عسل در ظروف سفالی (که برای غذا از آنها استفاده میشده) پیدا میشود؟ باستانشناسان بر این عقیدهاند که این مومها باقیمانده عسلی است که انسانهای ماقبل تاریخ به عنوان خوراک از آن استفاده میکردند. نظریه دیگر هم استفاده از موم زنبور عسل به عنوان عایق، یا لایه محافظ، این ظروف است.
رافت-سالک میگوید که کاملا مشخص است که انسانهای عصر سنگ(حجر) محیط اطرافشان را به خوبی میشناختند و از منابع طبیعی مانند تولیدات زنبور عسل، شیره درختان و قیر برای رفع نیازهایشان استفاده میکردند. «اما مشخصترین دلیل برای استفاده از زنبور، همان عسل تولیدی آنهاست؛ یک شیرینکننده کمیاب طبیعی در عصر سنگ.» اما بشر خیلی زود فهمید که از موم هم میتواند در ساخت ابزار مختلف، داروی طبیعی، مواد آرایشی، ساخت چسب و دیگر موارد از آن استفاده کند.
باستانشناسان تاکنون ردپای استفاده از تولیدات زنبور عسل در جوامع مختلف را در بیش از ۱۵۰ مرکز قدیمی در سراسر جهان پیدا کردهاند.